Trăm năm vó ngựa thị thành: Chơi ngựa ‘sang chảnh’

Thật ra, dân Nam Kỳ đã chơi ngựa từ hơn trăm năm trước. Đua ngựa là một trong những môn thể thao có sớm nhất tại Nam Kỳ (xuất hiện ở Sài Gòn từ thế kỷ 19 như một hình thức giải trí cuối tuần của người Pháp) và nhanh chóng trở thành thú chơi quý tộc cũng như trò đánh bạc thời thượng.

Thú chơi thượng lưu

Ngày đó, đua ngựa thường diễn ra ở bãi tập bắn pháo (nơi không có nhà dân). Theo cuốn Bến Nghé xưa của nhà văn Sơn Nam, năm 1864, lần đua ngựa đầu tiên (diễn ra tại vị trí gần vòng xoay Công trường Dân chủ ngày nay) có rất đông người tham dự: quan Tây (Pháp) đi xe song mã, quan ta ngồi kiệu, võng (có người hầu mang trầu cau đi theo), người Cam bốt (Campuchia) đi xe bò…

Lam Yên

Thập niên 1930, trường đua Phú Thọ rộng mấy chục héc ta ra đời, là một trong những trường đua lớn nhất nhì châu Á thời bấy giờ, thu hút rất đông giới ăn chơi thượng lưu.

Thời Việt Nam Cộng hòa, 16 – 18% số tiền thu được từ đánh cá nộp vào ngân sách (12 – 14% dành cho Hội đua ngựa và 70% để trả thưởng). Mỗi năm Hội đua ngựa Sài Gòn nộp ngân sách hơn 500 triệu đồng, gần ngang với xổ số kiến thiết. Ngoài ra, nuôi, cưỡi ngựa cũng là thú vui của tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. Ông có 3 con ngựa nhập từ nước ngoài tên là Bạch Mã, Hồng Mã và Thi Thi.

Sau năm 1975, trường đua Phú Thọ bị gián đoạn đua ngựa cho đến năm 1989, hoạt động đua ngựa vẫn là môn chơi hấp dẫn bậc nhất đối với người dân thành phố. Thập niên 2000, những lúc đua ngựa, trường đua Phú Thọ có phòng lạnh, chương trình ca nhạc giữa giờ, đồ ăn uống phục vụ tận nơi, bảng thành tích điện tử, hệ thống hồng ngoại xác định ngựa thắng thua…, hiện đại không thua kém Malaysia, Macau, Hồng Kông – những nơi có các giải đua ngựa lâu đời. Sở hữu vài chú ngựa đua danh tiếng cũng là một trong những thú chơi khẳng định đẳng cấp của các đại gia thời đó.

NVCC

Còn dân chơi ngựa thượng lưu hiện tại? Theo anh Nguyễn Nhựt Trường (45 tuổi, ngụ Q.8, TP.HCM), một người có nhiều năm tìm hiểu ngựa, giống ngựa đẹp nhất hiện nay ở trong nước được cho là của ông Đặng Lê Nguyên Vũ, chủ thương hiệu cà phê Trung Nguyên. Mỗi con ngựa nhập khẩu chính ngạch từ châu Âu của ông Vũ nghe nói có giá lên đến tiền tỉ và con bạch mã mắt đỏ ông thường cưỡi có giá nhiều tỉ đồng.

“Con ngựa quý đến nỗi khi nghe đến nó, tôi liên tưởng đến con ngựa được chăm chút cẩn thận trong tiểu thuyết Bố Già. Người sành chơi và am tường ngựa như ông Vũ thật đáng ngưỡng mộ”, anh Trường nói.

Từ cưỡi trải nghiệm đến nuôi như thú cưng

Với khoảng 350.000 đồng cho 20 phút trải nghiệm cảm giác lóc cóc trên lưng ngựa như những chàng cao bồi miễn viễn Tây là niềm vui của không ít người.

NVCC

“Giữ thẳng lưng, cầm lỏng dây cương, hai chân thúc nhẹ vào hông ngựa”, Natalie, quản lý của Sài Gòn Pony Club, hướng dẫn. Con ngựa lai cao lớn tên Alaska từ từ rảo bước, mặt đất nhấp nhô theo từng vó ngựa. Sau những phút căng thẳng ban đầu, mặt vị khách dần giãn ra…

Để tăng thêm độ khó, Natalie xếp thêm mấy chiếc ghế theo khoảng cách có sẵn để ngựa đi theo đường zích zắc. Dây cương ngựa có ngàm ở hai bên miệng ngựa, đây là vùng khá nhạy cảm. Kéo cương về bên trái, hay phải sẽ khiến ngựa có phản xạ về các bên bị kéo để tránh bị đau. Nhờ vậy, ngựa sẽ đổi hướng chạy theo điều khiển của người cưỡi.

“Phần lớn ngựa ở trại đều đã thuần tính và được huấn luyện. Tuy nhiên để an toàn, người cưỡi cần đội nón bảo hiểm và dành chút thời gian dắt cương đi bộ cho ngựa quen. Ngựa rất thích được vỗ lòng bàn tay vào hai bên má hoặc vuốt bờm chúng. Để ngựa chạy nhanh hơn, hai chân phải thúc dồn dập hơn vào thân ngựa. Muốn dừng lại chỉ việc kéo nhẹ cương về phía sau. Nói thì đơn giản nhưng để làm được những việc đó thuần thục cần phải có nhiều giờ trên lưng ngựa”, chị Natalie cho biết.

Lam Yên

Anh Nguyễn Thanh Nhã (45 tuổi, mua bán nông sản ở TP.Thủ Đức, TP.HCM) là khách hàng thường xuyên của các trại ngựa ở TP.HCM, chia sẻ: “Cưỡi ngựa là cách giảm căng thẳng rất hiệu quả. Mỗi lần cưỡi xong, tôi như được nạp lại năng lượng”.

Không chỉ thích cưỡi, nhiều người còn muốn sở hữu một con ngựa để nuôi như thú cưng.

Không ngại cái nắng rọi thẳng đỉnh đầu vào giữa trưa, chị Giang (ngoài 30 tuổi, kinh doanh tự do ở Q.Tân Bình, TP.HCM) vẫn tranh thủ đến trại thăm “cô ngựa” Hương Thành – thế hệ F2 của cặp cha mẹ là “huyền thoại ngựa đua” Anh quốc do Hoàng gia Anh tặng VN thập niên 1990.

Sở hữu dáng đẹp (chân thẳng, tai thuôn, chiều cao lưng gần 1,7 m), dòng dõi quý tộc, thông minh và thân thiện khiến Hương Thành luôn được giới mộ điệu săn đón. Ngay từ lần đầu gặp Hương Thành, chị Giang đã có cảm giác rất thân ái với cô ngựa dũng mãnh mà đầy nữ tính này nên năn nỉ chủ trại Sài Gòn Farm bán lại. Giá của Hương Thành tương đương một chiếc mô tô phân khối lớn (cũng là đam mê của cô gái cá tính này). Hương Thành được gửi ở trại để chăm sóc với chi phí 10 triệu đồng/tháng. Hằng tuần chị Giang đều đặn lên thăm, cưỡi ngựa loanh quanh trong trại.

“Xa nó mấy ngày là nhớ lắm. Tôi thích thắt bím, đeo nơ lên bờm Hương Thành cho thêm phần nữ tính. “Cô nàng” cũng đến tuổi làm mẹ rồi, và dù rất thích ngựa con nhưng sợ nó không giữ được vóc dáng nên tôi không dám cho phối giống”, chị Giang nói. (còn tiếp)