Ai đã phát minh ra nồi cơm điện?

Ngày nay, nồi cơm điện đã quá quen thuộc với nhiều gia đình và trở thành một phần không thể thiếu phục vụ cho phát triển văn hóa ẩm thực và đời sống thêm phong phú. Thiết bị này gồm có thân chính (nồi), lòng nấu cơm bên trong, nguồn nhiệt và bộ điều chỉnh nhiệt. Hiện nay, nồi cơm điện công nghệ có thể có nhiều bộ phận hơn, nhiều cảm biến và đa dụng hơn.

Các kiểu nồi cơm điện

Lòng nấu chứa gạo và nước, được làm nóng đến điểm sôi (100°C). Một số nồi chuyển sang chế độ “hâm nóng”, giữ cơm ở nhiệt độ an toàn khoảng 65°C; các kiểu đơn giản hơn sẽ tắt, cơm chuyển sang giai đoạn nghỉ. Các bếp cao cấp hơn có thể sử dụng logic mờ để kiểm soát nhiệt độ chi tiết hơn, cảm ứng hơn và có khay hấp cho các loại thực phẩm khác, thậm chí là có khả năng vo gạo.

Thời kỳ sơ khai

Năm 1923, tập đoàn Mitsubishi Electric giới thiệu nồi cơm điện đầu tiên trên thế giới. Loại này có hình dạng giống một ấm đun nước đặt trên lò sưởi, dùng cho tàu thủy, song vẫn chưa được tự động và khó sử dụng. Năm 1930, hãng Mitsubishi Electric sản xuất loại nồi cơm điện tự động tắt khi nhiệt độ đạt đến mức cần thiết. Sau đó, quân đội Đế quốc Nhật Bản đã sản xuất được chiếc xe nấu ăn (Kiểu 97), chính thức sử dụng vào năm 1937, tuy gọi là nồi cơm điện song vẫn còn dạng thô sơ. Đó là một hộp gỗ hình vuông có gắn các điện cực ở hai đầu. Khi gạo, nước và một ít muối được cho vào nồi cơm điện, kích hoạt các điện cực thì nước bên trong sẽ nóng lên và nấu chín cơm.

Người phát minh và các thế hệ nồi cơm điện

Loại nồi cơm điện thực dụng ngày nay do kỹ sư Minami Yoshitada phát minh đầu tiên, áp dụng phương pháp ba lớp nồi (có chức năng giữ nhiệt với một lớp không khí làm tăng nhiệt độ). Đến năm 1955, hãng Tokyo Shibaura Electric (hiện là Toshiba) cho ra đời loại “nồi cơm điện tự động”, giới thiệu phương pháp “nấu gián tiếp trong nồi đôi”, cho một lượng nước vào nồi bên trong, khi cơm chín nguồn điện sẽ tự động tắt.

Nồi cơm vi sóng ở Nhật Bản

Ngoài ra, hãng bán riêng một bộ hẹn giờ tự động bật nguồn. Với những tính năng này, nguồn điện có thể được bật và tắt tự động, vì vậy khi bạn hẹn giờ rồi đi ngủ vào ban đêm cơm sẽ được nấu chín, sẵn sàng để dùng khi bạn thức dậy vào buổi sáng. Vì hoàn toàn tự động và tiện lợi nên nồi cơm điện đã trở thành sản phẩm ăn khách.

Đến năm 1956, hãng Matsushita Electric cũng thương mại hóa nồi cơm điện, sử dụng cấu trúc hai lớp lòng nồi, giúp nấu cơm tương đối không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ bên ngoài, tuy nhiên loại nồi này có nhược điểm là tiêu thụ điện năng cao do đó dần dần không còn được dùng sau những năm 1960.

Trong giai đoạn này nồi cơm điện không có chức năng giữ ấm nên cơm nguội nhanh, dễ bị thiu. Trước tình hình đó, năm 1965, kỹ sư Zojirushi Mahobin cho ra đời loại nồi điện tử có chức năng giữ nhiệt, điều khiển bằng bộ gia nhiệt PTC bán dẫn.

Nồi cơm điện hiện đại và các loại gạo

Kể từ những năm 1980, các loại nồi kết hợp điều khiển máy tính vi mô bắt đầu xuất hiện, đa chức năng hơn, bao gồm một đồng hồ tích hợp và khả năng lưu trữ tới hai cài đặt hẹn giờ mềm… Ngoài ra, do sự bùng nổ giữ gìn sức khỏe, người dân chú ý đến việc gạo lứt và gạo lúa mạch nên nhiều kiểu nồi có thể nấu các loại thức ăn khác nhau đã xuất hiện. Một số loại có thể sử dụng như máy hấp, áp dụng phương pháp sưởi ấm IH (Induction Heating) hoặc có thông số kỹ thuật của nồi áp suất để nâng nhiệt độ sôi lên trên 100°C, ngoài ra còn có các mẫu đắt tiền có chức năng như đun nóng bằng hơi nước.

Nồi nấu cơm truyền thống ở Hà Lan do cư dân Đông Ấn (Indonesia ngày nay) sử dụng trong những năm 1950

Nồi cơm điện và hộp đựng kiểu Nhật Bản

Gạo lứt thường cần thời gian nấu lâu hơn so với gạo trắng, trừ khi đã chế biến gạo thành bột. Nhiều mẫu nồi có thêm tính năng nấu xôi, cháo hoặc nướng bánh mì. Hầu hết có thể được sử dụng làm nồi hấp. Một số có thể được sử dụng làm nồi nấu chậm, lên men bột bánh mì hoặc sữa chua hoặc có thể kết hợp với đầu dò nhiệt độ và bộ điều nhiệt bên ngoài để nấu thức ăn ở nhiệt độ thấp ổn định. Một số kiểu có chức năng nướng bánh mì, chức năng duy trì nhiệt độ phù hợp.

Từ những năm 2000, ở Nhật Bản phổ biến loại nồi cơm điện dùng để nấu súp, khoai tây, ninh các món như thịt và làm cả bánh bông lan. Đối với nhà hàng, nồi cơm điện và các thiết bị lớn khác sử dụng gas trong hầu hết các trường hợp. Chúng có khả năng nấu vài chục lít. Một số nồi cơm gas còn có phương pháp đánh lửa xả bằng điện và chức năng giữ ấm.