Theo Reuters ngày 14.6, kỷ lục 12 năm cầm quyền liên tục của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã chấm dứt sau khi quốc hội thông qua chính phủ mới do ông Naftali Bennett dẫn đầu, điều mà ít người Israel nào từng nghĩ đến.
Tuy nhiên, số phiếu tín nhiệm với khoảng cách mong manh 60/59 cho thấy tình trạng chưa vững chắc của liên minh giành chiến thắng, ngoại trừ điểm chung là mong muốn ông Netanyahu thôi nắm quyền.
Tại Tel Aviv, hàng ngàn người đổ ra đường để ăn mừng kết quả vào ngày 13.6, sau 4 kỳ bầu cử trong 2 năm nhưng cục diện vẫn không ngã ngũ.
Trong khi đó, ông Netanyahu (72 tuổi) tuyên bố ông sẽ quay lại sớm hơn mọi người có thể nghĩ: “Nếu chúng tôi buộc phải vào thế đối lập, chúng tôi sẽ làm thế và ngẩng cao đầu cho đến khi chúng tôi lật đổ được”.
Chính phủ mới dự định sẽ tránh những động thái thay đổi lớn về các vấn đề quốc tế nóng như chính sách đối với người Palestine, trong khi tập trung vào cải cách trong nước.
Trong khi đó, người Palestine dự đoán rằng ông Bennett, cựu bộ trưởng quốc phòng từng chủ trương sáp nhập nhiều khu vực ở Bờ Tây, có thể sẽ theo đuổi chính sách cũng giống như đảng Likud của ông Netanyahu.
Theo thỏa thuận của liên minh, ông Bennett (49 tuổi) – triệu phú công nghệ – sẽ được thay thế vào năm 2023 bởi ông Yair Lapid (58 tuổi) từng là người dẫn chương trình nổi tiếng và theo chủ trương ôn hòa.
Đảng thiên hữu Yamina của ông Bennett chỉ thắng 6 trong số 120 ghế tại quốc hội trong lần bầu cử vừa rồi, việc ông trở thành thủ tướng là điều bất ngờ trong chính trường Israel.
Tại quốc hội, ông Bennett cảm ơn cựu Thủ tướng Netanyahu về quá trình phục vụ “dài và đầy thành tựu”.
Ông Bennett từng là chánh văn phòng của cựu Thủ tướng Netanyahu và từng có mối quan hệ không hòa thuận khi trở thành bộ trưởng quốc phòng. Dù cả 2 đều thiên hữu, ông Bennett từng từ chối lời kêu gọi của ông Netanyahu về việc liên minh trong kỳ bầu cử ngày 23.3.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chúc mừng ông Bennett và ông Lapid, đồng thời cho biết ông mong sẽ tăng cường mối quan hệ “gần gũi và lâu dài” giữa 2 nước.
“Chính quyền của tôi hoàn toàn cam kết phối hợp với chính phủ Israel nhằm thúc đẩy an ninh, ổn định và hòa bình cho người Israel, người Palestine và người dân trong khu vực”, theo ông Biden.
Ông Netanyahu hiện là người giữ kỷ lục về thời gian làm Thủ tướng Israel, nắm quyền từ năm 1996-1999 và từ 2009-2021.