2 triệu người chết trong nửa thế kỷ qua do thời tiết khắc nghiệt

Cụ thể, báo cáo của WMO công bố ngày 22/5 thống kê khoảng 11.778 thảm họa liên quan đến thời tiết cực đoan diễn ra từ năm 1970 đến 2021. Các thảm họa ngày càng gia tăng.

Hơn 90% số người thiệt mạng do thiên tai là ở các nước đang phát triển. Đài al Jazeera dẫn lời giám đốc WMO Petteri Taalas cho biết: “Các cộng đồng dễ bị tổn thương nhất không may phải gánh chịu gánh nặng của thời tiết, khí hậu và các hiểm họa liên quan đến nước”.

Tuy nhiên, số người thiệt mạng hằng năm giảm đáng kể, từ hơn 50.000 người mỗi năm cách đây nửa thế kỷ xuống còn hơn 20.000 người mỗi năm trong những năm gần đây, nhờ hệ thống cảnh báo sớm và quản lý thảm họa. Trong năm 2020 và 2021, có khoảng 22.600 người chết vì thiên tai trên toàn cầu.

Về kinh tế, tổn thất lại tăng gấp nhiều lần và các nước giàu chịu ảnh hưởng lớn. Chẳng hạn như Mỹ bị thiệt hại nhiều nhất, mất khoảng 1.700 tỉ USD.

Nhưng xét về quy mô nền kinh tế, các nước nhỏ phải gánh chịu thiệt hại nặng nề hơn trong khi đối với hầu hết các nước giàu, tổn thất do thiên tai chiếm chưa tới 0,1% GDP.

Giáo sư Petteri Taalas – Tổng thư ký của WMO, cho biết: “Các cộng đồng dễ bị tổn thương nhất không may phải gánh chịu gánh nặng nhất của thời tiết, khí hậu và các hiểm họa liên quan đến nước. Cơn bão nghiêm trọng Mocha là minh chứng cho điều này. Mocha gây tàn phá trên diện rộng ở Myanmar và Bangladesh, ảnh hưởng đến những người nghèo nhất trong số những người nghèo”.

Theo thống kê của WMO, tại châu Phi đã có hơn 1.800 thảm họa và 733.585 trường hợp tử vong liên quan đến thời tiết, khí hậu và các hiểm họa liên quan đến nước – bao gồm cả lũ lụt và triều cường. Thảm họa gây thiệt hại nặng nề nhất là cơn bão nhiệt đới Idai vào năm 2019, gây thiệt hại 2,1 tỉ USD.

Tại Tây Nam Thái Bình Dương có đến gần 1.500 thảm họa khiến 66.951 người thiệt mạng và thiệt hại kinh tế 185,8 tỉ USD.

Châu Á phải đối mặt với hơn 3.600 thảm họa, 984.263 người đã thiệt mạng và thiệt hại kinh tế 1,4 ngàn tỉ USD – chủ yếu là do tác động của bão lũ.

Nam Mỹ đối mặt với 943 thảm họa khiến 58.484 người chết và thiệt hại kinh tế hơn 115 tỉ USD.

Hơn 2.100 thảm họa ở Bắc Mỹ, Trung Mỹ và vùng Caribê đã khiến 77.454 người chết và thiệt hại kinh tế 2 ngàn tỉ USD.

Châu Âu chứng kiến gần 1.800 thảm họa khiến 166.492 người chết và thiệt hại kinh tế 562 tỉ USD.

Nhiệt độ khắc nghiệt là nguyên nhân hàng đầu gây ra các ca tử vong, trong khi lũ lụt là nguyên nhân chính gây thiệt hại kinh tế.

WMO cũng dự báo 66% khả năng trong vòng 5 năm tới, nhiệt độ trung bình của Trái đất sẽ ấm hơn 1,5 độ C so với giữa thế kỷ 19, đạt đến ngưỡng được nêu trong Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015.

Do đó, WMO đặt mục tiêu mọi người trên thế giới phải tiếp cận hệ thống cảnh báo sớm thiên tai vào năm 2027. Đến nay, chỉ một nửa quốc gia trên thế giới có các hệ thống này.