Nhượng quyền tác giả sách, nhiều bên cùng có lợi

Tháng 8.2024, sau khi xuất bản hơn 10 tác phẩm của học giả Vương Hồng Sển rất được bạn đọc yêu thích, NXB Trẻ đã quyết định ký hợp đồng với đại diện gia đình học giả mua tác quyền hàng loạt tác phẩm của cụ. Một số tựa sách trong hợp đồng đang xúc tiến in ấn và sẽ sớm ra mắt gồm: Sài Gòn năm xưa, Sài Gòn tả pín lù, Chuyện cười cổ nhân, Hơn nửa đời hư, Bên lề sách cũ, Phong lưu cũ mới, Khảo về đồ sứ men lam Huế, Thú chơi cổ ngoạn, Thú xem truyện Tàu, Tự vị tiếng nói miền Nam…

Theo đại diện NXB Trẻ, đa phần những tác phẩm của cố học giả Vương Hồng Sển là tư liệu mà ông dày công thu thập và ghi chép. Đây là nguồn tài liệu lịch sử và văn hóa quý giá cho những ai muốn tìm hiểu về văn hóa, đời sống ở miền Nam qua nhãn quan của một chứng nhân thời cuộc.

Phó giám đốc, Tổng biên tập NXB Trẻ Nguyễn Thành Nam nhấn mạnh: “Chúng tôi đặc biệt quan tâm và ưu tiên các loại sách về khảo cứu. Đối với nhà nghiên cứu Nguyễn Văn Hầu, chúng tôi chọn phương án ký nhượng bản quyền với gia đình trong vòng 5 năm để có điều kiện và thời gian gom lại các tác phẩm của ông từng in ấn rải rác đưa về một “đầu mối” cho “bà đỡ” dễ dàng chăm chuốt, đầu tư”.

Trước đó, NXB Trẻ cũng là đơn vị đi tiên phong trong việc mua tác quyền trọn đời tác phẩm của nhiều nhà văn, nhà nghiên cứu “cây đa cây đề”: Sơn Nam, Nguyễn Đình Đầu, Trang Thế Hy, Trần Kim Trắc… Nhờ sự tâm huyết của lãnh đạo NXB Trẻ mà nhiều tựa sách hay của nhà văn Sơn Nam: Biển cỏ miền Tây, Mùa len trâu và các truyện khác, Hương quê, Tình nghĩa giáo khoa thư và các truyện khác, Hương rừng Cà Mau và các truyện khác, Ngôi nhà mặt tiền và các truyện vừa khác, Vạch một chân trời, Chim quyên xuống đất, Xóm Bàu Láng…, hay một số tựa sách của cố sử gia Nguyễn Đình Đầu: Lược sử Sài Gòn từ thế kỷ 17 cho đến khi Pháp xâm chiếm 1859, Chế độ công điền công thổ trong lịch sử khẩn hoang lập ấp ở Nam kỳ Lục tỉnh, 100 câu hỏi đáp về Gia Định – Sài Gòn TP.HCM… được đầu tư bài bản, “khoác áo mới” rất đẹp mắt và bán rất chạy.

Ảnh: QUỲNH TRÂN

Nhà văn, nhà báo Từ Kế Tường cũng đã ký kết với Hanoi Books kế hoạch 5 năm tái xuất bản 100 tác phẩm của ông cho dòng sách tuổi mới lớn và thiếu nhi, mở đầu bằng việc ra mắt những tác phẩm “vang bóng một thời”: Huyền xưa và Như mưa ngọt ngào.

Mới đây, NXB Tổng hợp TP.HCM ký kết hợp đồng với gia đình nhà văn Hồ Biểu Chánh để tái bản các tác phẩm của nhà văn với giao diện mới có áo bìa, phủ UV tranh bìa 1: Con nhà giàu; Con nhà nghèo; Nhân tình ấm lạnh; Cười gượng; Ăn theo thuở, ở theo thời, cùng một số tựa khác: Từ hôn, Tiền bạc, bạc tiền, Cư Kỉnh… Thời gian tới, NXB này tiếp tục ấn hành thêm những tác phẩm khác của Hồ Biểu Chánh: Ý và tình, Dây oan, Lòng dạ đàn bà, Chúa tàu Kim Quy…

TÁC GIẢ CAO TUỔI VÀ ÍT TUỔI ĐỀU THÍCH

Theo nhà phê bình Lê Thiếu Nhơn, Trưởng ban Văn trẻ, Hội Nhà văn TP.HCM, việc ký kết tác quyền trọn đời hoặc có thời hạn là cực kỳ tốt giữa các NXB và tác giả hoặc người đại diện hợp pháp. Sự hợp tác này góp phần chống được nạn sách giả, tôn trọng bản quyền nhằm bảo đảm quyền lợi về thu nhập của các tác giả không bị thất thoát. “Rõ ràng các bên ai cũng đều hưởng lợi. Vì khi NXB chọn người nào để hợp tác, họ đều có chiến lược phát triển truyền thông cho tác giả, tác phẩm đó, và biết được thời điểm nào ra đời cuốn sách hợp lý nhất để đưa tác phẩm đến với công chúng, giúp độc giả tiếp cận dễ dàng”, ông Lê Thiếu Nhơn nói.

Ảnh: QUỲNH TRÂN chụp từ tư liệu gia đình

Ông Nguyễn Thành Nam khẳng định: “Khi đã ký kết nhượng bản quyền, NXB sẽ chủ động hơn trong việc xuất bản và tập trung vào một đầu mối nên dễ dàng “chăm sóc” cho tác phẩm. Các tác giả lớn tuổi rất vui vì biết sau khi mình qua đời sẽ có một đơn vị “nuôi dưỡng” cho sách của mình sống hoài. Chưa kể số tiền bản quyền trao trước một lần cũng vào loại khá, có thêm điều kiện trang trải cho đời sống, vừa có khoản nhuận bút lai rai thì thực sự ai cũng… vui vẻ”.

Đánh giá cao cao việc ký kết nhượng quyền mang lại nhiều lợi ích, nhà thơ Nguyễn Phong Việt, một tác giả có sách best-seller, cho rằng đây là hướng đi rất đúng. “NXB là đơn vị kinh doanh, họ có nhiều kinh nghiệm thương trường, có sẵn nguồn vốn nên dễ dàng tìm thấy hướng đi và lộ trình đầu tư cho tác giả. Không chỉ tác giả lớn tuổi mà người viết trẻ cũng mong mô hình này được phát triển và nhân rộng”, Nguyễn Phong Việt chia sẻ.