An Giang: Đổi mới công tác quản lý rác thải sinh hoạt, phân loại rác tại nguồn

Tình hình vệ sinh môi trường đã có chuyển biến, ý thức chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường của cán bộ, đảng viên, đoàn viên và người dân được nâng lên, nhiều mô hình được triển khai đạt kết quả nổi bật, nhiều tuyến đường nông thôn được người dân thường xuyên tham gia giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, cảnh quan môi trường được cải thiện, hạ tầng bảo vệ môi trường một số khu vực từng bước được triển khai, công tác phòng ngừa ô nhiễm môi trường của các dự án được kiểm soát…

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém. Do đó, nhằm tập trung giải quyết các vấn đề trọng điểm, cấp bách về môi trường, ngày 19-12, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh.

UBND tỉnh An Giang yêu cầu các sở, ban, ngành, các tổ chức đoàn thể, UBND cấp huyện, các cơ quan truyền thông, các đơn vị, các doanh nghiệp tiếp tục xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Luật bảo vệ môi trường năm 2020, các chỉ thị, nghị quyết, chiến lược, quy hoạch, quy định pháp luật của nhà nước về bảo vệ môi trường theo lĩnh vực ngành, địa bàn quản lý.

Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tham gia bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với từng đối tượng. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường và giữ gìn vệ sinh nơi công cộng.

Tăng cường trách nhiệm của cấp ủy các cấp và người đứng đầu đối với công tác bảo vệ môi trường đô thị và nông thôn. Từng cấp ủy, chính quyền, đoàn thể tiếp tục đề cao vai trò trách nhiệm của người đứng đầu trong triển khai và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ môi trường; nâng cao ý thức trách nhiệm và chuyển biến trong hành động của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên tại cơ quan, đơn vị, địa bàn mình phụ trách. 

Phải đảm đầy đủ các thủ tục môi trường, đánh giá tác động môi trường sơ bộ khi lấy ý kiến chấp thuận chủ trương đầu tư, phải được phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường và cấp giấy phép môi trường trước khi thực hiện các thủ tục thẩm định, phê duyệt dự án theo quy định tại Điều 36 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Đẩy mạnh xây dựng cảnh quan môi trường đô thị và nông thôn. Tiếp tục nâng cao công tác quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, lồng ghép các vấn đề môi trường, bảo đảm yêu cầu bảo vệ môi trường trong lập quy hoạch xây dựng đô thị theo định hướng xây dựng đô thị văn minh, hiện đại và bền vững, kiểm soát phát triển đô thị theo quy hoạch, kiểm soát không gian kiến trúc, cảnh quan đô thị đáp ứng yêu cầu mỹ quan, thân thiện với môi trường; triển khai áp dụng các giải pháp bảo vệ môi trường, sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả năng lượng trong công trình xây dựng; Tăng tỷ lệ cây xanh ở khu vực đô thị và nông thôn, công trình, dự án. Theo dõi chất lượng môi trường nông thôn, tăng cường các hoạt động xử lý, cải tạo, phục hồi môi trường.

Lựa chọn các mô hình bảo vệ môi trường tiên tiến để triển khai, nhân rộng tạo thành phong trào tại địa phương; nghiên cứu phát triển nhân rộng các mô hình tự quản về bảo vệ môi trường; Tổ chức rà soát, đánh giá, thống kê các cơ sở sản xuất nằm xen kẽ trong khu dân cư, không phù hợp quy hoạch, không đảm bảo khoảng cách an toàn để di dời vào khu, cụm công nghiệp.

Tập trung nâng cao tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải. Hoàn thiện hệ thống thu gom, xử lý nước thải đô thị, khu dân cư, cụm dân cư nông thôn đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường trước khi thải vào nguồn tiếp nhận.

Đổi mới công tác quản lý rác thải sinh hoạt, triển khai phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn; tăng cường tái sử dụng, tái chế rác thải sinh hoạt hữu cơ, phụ phẩm nông nghiệp; áp dụng công nghệ tiên tiến trong xử lý chất thải, hạn chế xử lý chất thải; thu gom, xử lý chất thải nguy hại đúng quy định; đẩy nhanh tiến độ dự án Nhà máy xử lý chất thải trên địa bàn tỉnh; xây dựng cơ chế, giải pháp thu hút đầu tư các dự án xử lý chất thải có công nghệ hiện đại, tận thu được tài nguyên, năng lượng từ chất thải; đẩy mạnh xã hội hoá thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt, vận hành các trạm xử lý nước thải tập trung tại các khu, cụm công nghiệp, khu dân cư, khu đô thị.

Qua triển khai, hầu hết các sở, ban ngành, cơ quan, địa phương thay thế các sản phẩm nhựa dùng 1 lần, khó phân hủy (trong hội, họp và hoạt động hàng ngày) bằng sản phẩm dễ phân hủy, phân hủy sinh học và có thể tái chế. Bên cạnh đó, ngành chức năng lồng ghép phong trào “Chống rác thải nhựa” vào phong trào, chuỗi hoạt động hưởng ứng “Tháng hành động vì môi trường”, “Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn”, “Ngày môi trường thế giới”, “Ngày Chủ nhật xanh”, “Thùng rác 100 đồng”… Ngoài ra, một số doanh nghiệp, siêu thị trên địa bàn từng bước thay thế sản phẩm nhựa dùng 1 lần, túi ny-lon khó phân hủy bằng sản phẩm thân thiện với môi trường, tích cực hưởng ứng phong trào “Chống rác thải nhựa”…

Tuy nhiên, công tác quản lý chất thải nhựa còn một số hạn chế. Tỷ lệ thu gom chất thải rắn sinh hoạt (trong đó có chất thải nhựa và túi ny-lon) chưa đạt mục tiêu đề ra. Nhận thức của người dân trong việc thu gom, phân loại, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt còn nhiều hạn chế. Thói quen sử dụng nhựa dùng 1 lần và túi ny-lon khó phân hủy còn phổ biến, do sản phẩm thân thiện với môi trường có giá thành cao…

Theo UBND tỉnh An Giang, phấn đấu đến năm 2025, toàn tỉnh sử dụng 100% túi ny-lon, bao bì thân thiện với môi trường tại trung tâm thương mại, siêu thị; đảm bảo thu gom, tái sử dụng, xử lý 85% lượng chất thải nhựa phát sinh; giảm thiểu 50% rác thải nhựa trên sông, kênh, rạch… Bên cạnh đó, phấn đấu 100% khu du lịch, cơ sở lưu trú du lịch không sử dụng túi ny-lon khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng 1 lần; giảm dần mức sản xuất và sử dụng túi ny-lon khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng 1 lần trong sinh hoạt.

Để thực hiện mục tiêu trên, UBND tỉnh An Giang yêu cầu các ngành chức năng rà soát, sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới quy định về giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải nhựa phù hợp với quy định hiện hành và điều kiện thực tế của địa phương; hướng dẫn xây dựng quy chế quản lý, hương ước, quy ước nhằm huy động sự tham gia của cộng đồng trong quản lý chất thải nhựa và bảo vệ môi trường; quy định giảm thiểu sử dụng bao bì bằng chất liệu nhựa đối với dịch vụ giao hàng đồ ăn nhanh; thúc đẩy sử dụng vỏ hộp, bao bì bằng chất liệu tái sử dụng, thân thiện với môi trường.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh An Giang cũng yêu cầu cần đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học – công nghệ trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Tiếp tục tăng cường công tác tư vấn, hướng dẫn và hỗ trợ các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ứng dụng máy móc, thiết bị thân thiện môi trường, giảm tối đa việc phát sinh chất thải và nâng cao chất lượng sản phẩm. Khuyến khích áp dụng các giải pháp khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, thúc đẩy phát triển mô hình kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh. 

Đảm bảo chất lượng và sự phối hợp thống nhất giữa các ngành, các cấp trong việc thực hiện quy trình thủ tục thẩm định đánh giá tác động môi trường, thẩm định công nghệ, thẩm định quy hoạch chi tiết, thẩm định thiết kế cơ sở khi xem xét chủ trương đầu tư và cấp các loại giấy phép môi trường để kịp thời sàng lọc, loại bỏ các dự án có công nghệ lạc hậu, không phù hợp quy hoạch, không đảm bảo khoảng các vệ sinh môi trường và sức chịu tải môi trường, không đảm bảo quỹ đất xây dựng công trình xử lý chất thải.

Thường xuyên thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm vi phạm trong việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo quy định; Chủ động theo dõi, giám sát hoạt động xả thải của các cơ sở sản xuất, nhất là các cơ sở có nguy cơ ô nhiễm môi trường cao; Tạm dừng việc cho phép các dự án đầu tư mới đi vào hoạt động trong các khu công nghiệp, khu kinh tế, cụm công nghiệp đang hoạt động chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung; Cụm công nghiệp đang hoạt động phải hoàn thành hạ tầng công trình bảo vệ môi trường trong thời hạn quy định tại điểm a khoản 2 Điều 52 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Công khai thông tin kết quả đánh giá tác động môi trường và giấy phép môi trường, tình hình vi phạm pháp luật môi trường của các doanh nghiêp, tổ chức, cá nhân; tham mưu thu hồi giấy phép môi trường theo quy định đối với các trường hợp chậm thực hiện các biện pháp khắc phục các hành vi vi phạm.

Bảo đảm nguồn lực tài chính cho công tác bảo vệ môi trường; ban hành, hướng dẫn áp dụng cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ cho hoạt động xử lý chất thải khu đô thị, nông thôn và xây dựng cảnh quan môi trường nông thôn theo quy định. 

Thực hiện tốt công tác sơ kết, đánh giá kết quả thực hiện, kịp thời khen thưởng, biểu dương tập thể, cá nhân tích cực trong bảo vệ môi trường; chú trọng khen thưởng các mô hình hay, các gương điển hình tiên tiến, có thành tích xuất sắc trong thực hiện, nhất là trong nhân dân để tạo thành phong trào rộng lớn trong toàn tỉnh; phê bình đối với các tổ chức, cá nhân, các địa phương, hộ gia đình thiếu nghiêm túc, còn nhiều hạn chế trong thực hiện./.