Lần đầu tiên, khoa học nhân loại chứng kiến cận cảnh một “ngôi sao khổng lồ nổ tung”

Ngày 6/1 vừa qua, các nhà nghiên cứu tại Đại học Northwestern và Đại học California, Berkeley đã công bố một hình ảnh ghi lại sự phát nổ của một ngôi sao. Đây cũng là lần đầu tiên các nhà khoa học được theo dõi và chứng kiến quá trình phát nổ của một siêu tân tinh loại II.

Hình ảnh bức xạ ánh sáng sau khi ngôi sao phát nổ (Ảnh: Northwestern)

Wynn Jacobson-Galán, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Đây là một bước đột phá trong sự hiểu biết của chúng ta về hoạt động của các ngôi sao có khối lượng lớn ngay trước khi chúng chết”.

Ngôi sao khổng lồ này được phát hiện lần đầu tiên vào mùa hè năm 2020 bởi Viện Thiên văn học Pan-STARRS của Đại học Hawaiʻi, nhóm nghiên cứu này cũng đã chụp được ánh chớp của nó vài tháng sau đó. Từ phát hiện đó, các nhà nghiên cứu trong nhóm của Wynn đã tiếp tục quan sát sao siêu khổng lồ đỏ trong 130 trước khi nó sụp đổ thành siêu tân tinh loại II. Việc phát hiện trực tiếp hoạt động tiền siêu tân tinh trong một ngôi sao siêu khổng lồ này cũng là một khám phá mới chưa từng có tiền lệ.

Hình ảnh của ngôi sao đỏ không lồ trước khi phát nổ (Đài quan sát WM Keck / Adam Makarenko)

Sau khi vụ nổ khổng lồ kết thúc, từ các dữ liệu bổ sung cung cấp bởi máy ảnh, máy quang phổ đa vật thể và máy đo quang phổ Echellette hồng ngoại gần của đài quan sát Keck, các nhà nghiên cứu thậm chí đã xác định ngôi sao siêu này có trọng lượng đáng kinh ngạc, gấp 10 lần trọng lượng của mặt trời.

Bên cạnh đó, nghiên cứu – được tiến hành tại Northwestern trước khi Jacobson-Galán chuyển đến UC Berkeley – cũng cho thấy rằng một số ngôi sao sẽ phải trải qua những thay đổi đáng kể trong cấu trúc bên trong của chúng, dẫn đến sự phóng khí trước khi chúng sụp đổ. Đây được cho rằng là một trong những khám phá quan trọng giải mã bí ẩn xung quanh khoảnh khắc cuối cùng của những ngôi sao lớn.