Những Di sản thế giới mới được UNESCO công nhận

Một đài quan sát mặt trời thời tiền sử nằm giữa sa mạc, một tuyến đường sắt hàng chục năm tuổi chia đôi hai dãy núi cao vút, những phiến đá chạm khắc nghệ thuật với niên đại 7.000 năm,… Đây chỉ là một số điểm đến ngoạn mục mới được UNESCO ghi nhận là Di sản Thế giới.

Do đại dịch Covid-19, Ủy ban Di sản Thế giới đã không họp vào năm ngoái. Phiên họp năm nay chủ trì ở Phúc Châu (Trung Quốc) có thêm sự tham gia trực tuyến của các giám khảo trên toàn thế giới, họ đang xem xét các đề cử từ năm 2020 và 2021.

Tiêu chí của Danh sách Di sản Thế giới

UNESCO đã công nhận các Di sản Thế giới đầu tiên vào năm 1978, trong đó có Vườn Quốc gia Yellowstone ở Mỹ và Quần đảo Galapagos ở Ecuador. 4 thập kỷ sau, được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vẫn là một vinh dự vô cùng cao quý. Tổ chức cho biết để được đưa vào Danh sách Di sản Thế giới, các địa danh phải có “giá trị nổi bật toàn cầu”.

Quá trình đề cử có thể kéo dài nhiều năm. Nếu năm nay một địa danh không đáp ứng được các tiêu chí đưa ra, nó có thể được xét duyệt lại vào năm sau.

Để ghi danh trong Danh sách Di sản Thế giới, các điểm đến phải đáp ứng một trong số các tiêu chí. Có thể địa danh ấy là “minh chứng độc đáo hoặc chí ít cũng là hiếm có cho truyền thống văn hóa hoặc cho một nền văn minh còn đang tồn tại hoặc đã mất”. Hoặc có thể địa điểm này đáp ứng tiêu chí “chứa đựng những hiện tượng tự nhiên siêu phàm hoặc những khu vực có vẻ đẹp tự nhiên kiệt xuất có tầm quan trọng về thẩm mỹ”.

Ngọn hải đăng Cordouan, Pháp: Ngọn hải đăng bằng đá vôi sừng sững ở tây nam nước Pháp này đã lọt vào danh sách của UNESCO năm nay. (Ảnh: Philippe Lopez/AFP/Getty Images)

Nếu một thắng cảnh được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, quốc gia sở hữu nó có thể nhận được hỗ trợ tài chính và tư vấn chuyên môn từ UNESCO nhằm bảo tồn địa điểm này.

Tên địa điểm trên bản đồ sẽ đi kèm danh hiệu UNESCO, sau đó số lượng khách đến tham quan các địa danh này có thể gia tăng.

Mặt khác, một số địa điểm nổi tiếng nhất được UNESCO công nhận cũng là những nơi xảy ra hiện tượng quá tải khách du lịch trong những năm gần đây. Điển hình như thành phố kênh đào Venice, nơi đang có khả năng mất danh hiệu UNESCO do ảnh hưởng của khách du lịch, hay kỳ quan khảo cổ học Peru của Machu Picchu đang phải vật lộn với số lượng lớn du khách trước đại dịch.

Những điểm đến ngoạn mục

Đại diện của UNESCO trả lời trang CNN Travel rằng các cuộc thảo luận sẽ kết thúc vào ngày 30 tháng 7. Tính đến thời điểm hiện tại, một số thắng cảnh tự nhiên đã được thêm vào danh sách, gồm có Vườn Quốc gia Kaeng Krachan ở Thái Lan – một quần thể rừng được biết đến với các loài thực vật và chim có nguy cơ tuyệt chủng.

Trong khi đó, hơn 20 địa điểm văn hóa đã được xác nhận, bao gồm thành phố đá vôi lịch sử As-Salt ở Jordan; Khu phức hợp địa cổ học Chankillo của Peru – một nơi mà người tiền sử sử dụng để theo dõi mặt trời nhằm phân định ngày tháng trong một năm.

Nhà thờ Hồi giáo phong cách Sudan, Côte d’Ivoire: Tám nhà thờ Hồi giáo nhỏ bằng gạch nung này là một bổ sung mới khác trong danh sách của UNESCO. (Ảnh: UNESCO)

Tuyến đường sắt xuyên Iran dài 1.394 km trải dài qua hai dãy núi hiện cũng đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Được xây dựng vào những năm 1920 và 1930, tuyến đường sắt này điều hướng một số tuyến đường dốc cũng như có 174 cây cầu lớn, 186 cây cầu nhỏ và 224 đường hầm, trong đó có 11 đường hầm xoắn ốc.

Khu văn hóa Ḥimā của Saudi Arabia với các phiến đá nghệ thuật và thị trấn Nice của Pháp đều đáp ứng tiêu chí. Trong khi đó, các thị trấn spa trên khắp châu Âu bao gồm Bath, Anh và Františkovy Lázně thuộc Cộng hòa Séc được xác nhận là một nhóm tập thể.

Ấn Độ cũng sở hữu 2 thắng cảnh được ghi nhận là Đền Ramappa, còn được gọi là Rudreshwara với những lát gạch nổi và thành phố cổ Dholavira.

UNESCO cũng đã bầu chọn và loại bỏ hoàn toàn thành phố Liverpool của Anh khỏi danh sách do những lo ngại về tác động của quá trình xây dựng các tòa nhà mới. Ủy ban cũng đề xuất thêm Cảnh quan văn hóa khai thác Roșia Montană (Romania) vào Danh sách Di sản Thế giới đang bị đe dọa. Không có bất kỳ địa danh nào bị gạch tên khỏi danh sách nguy cấp trong khoảng thời gian này.

Khu phức hợp thiên văn học Chankillo, Peru: Địa điểm tuyệt đẹp này – nằm ở phía bắc Peru – là một đài quan sát mặt trời từng được sử dụng để theo dõi mặt trời nhằm phân định ngày tháng trong năm. (Ảnh: Janine Costa/AFP/Getty Images)

Những Di sản Thế giới mới nhất

Năm 2020

Thổ Nhĩ Kì: Địa điểm khảo cổ học Arslantepe Mound

Peru: Khu phức hợp địa cổ học Chankillo

Bỉ/ Hà Lan: Thuộc địa của Benevolence

Pháp: Ngọn Hải đăng Cordouan

Ấn Độ: Đền Kakatiya Rudreshwara (Ramappa), Telangana

Đức: Vùng đất nghệ thuật Mathildenhöhe Darmstadt

Ý: Thành phố lâu đời Padua

Tây Ban Nha: Đại lộ Paseo del Prado và Công viên Buen Retiro

Trung Quốc: Thành phố cảng Tuyền Châu

Romania: Khu phức hợp khai khoáng Roșia Montană

Brazil: Khu vườn Sítio Roberto Burle Marx

Áo, Bỉ, Séc, Pháp, Đức, Ý, Anh và Bắc Ireland: Khu thị trấn spa

Uruguay: Nhà thờ Cristo Obrero ở Atlántida

Iran: Tuyến đường sắt xuyên Iran

Ả Rập Xê Út: Khu văn hóa Ḥimā

Nhật Bản: Đảo Amami-Oshima, đảo Tokunoshima, phía Bắc đảo Okinawa và đảo Iriomote.

Georgia: Rừng nhiệt đới Colchic

Hàn Quốc: Bãi bùn Getbol

Thái Lan: Vườn Quốc gia Kaeng Krachan

Năm 2021

Jordan: thành phố cổ As-Salt

Iran: Khu Văn hóa Hawraman/Uramanat

Ấn Độ: Địa điểm khảo cổ Dholavira

Đức: Vùng Biên giới của Đế chế La Mã

Nhật Bản: Khu di tích thời tiền sử Jomon

Pháp: Khu nghỉ dưỡng Riviera

Chi-lê: Khu văn hóa Chinchorro

Đức: ShUM Sites của Speyer, Worms và Mainz

Côte d’Ivoire: Nhà thờ Hồi giáo phía Bắc Côte d’Ivoire

Ý: Dãy cột Bologna

Slovenia: Các tác phẩm nghệ thuật của kiến trúc sư Jože Plečnik tại Ljubljana

Anh: Khu phiến đá ở Tây Bắc Wales

Nga: Đá chạm khắc nằm ở hồ Onega và biển Bạch Hải

Gabon: Công viên quốc gia Ivindo