Gã ‘khùng’ Nguyễn Hàng Tình đau đáu với đại ngàn trong ‘Cỏ khô lầm lỡ muốt mùa’

Nếu như trước đây với ký sự Giã biệt hoang vu (Phương Nam Books và NXB Hội Nhà văn ấn hành), từng được trao giải Sách Hay 2013 ở hạng mục Phát hiện mới khi Nguyễn Hàng Tình đào sâu về phận người thăm thẳm nơi núi rừng, về sự mất kết nối giữa thiên nhiên và con người, những giá trị văn hóa từ núi rừng đã dần tàn lụi theo thời gian… thì lần này, tác phẩm mới Cỏ khô lầm lỡ muốt mùa “gã lập dị” lại rong chơi trong vẻ đẹp phiêu bồng, bát ngát của Tây Nguyên đại ngàn. Đọc sách, nhiều người cho rằng rằng Cỏ khô lầm lỡ muốt mùa mang đầy thi tính và suy tư của một tác giả am hiểu, đào sâu cảm nhận văn hóa và nâng niu những dấu tích còn lại của Tây Nguyên.

Nhà báo Nguyễn Hàng Tình, tác giả Cỏ khô lầm lỡ muốt mùa (NXB Đà Nẵng)

Cuốn sách Cỏ khô lầm lỡ muốt mùa của Nguyễn Hàng Tình (NXB Đà Nẵng ấn hành) gồm 3 phần chính: Cỏ dại, Loài thượng đẳng và Ảo ảnh nhiệt đới; mà bất cứ phần nào được viết ra trong cuốn sách này đều cho thấy được sự hòa mình cũng như đồng cảm với tự nhiên, văn hóa và những giá trị làm nên bản sắc cao nguyên. Ở đó, các nhân vật của nhà báo Nguyễn Hàng Tình mang tâm trạng của anh, cũng “thường cô độc trong những mảnh tự nhiên còn trụ lại lặng thầm mà cao thượng, giữa một cuộc sống văn minh đô thị đang dần xâm chiếm. Để đằng sau những câu chữ hiền minh phiêu bạt là nỗi khắc khoải về những giá trị thiên nhiên và văn hóa bản địa đang rã rời” (Tựa).

Chỉ thích làm người ta vui, không muốn làm bất cứ ai buồn cả

Giải thích cho tính nết “không giống ai” với PV Thanh Niên, tác giả Nguyễn Hàng Tình cho rằng: “Con người ngày càng lạ, kỳ, so với … loài người. Cứ như đã mang tâm hồn của một giống loài nào khác rồi. Lao vào vật chất và hưởng thụ, phàm phu. Con người bây giờ ăn tất cả những sinh vật gì di động và bán bất cứ thứ gì trên mặt đất – buôn bán thiên nhiên. Vong bản, hung dữ, lý tính, tham cầu vô hạn, hư hỏng mà bảo là “văn minh”; thậm ác mà ngỡ là “hiện đại”. Gây đau đớn, tổn thương tràn lan mê man mặt đất. Sự nhân bản (bản chất gốc của con người), cùng nền văn minh thảo mộc (gốc của văn hóa, văn minh) biến đi như một cái vẫy tay. Sự thiện lành nào cũng mất “không gian”. Đâu đó chắc cũng có những người ngỡ ngàng, thấy lạc loài”.

Bìa tác phẩm mới của anh

Và rồi những con người cảm thấy lạc loài ấy như anh vẫn không… lạc lối. Nguyễn Hàng Tình vẫn đi đúng con đường mình thích, dù có những quyết định của anh khiến bạn bè bất ngờ. Nhà thơ Trần Hoàng Nhân kể: “Ở Đà Lạt, nghệ sĩ nhiếp ảnh Phước Khùng – MPK là bạn thân của Nguyễn Hàng Tình. Dù mang nghệ danh là Phước Khùng nhưng Phước còn lấy được vợ, riêng Tình thì không. Nhiều bạn bè thân thiết đùa vui với đôi bạn này, rằng: ‘Phước Khùng là khùng kiểu nghệ sĩ cho vui, còn Nguyễn Hàng Tình là khùng… bản năng’. Và việc Tình xin nghỉ khỏi biên chế tờ báo có thu nhập cao thuộc loại nhất nhì trong làng báo, đã chứng tỏ rằng câu nói đùa của bạn bè cũng ít nhiều có lý”.

Nguyễn Hàng Tình cho biết thêm: “Với tôi, cuốn sách này cũng thấy mình nằm trong thiểu số lạc loài ấy. Bạn ‘khóa’ thiên nhiên lại bán vé cho chúng sinh ‘được vào’ tham quan những ngọn núi, dòng thác, hồ nước thân thương máu thịt mà tạo hóa ngàn năm tạo ra cho muôn loài đó thì làm sao mà tôi không thấy ngỡ ngàng lạc loài. Thương nhớ vành nôi gốc (thiên nhiên – nơi mọi thứ con người có được đều từ đó mà ra, kể cả trái tim hay tâm hồn, xe cộ, nhà cửa hay tình yêu đôi lứa). Miền nhiệt đới là miền của tràn đầy nguyên sinh, rực rỡ đa dạng sinh học. Những rừng thảo mộc điệp trùng được thay bằng thứ gì đó mang tính ‘cỏ dại’ mênh mông. Tất cả héo khô sức sống, thành cỏ khô. Đổ lên đầu cỏ dại. Rừng thẳm nhiệt đới, từng tế bào văn minh, tinh cốt văn hóa nhiệt đới vi diệu đó trở thành như ảo ảnh. Đến cỏ khô còn bị lầm lỡ. Giờ, thương nhớ ‘nhiệt đới’ ngay khi đang ở miền nhiệt đới”.

Tác giả Song Giang viết về tác giả Nguyễn Hàng Tình như sau: “Đọc sách Nguyễn Hàng Tình, vừa cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên nhưng cũng vừa nhói buốt vì một miền hoang vu cô độc của con người, của cả loài vật. Độc giả theo dấu chân anh và day dứt cùng anh trong những hành trình qua núi qua rừng, đi xuyên qua những giá trị văn hóa tộc người để nhìn thấy cuộc đấu tranh sinh tồn khốc liệt của con người với thiên nhiên hoang dã, và cũng có khi là một cuộc tàn phá môi trường”.

Nguyễn Hàng Tình dù là dân gốc Quảng Ngãi nhưng tình yêu Tây Nguyên trong anh luôn mãnh liệt. Không biết có bao nhiêu dấu chân anh đã từng in giữa đại ngàn.

Và cứ thế, Nguyễn Hàng Tình dù là dân chính gốc Quảng Ngãi nhưng luôn đau đáu với Tây Nguyên một cách mãnh liệt. Anh khao khát khám phá, khao khát viết, lập dị giữa cuộc đời nhưng lại tài hoa trên những trang sách mới. “Chỉ là kẻ viết rong amateur (không chuyên-NV) thì có gì để nói thêm nữa, ngoài những trang sách bọt bụi đã phơi. Vì hũ tro nơi lò thiêu đang chờ tác giả như những dải rừng nhiệt đới nguyên sinh cuối cùng đang chờ những bạo chúa của vật chất. Chỉ thích làm người vui, không muốn làm bất cứ ai buồn cả, nhưng biết sao giờ khi mặt đất này nó đang mang hình hài như thế”, tác giả Nguyễn Hàng Tình bộc bạch.