Thành phố Ugledar – đóng vai trò then chốt trong hệ thống phòng thủ của Ukraine ở phía Đông Nam tỉnh Donetsk, đang bị đe dọa bao vây trước các đợt tiến công quyết liệt của Nga, Kiev Independent ngày 24/9 cho biết.
Nằm cách Pokrovsk – ngã ba đường chiến lược khoảng 50 km về phía nam, Ugledar thường được quân đội Ukraine gọi là “pháo đài phòng thủ”. Thành phố này hiện là tâm điểm của cuộc tấn công của Nga kéo dài suốt nhiều tháng qua.
Nga tiến công như vũ bão tại Ugledar
Nếu Ukraine để mất Ugledar thì điều này sẽ gây ra mối đe dọa lớn cho sườn phía nam của Pokrovsk, một thành phố chiến lược quan trọng khác mà Ukraine đang phải gồng mình giữ vững trong bối cảnh Nga tiến hành các cuộc tấn công liên tục.
Trong những ngày gần đây, quân đội Nga đã đẩy nhanh tốc độ tiến công. Thông tin từ các blogger quân sự của Nga và từ một số dữ liệu nguồn mở cho thấy lực lượng Ukraine tại Ugledar đang có nguy cơ bị Nga bao vây. Trong bài đăng trên Telegram, blogger quân sự Yuri Podolyaka cho biết: “Các đơn vị Nga đã tiến vào Ugledar, bắt đầu cuộc tấn công thị trấn”.
Trong bản cập nhật tình hình chiến sự ngày 24/9, kênh thông tin DeepState liên hệ với quân đội Ukraine cho biết, lực lượng Nga “dường như muốn san phẳng thị trấn” bằng pháo binh và bom dẫn đường. Video do DeepState đăng tải cho thấy, đã xảy ra nhiều vụ nổ tại những khu vực không xác định ở thị trấn. Nga hiện đang mở mũi tấn công trực tiếp vào thị trấn này cũng như ở cả hai bên sườn.
Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết đã có Moscow đã thực hiện nhiều nỗ lực chiếm giữ các vị trí của Ukraine trong khu vực nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết.
Emil Kastehelmi – nhà phân tích tại Black Bird Group có trụ sở tại Phần Lan nói rằng: “Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu cuộc chiến ở đây kéo dài lâu hơn nữa. Chúng ta đang chứng kiến sự sụp đổ từ từ của Ugledar”.
Tầm quan trọng của Ugledar
Theo số liệu thống kê của chính phủ Ukraine, Ugledar là nơi sinh sống của 14.000 người trước khi xung đột nổ ra. Đến tháng 2/2024, khoảng 100 người vẫn còn ở lại đây, chủ yếu là những người về hưu. Họ sống trong các tầng hầm. Nhưng hiện tại thành phố Ugledar đã phá hủy nghiêm trọng và bị bỏ hoang.
Mặc dù vậy, nếu Ukraine để mất Vuhledar, một pháo đài phòng thủ lớn thì đây sẽ là đòn giáng nghiêm trọng vào tinh thần chiến đấu của các binh sỹ Ukraine.
“Nhiều khả năng, việc mất thành phố này sẽ đe dọa đến an ninh của toàn bộ khu vực phía tây nam của tỉnh Donetsk chưa bị Nga kiểm soát và vẫn còn nằm trong tay Ukraine”, ông Federico Borsari – thành viên của Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu (CEPA) lưu ý.
Ugledar nằm ở phía bắc của một ngã tư quan trọng kết nối giữa tuyến đường O-0532 chạy về phía Vodiane và Kostiantynivka với một con đường trải nhựa nhỏ hướng về phía Kurakhove và đường cao tốc T-0509 kéo dài tới Velyka Novosilka.
“Với vị trí như vậy, Ugledar là một điểm hậu cần quan trọng đối với các lực lượng Ukraine đang bảo vệ sườn phía nam của Kurakhove”, ông Borsari nhấn mạnh.
Nhà phân tích này cho rằng, khi Nga đang tiến công mạnh mẽ về phía Pokrovsk từ hướng đông trong những tuần gần đây, các lực lượng Ukraine cần nỗ lực hành động để ngăn chặn bước tiến tương tự của Moscow từ phía nam để tránh nguy cơ bị bao vây.
Ugledar cũng là thành trì kiên cố cuối cùng nằm phía trước làng Velyka Novosilka và toàn bộ phần phía nam của tỉnh Donetsk do Ukraine kiểm soát. Nga đã chiếm giữ một phần đường cao tốc T-0509 đi qua phía nam Ugledar. Điều này rất cần thiết cho các lực lượng Nga khi họ đang cố gắng tiến về phía tây.
Phát biểu với Kiev Independent, ông Dmytro Zhmaylo, người đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành Trung tâm An ninh và Hợp tác Ukraine cho biết, Nga nhiều lần tuyên bố mục tiêu của họ là kiểm soát toàn bộ tỉnh Donetsk nhưng Ugledar từ lâu đã trở thành rào cản lớn khiến họ khó đạt được mục tiêu đó.
Cách Nga công phá pháo đài Ugledar
Ugledar và các vùng xung quanh là những khu vực được đô thị hóa mạnh mẽ, nằm trên vùng đất cao. Do vậy, Moscow sẽ gặp nhiều thách thức khi muốn chiếm thành phố này. Phía Ukraine cho biết, Nga đã phải chịu tổn thất lớn khi cố gắng kiểm soát Ugledar kể từ khi xung đột nổ ra.
Khi các cuộc giao tranh trở nên ác liệt hơn vào tháng 3/2024, New York Times đưa tin, các lực lượng Ukraine đã phá hủy ít nhất 130 xe tăng và xe bọc thép chở quân của Nga gần Ugledar. Các quan chức Ukraine cho biết đây là “trận chiến xe tăng lớn nhất trong cuộc chiến tính đến thời điểm hiện tại”.
Vào tháng 6/ 2024, quân đội Nga đã cố gắng mở một cuộc tấn công vào Ugledar, sử dụng cả xe tăng, xe chiến đấu bộ binh và xe địa hình, nhằm gia tăng sự cơ động trên địa hình khó khăn. Nhưng Lữ đoàn cơ giới số 72 của Ukraine đã phòng thủ kiên cố và đáp trả mạnh mẽ các cuộc tấn công của Nga. Lữ đoàn này tuyên bố đã phá hủy 16 xe tăng, 34 xe chiến đấu khác mà Moscow sử dụng.
Tới đầu tháng 9/2024, Nga đã đạt được nhiều bước tiến lớn gần Ugledar. Quân đội Nga đã giành được lợi thế gần các khu định cư Hirnyk và Ukrainsk, tiến đến Kurakhove từ phía bắc và chiếm được làng Prechystivka, cách Ugledar 12 km về phía tây nam.
Trước đó hôm 10/9, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố lực lượng nước này đã chiếm được làng Vodiane, cách Vuhledar chỉ 6 km về phía đông bắc. Khi Nga tiếp tục tiến quân trong những ngày tiếp theo, các blogger quân sự ủng hộ Nga cho biết, quân đội nước này đã chiếm được một mỏ ở phía tây Vodiane.
Theo nhà phân tích Kastehelmi, các chỉ huy Nga dường như đã rút kinh nghiệm từ những bài học sai lầm trong các cuộc tấn công không thành công vào Ugledar trước đó . Thay vì tiến hành các cuộc tấn công trực tiếp bằng phương tiện cơ giới, quân đội Nga hiện đang tiến vào từ hai bên sườn. Đây là “logic quân sự cơ bản”, ông Kastehelmi lưu ý.
Vấn đề quan trọng nhất là liệu Ukraine có thể giữ vững hai bên sườn hay không. “Hiện tại, quân đội Nga chỉ cách tuyến đường tiếp tế chính chưa đầy 5 km, và các mũi tấn công của Nga cách nhau chưa đầy 10 km”, ông Kastehelmi nói thêm. “Nếu Nga chỉ chiếm được một vài tòa nhà cao tầng thì đây không phải là vấn đề lớn. Nhưng nếu họ có thể tạo thành một vòng vây từ hai bên sườn, thì Ukraine sẽ thực sự lâm nguy”.
Ông Andriy Kovalenko, người đứng đầu Trung tâm Chống thông tin sai lệch (CCD) của Ukraine cho rằng, việc sử dụng bom dẫn đường trên không đã giúp Nga tiến vào Ugledar nhanh hơn.
“Trước đây, Ugledar rất dễ phòng thủ, vì nó nằm trên vùng đất cao. Nhưng với sự xuất hiện ồ ạt của bom dẫn đường trên không ở mặt trận, đối phương đã phá hủy được các phòng tuyến và di chuyển sang hai bên sườn. Sự yểm trợ của bom dẫn đường trên không và máy bay đã giúp bộ binh Nga di chuyển”.
Nguồn: vov.vn