4 ngày chạy đua tìm kiếm nạn nhân vụ sạt lở Nậm Lúc

Ngày 14.9, mất tới 7 tiếng đồng hồ, chúng tôi mới di chuyển được quãng đường hơn 14 km từ trung tâm H.Bắc Hà vào tới hiện trường vụ sạt lở tại thôn Nậm Tông. Nhưng cũng chỉ 4 – 5 km đầu có thể đi lại khó khăn bằng xe máy, gần chục ki lô mét sau chỉ có thể chật vật đi bộ do hàng ki lô mét đường bị xói lở nghiêm trọng, bùn đất nhão sâu đến tận bắp chân.

Anh Lý Sầu Dỉ, 33 tuổi, đã mất cả mẹ, vợ và con trong vụ sạt lở; nhớ lại, trưa 10.9, khi anh đang cách nhà chỉ khoảng 20 m, chỉ nghe tiếng nước chảy ồ ạt xuống, chưa đầy 2 – 3 phút đã thấy cả chục ngôi nhà bị vùi lấp. “Cả nước cả đá xô xuống rất nhanh, tôi bất lực không làm được gì”, anh Dỉ đau xót nói. Đến chiều qua, mẹ và vợ con anh vẫn đang bị vùi lấp. chưa tìm thấy.

ẢNH: ĐÌNH HUY

Có mặt ở hiện trường ngay sau khi nhận được tin vụ sạt lở nghiêm trọng vùi lấp hơn hàng chục người trong xã Nậm Tông ngày 10.9, thượng tá Nguyễn Đức Cường, Phó trưởng công an H.Bắc Hà (Lào Cai), vẫn ám ảnh cảm giác bàng hoàng, đau xót.

“Việc tiếp cận hiện trường sạt lở khi đó rất khó khăn, mưa rất lớn, chúng tôi phải đi xuồng đến gần chân đồi, rồi đi bộ thêm 8 km để lên đồi. Đường sá bị cắt đứt do sạt lở, sóng điện thoại không có, đến chiều 14.9 tại hiện trường tìm kiếm vẫn chưa có sóng điện thoại”, ông Cường chia sẻ.

Việc tìm kiếm gặp nhiều khó khăn do lượng đất đá sạt lở xuống rất nhiều. Lần đầu tiên trong nhiều năm cứu hộ, thượng tá Cường chứng kiến vụ sạt lở kinh hoàng đến thế, cả quả đồi sạt xuống tạo làn sóng đất, đẩy các ngôi nhà ra xa cả 1 km. Đất bùn, đá dày đến 3 – 4 m, đào bới rất khó khăn trong công tác tìm kiếm.

Tính đến chiều qua, lực lượng cứu hộ với hơn 150 người cả công an, quân đội, cảnh sát cơ động, đội tìm kiếm cứu nạn tự nguyện và cả người dân bằng tay, cuốc xẻng đã tìm được 10 trong số 18 người mất tích. Nhờ đường sá được khắc phục dần, phương pháp tìm kiếm đã được thay đổi, đội cứu hộ sử dụng máy bơm xối trôi nước để dễ tìm kiếm hơn. Trong 1 – 2 ngày tới, khi máy xúc của huyện, tỉnh vào được hiện trường sẽ cố gắng tìm nhanh nhất thi thể để gia đình mai táng.

Còn theo ông Nguyễn Duy Hòa, Bí thư Huyện ủy Bắc Hà, toàn huyện có 34 người mất tích, đến thời điểm này đã tìm được 21 người. Chưa lần nào huyện chịu thiệt hại nặng nề như cơn bão số 3, khi 1/2 số xã và 30% số thôn bị cô lập hoàn toàn. Sạt lở cũng diễn ra trên diện rộng với hàng loạt vụ sạt lớn, nhỏ trên địa bàn huyện.

“Trận mưa lớn sau bão số 3 tiếp nối của nhiều trận mưa trước đó. Lào Cai và Bắc Hà nói riêng từ đầu năm tới nay có rất nhiều trận mưa lớn liên tiếp. Khi cơn bão số 3 đến, nhiều chỗ đã ngậm no nước bị ảnh hưởng, do địa hình địa chất dốc cao, nhiều nơi đất pha cát nhiều, là nguyên nhân gây sạt lở rất lớn”, ông Hòa cho hay.

Trong đó, vụ sập nhà điều hành thủy điện, lượng nước và lượng bùn đẩy xuống đã phá hủy toàn bộ. “Bất ngờ không ai lường được. Một số hộ dân bên thôn Kho Vàng, xã Nậm Lúc bên kia sông, khi lượng nước đổ xuống nhà điều hành thủy điện mang theo toàn bộ lượng đất tràn xuống sông tạo ra dòng chảy kéo trôi các nhà bên kia sông, khiến 3 người bị trôi sông”, Bí thư H.Bắc Hà nói.

Tái thiết Làng Nủ

Theo báo cáo của các địa phương, tính đến chiều qua, đã có 352 người chết, mất tích (276 người chết, 76 người mất tích). Tại Lào Cai có 113 người chết, 59 người mất tích. Tại Cao Bằng có 53 người chết, 5 người mất tích. Yên Bái có 53 người chết… Trong đó, may mắn 1 người tại Yên Bái mất tích đã tìm thấy và còn sống.

ẢNH: ĐÌNH HUY

Tại thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, H.Bảo Yên (Lào Cai), các lực lượng đã tìm thấy thêm thi thể 3 nạn nhân mất tích, nâng tổng số người chết là 51. Hiện vẫn còn 33 người mất tích. Bên cạnh việc cấp bách tiếp tục tìm kiếm cứu nạn là nhu cầu khẩn trương tái thiết, sớm ổn định đời sống người dân Làng Nủ sau lũ.

Ngày 14.9, tại thôn Làng Nủ, UBND H.Bảo Yên đã lấy ý kiến người dân về việc xây dựng khu tái thiết nhà ở và nhận được sự đồng thuận của toàn bộ nhân dân. Theo phương án của huyện, địa điểm dự kiến tái định cư cho người dân cách vị trí nhà văn hóa thôn ra phía ngoài trung tâm xã khoảng 1,5 km.

Huyện sẽ đề nghị cấp trên hỗ trợ hoàn toàn cho các hộ chịu ảnh hưởng bởi thiên tai; đảm bảo hệ thống giao thông thuận lợi, vị trí khu dân cư đảm bảo an toàn và điều kiện sống tốt nhất; khuôn viên nhà có diện tích cho người dân có thể chăn nuôi bảo đảm cuộc sống. Về cơ bản người dân nhất trí với phương án khu tái định cư mới. Các hộ dân đề nghị kiến trúc nhà ở theo truyền thống của đồng bào dân tộc Tày được xây dựng bằng vật liệu xi măng cốt thép, đảm bảo các điều kiện sinh hoạt và sản xuất. Kinh phí xây dựng trước mắt được huy động từ nguồn xã hội hóa. Dự kiến, huyện sẽ hoàn thiện khu vực tạm cư này trong vòng 5 – 7 ngày tới.