(Chuyện Nóng 24h) – Hàng năm, những chú cò ở châu Âu thường dừng lại ở Tây Ban Nha trong hành trình bay về phía nam đến vùng Sahel của châu Phi để nghỉ đông.
Theo hãng AP, những đàn cò thường bay và sà xuống theo đội hình, lượn vòng ở chân dãy núi Sierra de Guadarrama thuộc phía bắc Madrid, Tây Ban Nha.
Những đàn cò ở châu Âu thường bay về phía nam, đến vùng Sahel của châu Phi để nghỉ đông. Trên hành trình này, chúng thường dừng nghỉ ở Tây Ban Nha. Tuy nhiên, nhờ nhiệt độ cao hơn do biến đổi khí hậu và nguồn thức ăn dồi dào ngoài trời nên hành trình di chuyển của những đàn cò không còn dài và mệt mỏi nữa.
Ở bãi rác Colmenar Viejo của thành phố Madrid, mỗi ngày có khoảng 100 xe tải đổ rác thải sinh hoạt vào một miệng hố, sau đó lấp đầy cát. Hàng trăm con cò trắng đã làm tổ dài tới 6 feet trên mái nhà và trong tháp chuông của nhà thờ gần đó. Thậm chí có cả tổ cò trên đèn đường.
“Thành phố Madrid thường được ví như thiên đường của loài cò vì nơi đây có cỏ và sau đó là thức ăn ở bãi rác. Vì vậy, chúng được xem như có tất cả ở đây”, Alejandro López García, người đang nghiên cứu quần thể cò ở thành phố Madrid, Tây Ban Nha cho biết.
Theo cuộc điều tra dân số, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy 36.217 trong số khoảng 450.000 con cò trắng của châu Âu ở Tây Ban Nha vào mùa thu năm 2020. Chỉ riêng ở khu vực thành phố Madrid, nhóm làm việc của ông López García gần đây đã đếm được 2.300 cặp cò sinh sản, so với chỉ 200 cặp vào năm 1984. Nhiệt độ cao hơn có thể là xu hướng trong tương lai do biến đổi khí hậu, có nghĩa là ngày càng có nhiều loài chim sẽ kéo đến thành phố Madrid vào mùa đông. Các loài khác như chim én không còn di cư xa hơn về phía nam châu Phi nữa. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Kỹ thuật Zurich cũng dự đoán rằng nhiệt độ trung bình trong tháng lạnh nhất của thủ đô Tây Ban Nha sẽ tăng thêm 3,1 độ C (37,5 độ F) vào năm 2050.
Những con cò ăn côn trùng, động vật gặm nhấm và giun lôi ra từ rác, bổ sung vào chế độ ăn uống của chúng. Nhưng mối nguy hiểm ẩn nấp giữa những đống rác cũng ngày càng nhiều và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cò.
“Khi nhiệt độ tăng cao hơn, côn trùng và giun có sẵn nhiều hơn cho cò ăn. Tuy nhiên, hàng năm những chú gà đều chết vì chúng ăn phải nhựa hoặc cao su mà nghĩ là giun. Trong nhiều trường hợp, chân của chúng bị vướng vào dây nhựa và cuối cùng chết vì điều đó”, Blas Molina, Nhà điểu học làm việc với SEO/Birdlife, một tổ chức từ thiện về chim Tây Ban Nha nói.
Ảnh hưởng đến cuộc sống người dân
Những tác động tiêu cực từ chế độ ăn rác của loài cò cũng ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Cò từ khắp châu Âu vẫn sẽ bay một đoạn ngắn về phía nam trong suốt mùa đông, nhưng nếu chúng kiếm ăn tại các bãi rác thì các hóa chất độc hại tiềm ẩn có thể được chuyển đến các hồ chứa và nguồn nước uống mà chúng dừng lại trên đường đi.
“Tất cả các chất gây ô nhiễm sẽ được tìm thấy ở đây cũng như các hợp chất có khả năng gây độc hại đều sẽ có ở những vùng nước đó”, ông López García giải thích.
Nhà nghiên cứu López García cho biết loài cò thường xây tổ từ vùng đất ngập nước truyền thống đến các khu vực lân cận đô thị. Những con chim lớn này rất trung thành với địa điểm làm tổ và quay trở lại tổ hàng năm, tập trung xung quanh các bãi rác trên khắp Tây Ban Nha. Trong tương lai, con người và loài cò có thể sống gần nhau hơn. Cò trắng với sải cánh dài tới 7 feet và có thể nặng tới 10 pound, vì vậy cần không gian rộng rãi để làm tổ. Ở Rivas-Vaciamadrid, một thị trấn ở phía đông nam Madrid, loài chim này thường định cư ở ga tàu điện ngầm và nhà thờ địa phương. Nhiều người dân gọi những con cò là “những người hàng xóm của chúng tôi” và cho biết loài chim này nhìn chung rất được yêu thích. Tuy nhiên, quản lý không gian sống là một thách thức.
“Khó khăn mà chúng tôi thường gặp phải là tại một thời điểm nhất định, đàn cò làm tổ quá nặng có thể làm hỏng mái nhà”, một người dân nói.
Nhà nghiên cứu López García thừa nhận rằng sự lây lan nhanh chóng của loài cò trong vài thập kỷ qua quanh Madrid đã gây ra căng thẳng đối với một số người dân.
“Những khu vực có hai tổ ở nhà thờ làng, khu đô thị hoặc tòa thị chính thì không sao, nhưng nếu mật độ tập trung là 30 tổ thì điều đó có thể bắt đầu làm phiền mọi người”, ông López García nhận định.
Hiện tại những con cò đã thay đổi mô hình di cư và sinh sản, tiếp cận nhiều hơn với rác thải và là mối đe dọa mới. Vào năm 2020, Tây Ban Nha đã thông qua luật quốc gia nhằm ngăn chặn tất cả rác thải hữu cơ bị đưa đến các bãi chôn lấp. Những bãi rác thải đầy chuột, côn trùng và sâu bọ mà đàn cò kéo đến ăn.
“Điều này có nghĩa là thức ăn mà chúng đang ăn bây giờ sẽ không còn tồn tại. Những gì chúng tôi đang đề xuất là quá trình chuyển đổi suôn sẻ hoặc đóng cửa các bãi chôn lấp”, López García nói./.