Nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam- Australia, DĐDN đã có cuộc trao đổi với ông David Gottlieb – Tham tán Kinh tế, Đại sứ quán Australia tại Việt Nam xung quanh vấn đề này.

“Rộng cửa” hợp tác Việt Nam - Australia

– Ông đánh giá như thế nào về quan hệ song phương giữa Việt Nam và Australia kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, đặc biệt là về liên kết kinh tế – thương mại?

Có thể nói rằng, mối quan hệ giữa Việt Nam và Australia chưa bao giờ bền chặt như hiện nay. Đó không chỉ là suy nghĩ và lời nói của riêng tôi, mà các lãnh đạo trong chính phủ Australia và Việt Nam cũng công nhận điều này.

Có một vài lý do cho điều đó. Trước hết, chúng ta có một mối liên kết nhân dân mạnh mẽ, được hình thành dựa trên những hợp tác văn hóa và giáo dục sâu sắc. Có một cộng đồng người Việt hải ngoại rất lớn đang sinh sống, học tập và làm việc tại Australia đóng vai trò là cầu nối cho quan hệ giữa hai nước.

Bên cạnh đó, hai quốc gia cũng chia sẻ tầm nhìn và quan điểm về khu vực, bao gồm cả cơ hội và thách thức, đặc biệt là sự thống nhất trong cách tiếp cận và hợp tác giải quyết các thách thức đó.

Trong đó, không thể không nhắc tới thương mại và đầu tư – chất xúc tác quan trọng cho quan hệ ngày càng tốt đẹp giữa hai nước. Vào năm 2019, quan hệ thương mại hai chiều chỉ đạt hơn 15 tỷ AUD; nhưng chỉ sau 3 năm, con số này đã tăng lên hơn 22 tỷ AUD bất chấp dịch Covid-19 và những khó khăn của kinh tế toàn cầu.

Có một điều đặc biệt, hai nền kinh tế chúng ta có sự bổ sung, hỗ trợ cho nhau thay vì cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu quốc tế. Các mặt hàng xuất khẩu của Australia như than đá, quặng sắt hay những sản phẩm nông nghiệp đang đóng vai trò quan trọng trong quy trình công nghiệp và xuất khẩu của Việt Nam.

Như trong chuyến thăm Việt Nam mới đây, ngài Thủ tướng Australia Anthony Albenese đã thưởng thức bia hơi và bánh mì Việt Nam. Những đặc sản này lại được làm với phần lớn nguyên liệu lúa mạch và lúa mì đến từ Australia. Đó chỉ là một ví dụ nhỏ cho thấy mối quan hệ thương mại của chúng ta gắn kết ra sao trong những năm qua.

“Rộng cửa” hợp tác Việt Nam - Australia

Kim ngạch thương mại Việt Nam- Australia qua các năm. Nguồn: TCHQ, TCTK

– Theo ông, lĩnh vực nào có thể khai thác tốt nhất tiềm năng và thế mạnh kinh tế của cả hai nước trong thời gian tới?

Mặc dù mối quan hệ thương mại song phương đang rất mạnh mẽ, nhưng vẫn còn nhiều cơ hội để cải thiện trong lĩnh vực đầu tư. Con số gần 2,4 tỷ AUD vào năm 2021 vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng của hai bên.

Về đầu tư, các doanh nghiệp Australia đang rất quan tâm đến các lĩnh vực mới như kinh tế xanh, công nghệ, công nghệ thông tin, dịch vụ. Trong khi đó, Việt Nam cũng đang trong tiến trình nâng cao chuỗi giá trị, theo đuổi kinh tế xanh và chuyển đổi số. Năng lực của doanh nghiệp Australia hoàn toàn có thể đáp ứng rất tốt tham vọng đó của Việt Nam.

Tôi cho rằng hai nước có nhiều không gian hợp tác trong lĩnh vực chế biến các khoáng sản quan trọng. Đây là lĩnh vực mà nhiều công ty Australia đang quan tâm, trong khi Việt Nam hiện không có nhiều sự hiện diện của FDI trong lĩnh vực khai thác mỏ.

Australia có các công ty khai thác tầm cỡ thế giới đang tìm hướng đầu tư, và tôi nghĩ Việt Nam có đủ các nguồn lực để tận dụng điều đó và trở thành một “cường quốc” chế biến khoáng sản. Một loạt các dịch vụ, công nghệ và kỹ thuật khai thác mỏ là những thế mạnh của chúng tôi mà Việt Nam có thể khai thác.

Ngoài ra, đầu tư năng lượng tái tạo, công nghệ và kinh tế kỹ thuật số cũng là những lĩnh vực Australia có thể đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam. Hay trong nông nghiệp và giáo dục cũng đang nhận được nhiều sự quan tâm của doanh nghiệp của cả 2 bên.

– Các công ty Australia cảm nhận như thế nào về môi trường kinh doanh tại Việt Nam, thưa ông?

Theo tôi, các công ty Australia rất lạc quan về thị trường Việt Nam cũng như những cơ hội kinh doanh tại đây. Có rất nhiều sự quan tâm tới thị trường này qua các hội thảo mà chúng tôi tổ chức ở Australia hay Việt Nam. Trong thời gian qua, Đại sứ quán Australia tại Việt Nam cũng thường xuyên hỗ trợ các phái đoàn doanh nghiệp cấp cao đến Việt Nam để tìm hiểu cơ hội làm ăn.

Như đã nói, có một số lĩnh vực cụ thể mà doanh nghiệp Australia đang quan tâm mạnh mẽ tại Việt Nam, đó là năng lượng, bao gồm cả năng lượng tái tạo, khai thác mỏ, nông nghiệp và giáo dục. Chưa kể, khá nhiều sự quan tâm mới cũng đến từ lĩnh vực công nghệ như fintech.

Nguồn đầu tư chất lượng cao mà doanh nghiệp Australia mang đến không chỉ là về giá trị con số. Đó còn là chất lượng trong phát triển nguồn nhân lực Việt Nam, công nghệ và những liên kết chặt chẽ với chuỗi cung ứng địa phương. Đó thực sự là cơ hội rộng mở cho cả hai bên.

Dù vậy, nhìn chung khẩu vị đầu tư của doanh nghiệp Australia là không thích quá nhiều rủi ro. Họ sẽ muốn tìm hiểu thật rõ ràng về môi trường kinh doanh hay pháp lý trước khi rót vốn. Tôi cho rằng đây là điều Việt Nam nên tiếp tục cải thiện để thu hút các dự án chất lượng cao từ Australia trong thời gian tới.

– Xin cám ơn ông!