Phẫu thuật bắc cầu động mạch chi bằng tĩnh mạch tự thân dài gần 1m

Khoảng 1 tháng nay, bệnh nhân P.V.P (85 tuổi, trú tại Cao Thắng, Hạ Long) xuất hiện đau tức cẳng chân phải, đau nhiều khi đi lại. Gần đây, tình trạng ngày càng nặng nề, đau chân liên tục không thể di chuyển.

Tại bệnh viện, qua thăm khám, các bác sĩ nhận thấy: bệnh nhân chân lạnh, mạch mu chân không bắt được. Siêu âm kết hợp chụp cắt lớp dựng hình mạch phát hiện hình ảnh tắc động mạch đùi nông đến tận cẳng chân, các động mạch ở cẳng và bàn chân cũng xơ vữa nặng nề được nuôi bởi một nhánh động mạch nhỏ do tuần hoàn phụ.

Đánh giá tình trạng tắc động mạch chi mạn tính nặng nề, nếu không xử trí kịp thời bệnh nhân sẽ không thể đi lại, gây viêm loét hoặc hoại tử đầu chi do thiếu máu. Các bác sĩ hội chẩn đa chuyên khoa thống nhất phương án phẫu thuật bắc cầu nối động mạch chi bằng mạch tự thân cho người bệnh.

Kíp mổ thực hiện luồn đoạn mạch tự thân qua đường hầm dưới da. Ảnh: BVCC

Kíp mổ do ThS.BS Phạm Việt Hùng, Trưởng Khoa Ngoại cùng các cộng sự tiến hành bộc lộ đoạn động mạch đùi chung chưa tắc và nhánh động mạch còn thông ở cẳng chân phải. Tiếp tục thực hiện phẫu tích lấy toàn bộ đoạn tĩnh mạch hiển chân trái, thắt bỏ các nhánh bên để tạo thành một đoạn mạch ghép dài 75cm. Các phẫu thuật viên luồn đoạn mạch ghép qua một đường hầm dưới da và khâu bắc cầu nối động mạch đùi chung và động mạch cẳng chân dưới kính vi phẫu.

Sau 3 giờ nỗ lực của ê-kíp, ca mổ diễn ra thành công, mạch mới thông tốt, không rò rỉ, căng phồng, tròn đều và bắt được mạch cổ chân, chân hồng ấm trở lại. Hiện tại, ngày thứ 3 sau mổ, chân phải bệnh nhân phục hồi tốt, hết đau chân, đã đi lại nhẹ nhàng.

Hình ảnh chụp cắt lớp dựng hình mạch chi trước và sau phẫu thuật bắc cầu nối mạch. Ảnh: BVCC

ThS.BS Phạm Việt Hùng cho biết: Trong tắc mạch mạn tính ở vùng dưới gối, bắc cầu đùi – cẳng chân bằng tĩnh mạch hiển là phương pháp điều trị triệt để và tối ưu hơn so với sử dụng bằng đoạn mạch nhân tạo, bởi phương pháp này có tỉ lệ tái tắc mạch thấp, sử dụng được lâu dài hơn. Tuy nhiên, đây là kỹ thuật phức tạp bởi các mạch ở cẳng chân kích thước nhỏ và thường xơ cứng thành mạch do xơ vữa nên thao tác miệng nối khó khăn.

“Quá trình phẫu tích bóc tách đoạn mạch tự thân từ tĩnh mạch hiển đòi hỏi kỹ thuật tỉ mỉ, tinh tế và khéo léo do đoạn mạch ghép cần dài, rất dễ phải mổ lại khi bị bục các nhánh bên trong lúc luồn qua đường hầm. Trước đây, chúng tôi chủ yếu dùng mạch nhân tạo để làm cầu nối do bệnh nhân già yếu cần mổ nhanh, ca bệnh này sử dụng mạch tự thân sẽ mang lại kết quả tốt và lâu dài hơn, hạn chế phải dùng các thuốc chống tắc mạch, giảm gánh nặng cuộc sống về sau” – ThS.BS Phạm Việt Hùng cho hay.