Ván cờ mạo hiểm của Ukraine khi bung toàn lực ở tỉnh Kursk của Nga

Ukraine nỗ lực mở mặt trận Kursk như thế nào?

Trong vài tuần vừa qua, xung đột Nga – Ukraine chứng kiến những diễn biến mang tính nhảy vọt, một ngày bằng nhiều tháng hoặc nhiều năm. Diễn biến tại chiến trường Kursk là sự thay đổi nhanh chóng nhất của xung đột này kể từ đầu năm 2022 đến nay. Cuộc đột kích của Ukraine tại tỉnh Kursk của Nga cũng cho thấy Ukraine đã dốc mọi thứ họ có nhằm thu được kết quả có lợi cao nhất trước khi diễn ra bầu cử tổng thống Mỹ 2024 – sự kiện có thể tác động mạnh đến kết quả xung đột Ukraine cũng như số phận của đất nước này.

Giới tướng lĩnh Ukraine cho biết, họ đã chiếm được 100 khu định cư Nga và quân đội Ukraine cũng đã xâm nhập vào tỉnh Belgorod. Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, Oleksandr Syrskyi cho hay, họ đã bắt được gần 600 tù binh Nga nhưng con số này chưa thể kiểm chứng độc lập được.

Kiev ban đầu nói rằng khi đột kích Kursk, họ muốn tạo một vùng đệm. Nhưng thực tế, Kiev đang chứng tỏ họ muốn bám trụ lâu dài tại đây. Chiến dịch này đã kéo dài được 3 tuần (bắt đầu từ ngày 6/8/2024) và Nga chưa đánh bật được quân Ukraine khỏi lãnh thổ của mình.

Những tháng gần đây, Ukraine cũng chủ động bắn phá những mục tiêu là cơ sở hạ tầng nằm sâu trong lãnh thổ Nga, bao gồm sân bay, nhà máy lọc dầu, kho đạn dược, ngày nào cũng vậy. Hôm 21/8, UAV Ukraine dường như còn bay sát tới Murmansk – một trung tâm hải quân của Nga ở vùng Bắc cực, nơi Nga bố trí nhiều tàu ngầm hạt nhân, theo một quan chức Nga.

Ngày 28/8, các chuyến bay đã bị gián đoạn ở Kazan – thành phố nằm về phía Đông của thủ đô Moscow sau khi có mối đe dọa từ UAV.

Tổng thống Ukraine Zelensky cũng tiết lộ rằng các máy bay tiêm kích F-16 mà Ukraine mới nhận từ NATO đã đánh chặn được một số tên lửa Nga trong tuần này. Điều này nếu đúng sẽ đánh dấu một bước tiến mới trong năng lực không quân của Ukraine, giúp hạn chế lợi thế của Nga trong làm chủ bầu trời.

Hôm 27/8 Tổng thống Zelensky tuyên bố sẽ trình bày với Tổng thống Mỹ Biden và các ứng viên tổng thống Harris và Trump phương án “bí mật” của ông Zelensky cho việc giành chiến thắng.

Ông Zelensky phán đoán thời của Ukraine chính là lúc này. Sau cuộc bầu cử Mỹ vào tháng 11 tới, ông Trump có 50% cơ may trở thành tổng thống Mỹ và nỗ lực thiết lập một nền hòa bình có thể khiến chính quyền Ukraine không thấy hài lòng. Ngoài ra, khi ấy sự gắn kết nội bộ NATO có thể suy giảm tiếp.

Nga xốc tới ở miền Đông, Pokrovsk nguy cơ cao thất thủ

Mục tiêu rộng lớn hơn của Nga vẫn không thay đổi. Tổng thống Nga Putin đã khẳng định một cách kiên quyết rằng ông sẽ không ngừng cuộc tiến công ở tỉnh Donetsk, không để bị xao lãng khỏi các mục tiêu chính ở đó. Ông Putin cho biết, các lực lượng Nga tiếp tục xốc tới trên tiền tuyến bất chấp vụ đột kích của Ukraine vào Kursk.

Các thị trấn Pokrovsk và Toretsk ở Donetsk vẫn đang chịu áp lực lớn. Hàng chục nghìn binh sĩ Nga đang tiến công thị trấn Pokrovsk – một trung tâm quân sự của Ukraine.

Quân Nga đang khép chặt vòng vây, buộc phía Ukraine phải sơ tán dân khỏi những nơi này. Chiếm được 2 thị trấn này sẽ củng cố thế đứng của Nga ở vùng Donbass (gồm 2 tỉnh Donetsk và Lugansk) và tiến nhanh tới 2 thị xã là Sloviansk và Kramatorsk.

Tổng tư lệnh Syrskyi hôm 27/8 cho biết, tình hình tại Pokrovsk “khá phức tạp” với hơn 50 trận đụng độ mỗi ngày.

Việc Pokrovsk thất thủ có lẽ chỉ còn trong vòng vài tuần nữa, dựa trên nhịp tiến quân của Nga và tốc độ sụp đổ của thế trận Ukraine. Quân đội Ukraine có thể gắng bám trụ tại đây tới mùa đông nhưng việc thất thủ dường như khó tránh khỏi.

Một khi Pokrovsk thất thủ, gần như không còn gì để Ukraine có thể phòng thủ – không còn thị xã hoặc vị trí phòng ngự đáng kể nào phía trước thành phố Dnipro nằm ở đầu còn lại của tỉnh Zaporizhzhia rộng lớn.

Trừ phi ván bài của Ukraine ở Kursk buộc Nga phải căng mỏng lực lượng đến mức phải ngừng chiến dịch ở Donetsk, Kiev sẽ buộc phải củng cố khu vực phía sau lưng thị trấn Pokrovsk – nếu không, quân Nga sẽ có cơ tiến nhanh qua vùng đất trống, từ đó có khả năng thay đổi hình dạng của nước Ukraine sau này.

Cho tới nay, dường như Tổng thống Ukraine Zelensky chấp nhận nguy cơ đó, với ý đồ đánh vào uy tín của Tổng thống Nga Putin, nâng cao nhuệ khí binh sĩ Ukraine và thuyết phục NATO tiếp tục viện trợ quân sự cho họ. Có lẽ ông Zelensky đánh giá rằng việc mất Pokrovsk là tất yếu nên có thể hy sinh nơi này để đạt các mục đích khác.

Dù bị bất ngờ ở Kursk, Nga vẫn tiếp tục theo đuổi mục tiêu đánh chiếm thị trấn Pokrovsk. Nga chủ động không dốc toàn bộ lực cho trận chiến Kursk. Họ vẫn xác định ưu tiên của mình là tại mặt trận miền Đông Ukraine.

Các chuyên gia quân sự và giới chức phương Tây đánh giá, các nhà lãnh đạo Nga thực sự không muốn rút bớt quân khỏi mặt trận Pokrovsk nói riêng và mặt trận Donbass nói chung.

Tướng Onno Eichelsheim – Tổng tham mưu trưởng lực lượng quốc phòng Hà Lan, nhận định rằng Tổng thống Putin vẫn đang tập trung vào vùng Donbass.

Nga cố gắng bảo đảm tình hình Kursk trong vòng kiểm soát

Ukraine tiến nhanh ở Kursk (nhất là trong thời gian đầu) là vì quân Nga đồn trú tại đây có số lượng ít và thiếu kinh nghiệm trận mạc, trong khi Ukraine được phương Tây cung cấp nhiều thông tin tình báo quý giá như vị trí chính xác của quân Nga tại đây, giúp Ukraine xác định những nơi họ có thể đánh chiếm dễ dàng mà gặp ít sự kháng cự.

Nhưng bù lại, Nga tiến mạnh ở miền Đông Ukraine. Đồng thời, tại mặt trận Kursk, họ cũng đã kịp củng cố thế trận để đối đầu lâu dài với Ukraine. Hãng thông tin tình báo quốc phòng Jane đánh giá rằng phản ứng của Nga tuy chậm nhưng lại “có phương pháp và kỹ lưỡng”.

Tướng lục quân Mỹ Christopher G. Cavoli nhận xét trước tổ chức Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở New York (Mỹ) rằng tác động gây sốc của chiến dịch Kursk lên người Nga sẽ không kéo dài mãi và phía Nga sẽ chuẩn bị đáp trả tương ứng.

Việc Nga mới đây tập kích ồ ạt vào đất Ukraine bằng hàng trăm UAV và tên lửa cho thấy sức mạnh quân sự của Nga vẫn dồi dào.

Nhà cựu ngoại giao Nga Nikolai Sokov cho biết, Nga đã triển khai trực thăng tấn công tới tỉnh Kursk, đồng thời gia tăng pháo kích binh sĩ Ukraine tại đó.

Hôm 27/8, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi khẳng định rằng Nga đã chuyển khoảng 30.000 quân từ tiến tuyến miền Đông Ukraine về tỉnh Kursk. Tuy nhiên tướng Syrskyi không nói rõ quân Nga sẽ rút khỏi khu vực nào của miền Đông Ukraine.

Phía Mỹ cũng xác nhận có bằng chứng về việc Nga điều bớt quân khỏi tiền tuyến nhưng không cung cấp chi tiết về hoạt động tái bố trí này.

Cùng ngày 27/8, Bộ Quốc phòng Nga thông báo họ đã vô hiệu hóa 400 lính Ukraine và 30 thiết bị quân sự của quân đội Ukraine tại Kursk trong 24 tiếng đồng hồ trước đó.

Nga cũng đã triển khai hầu hết các đơn vị dự bị của mình từ khu vực Nam và Đông Bắc Ukraine, ngoại trừ các lực lượng đang tham gia chiến dịch đánh chiếm Pokrovsk.

Đại tá Áo Markus Reisner chia sẻ, lực lượng tiếp viện của Nga đã làm chậm một cách rõ ràng đà tiến của Ukraine ở Kursk.

Có vẻ như Nga tính toán rất thận trọng trong việc điều quân tới Kursk, nơi không có giá trị nhiều về mặt quân sự nhưng lại đang buộc Ukraine phải huy động nhiều nguồn lực quý giá của mình cho việc giữ đất vừa chiếm được.

Nếu Nga điều quá nhiều quân về Kursk thì Nga đã hành động trúng ý đồ của Ukraine. Chưa kể, tác chiến mạnh tại Kursk có thể gây tổn thất lớn cho cơ sở hạ tầng cũng như dân thường Nga tại đây.

Nguồn: vov.vn