50 năm vụ Watergate: từ miếng băng keo đến bê bối khiến Tổng thống Nixon từ chức

Rạng sáng 17.6.1972, năm kẻ đột nhập đã lẻn vào Văn phòng Ủy ban quốc gia đảng Dân chủ tại khách sạn Watergate, ở thủ đô Washington D.C để đặt máy nghe lén và tìm kiếm, đánh cắp những tài liệu mật để có thể gây ảnh hưởng cho đối thủ của Tổng thống Nixon (đảng Cộng hòa), theo AFP. Những điều tra sau này cho thấy hóa ra chính các cố vấn thân cận, cùng với Ủy ban vận động bầu cử của ông Nixon là những người tổ chức vụ đột nhập này.

Miếng băng keo trên cửa

Đêm 16 rạng sáng 17.6.1972, nhân viên an ninh 24 tuổi Frank Wills đang đi tuần trong khu phức hợp Watergate thì phát hiện một miếng băng keo được dán trên cánh cửa phòng khách sạn để cửa không bị khóa. Ông Wills gỡ nó ra và tiếp tục làm việc mà không mảy may nghi ngờ, nhưng khi quay trở lại, ông lại thấy một miếng băng keo khác nên cho là có kẻ đột nhập.

“Tìm thấy băng keo trên cửa. Gọi cảnh sát để kiểm tra”, đó là tường trình ông Wills viết lại và Cục Văn khố quốc gia Mỹ lưu trữ đến nay. Cảnh sát John Barrett và đồng đội Paul Leeper đến nơi sau khoảng 1-2 phút và lúc đó còn mặc thường phục.

Khu phức hợp Watergate ở Washington D.C

Tuy nhiên, việc này lại vô tình giúp họ tránh khỏi sự chú ý của Alfred Baldwin, người được giao nhiệm vụ cảnh giới cho 5 kẻ đột nhập. Theo lời kể của cảnh sát Barrett, ông Baldwin khi đó đang “dán mắt vào TV” và “đến lúc báo cho đồng bọn thì đã quá trễ và chúng chạy trốn như chuột”.

Khi bước vào văn phòng, hai cảnh sát thấy băng keo dán trên nhiều cánh cửa, căn phòng bị lục tung và nghi ngờ những kẻ đột nhập vẫn còn bên trong nên đã đi kiểm tra từng nơi. Khi nhìn thấy cánh tay đầu tiên giơ lên, ông Barrett đã rất hoảng hồn và hét lớn: “Bước ra ngoài và giơ tay lên hoặc tôi sẽ bắn vỡ sọ”.

Lần lượt cả 5 người bước ra và bị bắt, còn ông Baldwin thoát được. Qua chiếc bộ đàm, Baldwin nghe được lời thì thầm từ bên kia rằng “họ đã tóm chúng tôi”.

Tổng thống từ chức

Cảnh sát nhanh chóng nhận ra đây không phải vụ trộm bình thường khi 5 người bị bắt đều mặc vest, đeo cà vạt, có thiết bị nghe lén, hơi cay, nhiều cuộn phim máy ảnh, dụng cụ mở khóa và nhiều tiền mặt.

Các kết quả điều tra được cho là đã bị chính quyền ông Nixon che đậy và tháng 11 cùng năm, ông Nixon tái đắc cử chức tổng thống. Tuy nhiên, những phanh phui của báo chí sau đó đã dẫn đến việc quốc hội Mỹ phải thành lập một ủy ban điều tra độc lập.

Ông Richard Nixon phát biểu tại Nhà Trắng sau khi từ chức tổng thống

Do phải đối diện với nguy cơ bị quốc hội Mỹ phế truất, Tổng thống Nixon tuyên bố từ chức vào ngày 9.8.1974, và ông trở thành vị tổng thống Mỹ duy nhất làm điều này.

Mãi đến năm 2011, văn bản ghi nhận lời khai bí mật trước bồi thẩm đoàn của ông Nixon về vụ bê bối Watergate mới được công bố, theo AFP. Hai nhà báo điều tra Bob Woodward và Carl Bernstein của tờ The Washington Post nhận được giải báo chí Pulitzer danh giá nhờ những điều tra về vụ việc này.