Các quan chức phương Tây đã hạ thấp kỳ vọng vào kế hoạch chấm dứt xung đột ở Ukraine mà Tổng thống Volodymyr Zelensky trình bày tại New York, đồng thời cho biết họ không coi kế hoạch đó là một dấu hiệu cho những đột phá trong cuộc xung đột hiện nay.
Một nguồn tin thân cận với các cuộc trao đổi giữa ông Zelensky và các nhà lãnh đạo nước ngoài cho biết, không có sự bất ngờ thực sự với cái gọi là “kế hoạch chiến thắng” của Tổng thống Ukraine và nó không phải là một nhân tố chính thay đổi cục diện. Một quan chức khác thì gọi đây là “một danh sách những mong ước”.
Đánh giá ảm đạm về kế hoạch trên đã cho thấy bầu không khí bi quan giữa các nước ủng hộ Ukraine khi xung đột kéo dài sang năm thứ ba. Các quốc gia này đang lo ngại sự hỗ trợ cho Kiev sẽ suy giảm nếu cựu Tổng thống Donald Trump quay lại Nhà Trắng giữa bối cảnh chỉ còn 6 tuần nữa cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ diễn ra.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ở New York ngày 24/9/2024. Ảnh: Reuters
Ít nhất, một trong các nước đồng minh cho biết đã đến lúc cần có một vòng tiếp cận mới với Tổng thống Vladimir Putin từ Tổng thống Zelensky hoặc là từ các quốc gia khác, hai quan chức cho hay.
Các nước phương Tây bắt đầu lo lắng về sự an toàn của chính họ khi Nga thúc đẩy sản xuất vũ khí, điều có thể có tác động vượt ngoài Ukraine. Theo dự thảo đề xuất ngân sách 3 năm mà Bloomberg tiếp cận được, Moscow có ý định tăng chi tiêu quốc phòng lên mức cao kỷ lục là 13,2 nghìn tỷ ruble (142 tỷ USD) vào năm 2025.
Trong khi Tổng thống Zelensky trình bày kế hoạch của mình bên lề cuộc họp thường niên của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thì các đồng minh dù muốn hỗ trợ Ukraine lâu nhất có thể nhưng họ muốn Kiev làm rõ hòa bình sẽ như thế nào.
Tổng thống Zelensky nói với báo giới hôm 20/9 rằng kế hoạch này nhằm mục đích đưa Ukraine vào vị thế mạnh hơn cho các cuộc đàm phán ngoại giao với Nga. Kiev lo ngại lệnh ngừng bắn không có đảm bảo rõ ràng sẽ khiến Moscow có thể tự do tấn công trở lại sau khi tái vũ trang.
Chánh văn phòng của Tổng thống Zelensky – ông Andriy Yermak đã nói với Hội đồng Quan hệ Đối ngoại tại New York hôm 23/9 rằng kế hoạch này tìm kiếm lời mời gia nhập NATO và khuyến khích các đối tác phớt lờ những đe dọa leo thang của Nga.
Tổng thống Zelensky đã đến thăm một nhà máy đạn dược ở Scranton, Pennsylvania nhằm mục đích duy trì sự chú ý đến cuộc xung đột ở Ukraine. Ông có kế hoạch trình bày “kế hoạch chiến thắng” trước Tổng thống Biden vào cuối tuần này. Một thông điệp mà ông Zelensky mang đến Mỹ là các đồng minh không được dao động. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn hôm 24/9, ông Zelensky hối thúc các đồng minh chấm dứt xung đột nhanh hơn bằng cách tăng cường hỗ trợ cho Ukraine.
“Tôi nghĩ chúng ta đang tiến gần hòa bình hơn chúng ta nghĩ”, ông Zelensky nhận định với ABC.
Kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ có thể tác động đến tính toán này. Ông Trump nhận định trong một cuộc mít tinh ngày 23/9 rằng ông tin là Tổng thống Zelensky muốn ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris giành chiến thắng và nói rằng ông sẽ thúc đẩy Nga và Ukraine vào bàn đàm phán nếu đắc cử.
Trong khi không có dấu hiệu nào cho thấy Điện Kremlin sẽ nhượng bộ, các đồng minh đang thảo luận về khả năng tiếp cận Tổng thống Putin trước thềm hội nghị G20 ở Brazil vào tháng 11.
Cho đến nay các nhà lãnh đạo phương Tây vẫn cho thấy họ không sẵn sàng đi xa hơn để đáp ứng các yêu cầu về vũ khí tiên tiến của Ukraine. Chẳng hạn, các quan chức Mỹ đã tìm cách hạ thấp kỳ vọng thông qua yêu cầu của Kiev về việc sử dụng tên lửa tầm xa tấn công các mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Nga.
Tổng thống Zelensky cảnh báo hôm 20/9 rằng nếu kế hoạch này bị bác bỏ, thế giới sẽ trở nên chia rẽ.
“Một bên sẽ ủng hộ Ukraine và bên còn lại sẽ giả vờ rằng họ ủng hộ Nga và Ukraine ngồi vào bàn đàm phán”, ông Zelensky nói với báo giới ở Kiev.
Nguồn: vov.vn
