Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc cho rằng, cạnh tranh Mỹ – Trung cùng các chính sách thương mại giữa hai nước đều tác động tích cực và tiêu cực đến kinh tế Việt Nam.
Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc chưa đến hồi kết và vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ lớn.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt
Về tác động tích cực, ông Nông Đức Lai – Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc phân tích, đón nhận làn sóng đầu tư từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng, các doanh nghiệp Trung Quốc và quốc tế đã tìm cách đa dạng hóa sản xuất để tránh thuế quan từ Mỹ, dẫn đến việc mở rộng đầu tư vào các quốc gia như Việt Nam, điều này gián tiếp thúc đẩy Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn nhờ chi phí lao động cạnh tranh và vị trí địa lý thuận lợi.
Việt Nam có cơ hội tham gia vào chuỗi sản xuất, thu hút đầu tư nước ngoài mở ra cơ hội cho Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất phụ trợ, tạo cơ hội cho doanh nghiệp tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghiệp nhẹ.
Cùng với đó, Việt Nam được hưởng lợi từ việc Mỹ giảm nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực dệt may, điện tử, và máy móc. Tuy nhiên, điều này cũng khiến Việt Nam đối mặt với nguy cơ bị Mỹ điều tra chống bán phá giá.
Đây cũng là cơ hội và động lực để Việt Nam thúc đẩy ba đột phá chiến lược (cải thiện cơ sở hạ tầng, minh bạch hóa thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực).
Bên cạnh những cơ hội, Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều thách thức từ xu hướng dịch chuyển này.
Tuy nhiên, Việt Nam cũng không tránh khỏi những tác động tiêu cực khi hàng hóa Trung Quốc bị hạn chế xuất khẩu sang thị trường Mỹ, buộc doanh nghiệp tìm cách xuất khẩu sang các thị trường khác trong đó có Việt Nam, gây sức ép cạnh tranh với hàng hóa sản xuất trong nước của ta. Đồng thời, hàng hóa Việt Nam sẽ phải cạnh tranh với hàng Trung Quốc tại thị trường này do dư thừa vì hạn chế xuất khẩu.
Khi chuyển hướng và tăng cường xuất khẩu sang các thị trường ngoài Mỹ, EU, các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ hạ thấp các tiêu chuẩn hàng hóa theo nhu cầu của thị trường hướng tới và tranh dành đơn hàng với doanh nghiệp các nước (trong đó có Việt Nam), dự báo tác động đối với doanh nghiệp Việt Nam trong trung hạn.
Khuyến nghị cho doanh nghiệp Việt Nam
Đưa ra khuyến nghị cho doanh nghiệp và các nhà đầu tư tại Việt Nam, ông Lai nhấn mạnh, cần tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến, động thái chính sách của các đối tác lớn (Mỹ, Trung Quốc) có thể tác động đến Việt Nam. Từ đó, đánh giá đưa ra dự báo và có chính sách ứng phó kịp thời, hiệu quả; theo dõi, cập nhật thông tin thị trường và diễn biến các chính sách của Trung Quốc đang triển khai thực thi cũng như nắm bắt thông tin chính sách mới của nước này để có biện pháp ứng phó, phòng vệ, phản ứng kịp thời với thị trường, chính sách của đối tác. Xây dựng kế hoạch dự phòng cho các kịch bản như tăng thuế quan hoặc gián đoạn chuỗi cung ứng.
Mặt khác, các doanh nghiệp Việt cũng cần đa dạng hóa thị trường và đối tác, mở rộng xuất khẩu hàng hóa sang các thị trường truyền thống ASEAN, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, khai thác tiềm năng thị trường Trung Đông, Châu Phi thay vì chỉ tập trung, phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Tận dụng các hiệp định thương mại tự do (EVFTA, CPTPP) để giảm phụ thuộc vào một thị trường.
Nâng cao năng lực cạnh tranh, đầu tư vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ thuật và công tác quản lý. Chủ động tuân thủ các quy định về môi trường và lao động để tránh rào cản thương mại.
Nâng cao năng lực sản xuất, đầu tư vào tự động hóa để giảm lao động thủ công, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế; áp dụng công nghệ blockchain để truy xuất nguồn gốc hàng hóa nhất là nông sản, giải quyết vấn đề mã số vùng trồng,…
Nguồn: diendandoanhnghiep.vn
