Gần 4 tháng sau khi Ukraine bất ngờ tiến hành cuộc tấn công xuyên biên giới vào tỉnh Kursk của Nga, nhiều binh lính Ukraine ngày càng bi quan về chiến dịch này.
Mặt trận Kursk nóng rực
“Tấn công đường không là yếu tố then chốt. Quân đội Nga điều máy bay ném bom mỗi đêm, nhằm bào mòn sức chiến đấu của chúng tôi từng chút một”, binh sỹ Oleksii thuộc Lữ đoàn tấn công đường không số 80 của Ukraine hiện đang triển khai tại Kursk cho biết.
Ukraine đã mở một mặt trận mới ở Đông Bắc vào tháng 8/2024 bằng chiến dịch đột kích tỉnh Kursk. Sau đó, Kiev tiếp tục tiến lên từng ngày mặc dù bị áp đảo về hỏa lực và quân số trên toàn mặt trận, khiến ngay cả các đối tác phương Tây cũng không khỏi bất ngờ.
Nga đã bắt đầu phản công vào tháng 9 để đẩy lùi đối phương. Các nhà phân tích quân sự cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, Nga đã tiến hành 3 đợt phản công, và có kế hoạch tiến hành đợt tiếp theo vào tháng 12 này. Suspilne dẫn một nguồn tin giấu tên từ Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết, Nga đã tập hợp gần 60.000 binh sỹ tại Kursk.
Chiến dịch tấn công Kursk đánh dấu lần đầu tiên lãnh thổ Nga bị quân đội của một quốc gia khác xâm nhập kể từ Thế chiến II và diễn ra 3 tháng trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Việc Ukraine kiểm soát một số khu vực tại biên giới Nga đã mang lại cho họ đòn bẩy trong các cuộc đàm phán tiềm năng. Nhưng sự kiểm soát này đang suy yếu. Reuters trích dẫn nguồn tin quân sự cấp cao của Ukraine cho biết, rằng Kiev đã mất hơn 40% diện tích lãnh thổ mà họ chiếm được tại Kursk.
Oleksandr Kovalenko, nhà phân tích chính trị và quân sự người Ukraine thuộc tổ chức tư vấn Information Resistance cho rằng, Nga có thể bắt đầu một cuộc phản công lớn hơn vào tháng 12 trong nỗ lực giành lại toàn bộ tỉnh Kursk trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức vào tháng 1/2025.
Ông Trump đã tuyên bố sẽ nhanh chóng kết thúc xung đột với một thỏa thuận “có lợi cho cả hai bên”, tận dụng những gì ông mô tả là “mối quan hệ rất tốt” với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Một văn bản chính sách của chính quyền mới cho biết, Mỹ sẽ thúc đẩy Nga và Ukraine tham gia đàm phán hòa bình bằng cách dừng hoặc tăng viện trợ quân sự cho Ukraine nếu một trong hai bên phản đối, Guardian đưa tin vào ngày 28/11.
Trong khi đó, Nga tiếp tục giành được nhiều lợi thế trên khắp mặt trận, đặc biệt là ở khu vực Donbass, trái ngược với tuyên bố của giới lãnh đạo Ukraine cho rằng chiến dịch tấn công Kursk đã buộc Moscow phải rút quân về khu vực phía Nam và làm giảm bớt sức ép cho quân đội nước này ở miền Đông.
Tổ chức phân tích nguồn mở Black Bird Group có trụ sở tại Phần Lan ước tính, Nga đã chiếm được hơn 1.600 km2 (gần bằng diện tích của London) tại Donbass từ tháng 9 đến tháng 11/2024, dù chịu tổn thất lớn về nhân lực và vật lực. Theo đánh giá, diện tích lãnh thổ mà Nga giành được ở Donbass trong mùa thu đã vượt qua diện tích lãnh thổ mà Ukraine nắm giữ ở tỉnh Kursk trong giai đoạn cao trào. Ukraine hiện kiểm soát khoảng 800 km2 lãnh thổ ở Kursk (gần bằng diện tích của thành phố Chicago), Reuters dẫn một nguồn tin lưu ý.
Lính Ukraine lo khó cầm cự trước đòn áp đảo của Nga
Tổng thống Zelensky từng ca ngợi hoạt động tấn công Kursk, cho rằng đây là cách giúp nước này thoát khỏi vòng kìm kẹp của Nga, đồng thời ngăn chặn Moscow chiếm các tỉnh Sumy và Chernihiv giáp ranh.
“Nga đã lên kế hoạch tạo ra vùng đệm trên lãnh thổ Ukraine nhưng họ vẫn chưa thực hiện được. Thay vào đó chúng tôi đang tạo ra một vùng đệm trên lãnh thổ Nga gần biên giới của chúng tôi”, ông Zelensky nhấn mạnh. Ukraine đã phân bổ nguồn lực đáng kể cho hoạt động này và tận dụng việc phương Tây cho phép sử dụng vũ khí tầm xa tấn công Nga để giữ vững vùng đất mà họ chiếm được bằng mọi giá.
Nhưng khi mặt trận tại Kursk ngày càng nóng rực và Ukraine một lần nữa phải quay trở lại thế phòng thủ, nhiều binh sỹ nước này cho biết đơn vị của họ đã chịu tổn thất nặng nề trong khu vực. Một số người bắt đầu hoài nghi về chiến dịch đột kích.
Quan sát cách quân đội Nga tiến nhanh hơn ở tỉnh Donetsk, nhiều binh sỹ Ukraine cho rằng, những đơn vị tinh nhuệ mà Ukraine triển khai tại Kursk, đáng lẽ ra nên cát cứ tại mặt miền đông.
“Không một binh sỹ nào hiểu lý do tại sao chúng tôi lại bị điều động đến Kursk”, binh sỹ Oleksii cho biết.
Những người binh sỹ khác cho rằng chiến dịch xâm nhập Kursk có thể sẽ chỉ kéo dài trong thời gian ngắn và đây có lẽ là nỗ lực của chính quyền nhằm đánh lạc hướng dư luận khỏi tình hình ngày càng tồi tệ ở Donbass.
Binh sỹ Illia thuộc Lữ đoàn tinh nhuệ số 80 của Ukraine nói: “Tôi chắc chắn 100% rằng Nga sẽ đẩy lùi chúng tôi ra khỏi Kursk. Mọi thứ chỉ là vấn đề thời gian”.
Các chuyên gia quân sự phương Tây và Ukraine hiện đang có nhiều ý kiến trái chiều khi đánh giá trị chiến lược của chiến dịch, nhưng họ đều có chung nhận định rằng, quân đội Nga sẽ đạt được những bước tiến lớn mặt trận phía đông bất kể chiến dịch tấn công Kursk có diễn ra hay không. Nhà phân tích Emil Kastehelmi tại Black Bird Group nhận định, cuộc tấn công dường như đã bộc lộ nhiều hạn chế dù Ukraine dành ưu tiên khá lớn.
Các chuyên gia cho biết, chiến dịch tấn công Kursk đã giúp Ukraine đưa xung đột tới lãnh thổ Nga và tăng cường bảo vệ các khu vực biên giới ở các tỉnh Sumy, Kharkiv, Chernihiv, phía bắc nước này. Chiến dịch cũng buộc Nga phải chuyển một số đơn vị từ các nơi khác đến tỉnh Kursk và phải trả giá đắt để giành lại từng tấc đất. Việc triển khai binh sỹ Triều Tiên đến khu vực này với vai trò là lực lượng dự bị cho thấy Moscow đang thiếu hụt nhân sự, ông Kovalenko thuộc tổ chức tư vấn Information Resistance lưu ý. Theo đánh giá của Ukraine và phương Tây, Nga đã triển khai từ 10.000 đến 11.000 binh sỹ Triều Tiên tại Kursk.
Quân đội Nga hiện đang mở đợt tấn công dữ dội nhất từ làng Lyubimovka dọc theo Sông Snagost ở Kursk về phía tây thành trì Ukraine. “Nga đang cố gắng gây áp lực từ phía tây sang phía đông”, ông Kovalenko cho biết.
Binh sỹ Ukraine nói rằng, Nga tiếp tục tấn công theo nhóm nhỏ, với sự hỗ trợ của trang thiết bị và máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất. Không rõ Ukraine có thể cố thủ tại Kursk trong bao lâu. Theo ông Kastehelmi thuộc Black Bird Group, Kiev đang đối mặt với rất nhiều khó khăn, trong đó có việc thiếu các công sự chất lượng cao, thiếu binh sỹ và chưa thông thạo địa hình.
Khi Ukraine mất thêm lãnh thổ chiếm giữ tại Kursk, họ có khả năng rơi vào thế bị động, còn Nga sẽ dễ dàng theo dõi và giám sát các hoạt động của đối phương.
Số phận của khu vực Kursk sẽ phụ thuộc phần lớn vào việc Nga có ưu tiên hoạt động tại đây hay không vì Moscow không phải đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng
“Ukraine thực sự không kiểm soát bất cứ vùng lãnh thổ then chốt nào chẳng hạn như các thành phố và thị trấn chiến lược và họ cũng không có bất cứ công cụ nào để tăng cường mối đe dọa đối với Nga”, nhà phân tích Kastehelmi nhận định.
Nguồn: vov.vn