Tăng cường khả năng cảnh báo sớm ngập lụt khu vực nội thành Hà Nội

Sự kiện này sẽ tạo tiền đề vững chắc cho các hoạt động hợp tác toàn diện giữa Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia và Công ty HydroScan trong lĩnh vực quản lý nước thông minh trong thời gian tới.

Dự án “Chuyển giao công nghệ Flood4cast® ứng dụng cảnh báo ngập lụt cho khu vực nội thành Hà Nội” (gọi tắt là Dự án Flood4cast) được xây dựng dựa trên nguồn vốn ODA không hoàn lại do chính phủ Bỉ tài trợ, được đại diện bởi Finexpo – Bộ Ngoại giao, Ngoại thương và Xuất khẩu, Vương quốc Bỉ; Công ty HydroScan sẽ là đơn vị hỗ trợ kỹ thuật trong quá trình thực hiện Dự án.

Thời gian dự kiến thực hiện Dự án trong 3 năm, được thực hiện cho 12 quận thuộc thành phố Hà Nội gồm 8 quận nội thành gồm Hoàn Kiếm, Tây Hồ, Ba Đình, Hai Bà Trưng, Đống Đa, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hoàng Mai và 4 quận mới: Hà Đông, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Long Biên, trong đó, 8 quận nội thành có diện tích khoảng 120 km2 và tổng dân số gần 2 triệu người là khu vực bị ngập lụt nhiều nhất.

Công ty HydroScan (Bỉ) là đơn vị được Chính phủ Bỉ giao nhiệm vụ thực hiện dự án. Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia thuộc Tổng cục KTTV, Bộ Tài nguyên và Môi trường là đơn vị tiếp nhận và sử dụng sản phẩm của dự án.

Dự án gồm các mục tiêu: Cảnh báo sớm ngập lụt do mưa lớn khu vực nội thành thành phố Hà Nội trong điều kiện ảnh hưởng tiêu cực của biến đổi khí hậu và quá trình đô thị hóa nhanh; Nâng cao năng lực dự báo của Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại để cảnh báo sớm, cảnh báo thời gian thực các thiên tai do mưa lũ gây ra.

Mục tiêu cụ thể là xây dựng công nghệ cảnh báo thời gian thực về ngập lụt do mưa cho khu vực nội thành Hà Nội dựa trên phần mềm Flood4CastÒ; Đào tạo các cán bộ dự báo sử dụng Flood4CastÒ để cảnh báo ngập lụt đô thị thời gian thực trong nghiệp vụ hàng ngày; Ứng dụng sản phẩm của dự án trong công tác cảnh báo, dự báo nghiệp vụ ngay sau khi kết thúc dự án.

Toàn cảnh buổi lễ ký kết. (Ảnh: LĐTĐ).

Dự án gồm các nội dung chính: Cung cấp giấy phép bản quyền Flood4CastÒ cho Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia để xây dựng công nghệ cảnh báo thời gian thực về ngập lụt do mưa cho khu vực nội thành Hà Nội; Cung cấp một máy chủ chuyên dụng cho Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia và cài đặt phần mềm Flood4CastÒ; Thực hiện các hoạt động chuyên môn nhằm thiết lập các kỹ thuật quản lý dự báo ngập lụt tại các khu vực nội thành Hà Nội; Điều phối việc tích hợp phần mềm và kết nối cơ sở dữ liệu thuộc Tổng cục KTTV để Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia sử dụng và nâng cấp phần mềm một cách thường xuyên trong suốt thời gian dự án 03 năm; Thực hiện các hoạt động đào tạo cho Flood4CastÒ, các mô hình liên quan và ứng phó khẩn cấp; Hỗ trợ Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cùng với các chuyên gia quốc tế để đưa mô hình lũ lụt đạt kết quả tốt; HydroScan cam kết phần mềm Flood4castÒ sẽ hoạt động ổn định trong nghiệp vụ dự báo, cảnh báo ngập lụt đô thị trong quá trình thực hiện và sau khi dự án kết thúc.

Phát biểu tại Lễ Ký kết, Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Trần Hồng Thái nhấn mạnh, đây là sự kiện mở ra sự hợp tác quan trọng giữa Việt Nam và Vương quốc Bỉ trong lĩnh vực KTTV. Là một đơn vị được Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường giao nhiệm vụ quan trọng trong việc quản lý, phát triển và cảnh báo thiên tai trong lĩnh vực KTTV ở Việt Nam, Tổng cục KTTV luôn cố gắng phát huy các mối quan hệ hợp tác quốc tế thông qua các hoạt động song phương và đa phương hướng tới mục tiêu chung giảm nhẹ rủi ro thiên tai, đảm bảo tính mạng và tài sản của nhân dân, củng cố an ninh quốc phòng, phát triển bền vững kinh tế xã hội của đất nước.

Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV ông Trần Hồng Thái phát biểu tại Lễ ký kết. (Ảnh: TC KTTV).

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai và biến đổi khí hậu. Do tốc độ đô thị hóa nhanh và sự xuất hiện của mưa lớn với cường độ cao, ngập lụt đô thị sẽ thường xuyên xảy ra, gây thiệt hại lớn cho cơ sở hạ tầng, cộng đồng và môi trường. Đây cũng là khó khăn không nhỏ trong công tác dự báo, cảnh báo của ngành KTTV hiện nay.

Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV nhấn mạnh, việc thực hiện Dự án này là phù hợp với chủ trương của chính phủ Việt Nam trong việc nâng cao năng lực đối phó với những rủi ro liên quan đến thiên tai, tiếp cận và ứng dụng các công nghệ tiên tiến đặc biệt thông qua các hoạt động hợp tác quốc tế, đẩy mạnh hiện đại hóa công tác dự báo KTTV nhằm cung cấp thông tin cảnh báo sớm cho cộng đồng vì lợi ích của xã hội Việt Nam.

Flood4CastÒ được phát triển bởi Công ty HydroScan, là một phần mềm hỗ trợ dự báo, cảnh báo chủ động quản lý lũ lụt trong môi trường đô thị. Các thuật toán thông minh của phần mềm được sử dụng cảnh báo rủi ro ngập lụt dựa trên lượng mưa theo thời gian thực và bản đồ lũ lụt hiện có.

Dự án được kỳ vọng sẽ hỗ trợ cơ quan dự báo khí tượng thủy văn quốc gia một công cụ giám sát, cảnh báo, dự báo có độ tin cậy, hiệu quả, phục vụ công tác dự báo ngập úng đô thị Hà Nội nhanh chóng.

Sự khác biệt lớn nhất của dự án này với các chương trình, dự án đã được triển khai là các dự án trước chỉ thông báo về các khu vực ngập lụt (các khu vực đã và đang xảy ra ngập lụt) chứ không phải là cảnh báo trước các nguy cơ về ngập lụt.

Dự án này được kỳ vọng sẽ đưa ra các thông tin cảnh báo sớm thời gian thực về ngập lụt trước từ 3-6 giờ. Điều này cho phép nhà chức trách đưa ra quyết định tối ưu hơn và chủ động hành động hơn trong việc triển khai các hoạt động ứng cứu can thiệp tới những nơi cần nhất cũng như thông báo kịp thời tới người dân ở các khu vực có nguy cơ cao.