Sống ở TP.HCM: Chợ Ramadan đông người Hồi giáo chỉ diễn ra 1 tháng trong năm

Phiên chợ đặc biệt của người Hồi giáo

Chúng tôi ghé thăm khu chợ Ramadan vào một chiều cuối tuần. Con hẻm vốn yên ắng bỗng chốc trở nên náo nhiệt bởi dòng người tấp nập đến trải nghiệm văn hóa Hồi giáo.

ẢNH: THÁI THANH – HOÀI NHIÊN

Chợ Ramadan là khu chợ đặc trưng của cộng đồng người Hồi giáo, chỉ diễn ra một tháng trong năm. Chợ năm nay bắt đầu từ ngày 28.2 đến 30.3 để đánh dấu tháng nhịn ăn Ramadan.

Theo nhiều người Hồi giáo ở đây, Ramadan là tháng thiêng liêng nhất trong lịch Hồi giáo. Trong khoảng thời gian này, các tín đồ Hồi giáo sẽ thực hiện nghi thức nhịn ăn từ bình minh đến hoàng hôn.

Họ không được ăn, không được uống, ngay cả việc nuốt nước bọt cũng hạn chế từ khi mặt trời mọc cho đến lúc mặt trời lặn. Đây không chỉ là một thử thách thể xác mà còn là hành trình rèn luyện tinh thần, giúp mỗi người luyện tập sự kiên nhẫn, lòng vị tha và sự đồng cảm với những người kém may mắn hơn.

Bên cạnh đó, Ramadan còn là thời gian để các tín đồ tìm về với đức tin, làm việc thiện và thanh lọc tâm hồn. Đây cũng là dịp để người Hồi giáo tự nhìn lại bản thân, loại bỏ những điều tiêu cực, hướng đến cuộc sống an lành và nhân ái hơn.

Bên lề dãy quán nhỏ, chúng tôi gặp ông Abdolradak (58 tuổi) và vợ là bà Solyhaah (54 tuổi), chủ một quán nước nhỏ phục vụ tín đồ và du khách. Ông Abdolradak là người gốc Sài Gòn, còn bà Solyhaah có quê ở Ninh Thuận.

Ông chia sẻ với chúng tôi rằng, cứ đến tháng Ramadan, các tín đồ Hồi giáo và dòng người khắp nơi tìm về con hẻm 157 Dương Bá Trạc. Không những tín đồ Hồi giáo, khu chợ còn thu hút rất nhiều người dân đến trải nghiệm ẩm thực Halal (thực phẩm có tiêu chuẩn dựa trên luật của Hồi giáo, trong đó có các quy định đặc biệt liên quan đến ăn kiêng, nguồn gốc thức ăn và cách chế biến theo một quy trình riêng biệt).

Trong tháng Ramadan, cả gia đình ông Abdolradak đều nhịn đói đến lúc mặt trời lặn, kể cả cậu con trai đang đi làm cũng vậy: “Nhịn ăn không chỉ là quy tắc tôn giáo mà còn giúp tôi trân trọng hơn những bữa ăn thường nhật. Khi hoàng hôn buông xuống, cả gia đình quây quần bên mâm cơm, cảm giác đó thật sự rất đặc biệt”.

ẢNH: THÁI THANH – HOÀI NHIÊN

Dọc hai bên đường, chúng tôi bị ấn tượng bởi các loại bánh đủ loại bày bán hấp dẫn. Những món ăn tại chợ Ramadan mang đậm dấu ấn ẩm thực truyền thống, phản ánh sự giao thoa đặc sắc giữa văn hóa Chăm và bản sắc địa phương.

Những quầy bánh đậu xanh nướng, bánh khoai mì, chuối nướng thơm phức thu hút nhiều tín đồ và du khách. Đặc biệt, du khách đến chợ rất thích món bánh Sakaya. Đây là bánh truyền thống của người Chăm, được làm từ trứng, đường, đậu phộng rang mang đến vị béo và ngọt dịu đặc trưng.

Ngoài ra, phiên chợ Ramadan còn có các món bún nước nóng hổi, đậm đà, kết hợp hương vị Việt Nam với cách chế biến phù hợp với thực phẩm Halal.

“Không có sự phân biệt giữa các tôn giáo”

Nằm uy nghi giữa con hẻm là Thánh đường Jamiul Anwar, nơi sinh hoạt tín ngưỡng của cộng đồng người Hồi giáo. Thánh đường được xây dựng từ năm 1966, đến năm 2006 được trùng tu khang trang như hiện nay.

ẢNH: THÁI THANH – HOÀI NHIÊN

Tại đây, chúng tôi gặp ông Mahayuosot (55 tuổi), ban quản trị ở thánh đường. Với sự nhiệt tình, hiếu khách, ông Mahayuosot dẫn chúng tôi tham quan thánh đường và kể về lịch sử, ý nghĩa của đạo.

Ông quê ở Châu Đốc (An Giang), lên TP.HCM từ ngày nhỏ. “Việc mở cửa đón tiếp tất cả khách tham quan, nhất là trong tháng Ramadan là một nét đẹp trong văn hóa của đạo chúng tôi. Ở đây, chúng tôi không có sự phân biệt giữa các tôn giáo, vì trên hết chúng ta đều đang chảy cùng một dòng máu đỏ, đều là người Việt Nam. Chúng tôi luôn tin rằng lòng hiếu khách là một phần quan trọng trong đức tin. Khi ai đó bước vào thánh đường, dù họ là người theo đạo hay không, chúng tôi vẫn coi họ như những người bạn, cần được hướng dẫn và chia sẻ”, người đàn ông ôn tồn nói.

ẢNH: THÁI THANH – HOÀI NHIÊN

Đại diện ban quản trị thánh đường, ông Mahayuosot chia sẻ thêm, người đạo Hồi biết nhiều thứ tiếng như tiếng Chăm, tiếng Ả Rập, tiếng Indonesia, tiếng Malaysia.

Mỗi ngày, các tín đồ Hồi giáo đến thánh đường hành lễ 5 lần vào các khung giờ quy định. Riêng khu vực thánh đường, chỉ có đàn ông mới được đến làm lễ. Trong tháng ăn chay Ramadan thì phụ nữ mới được phép đến đây.

Đặc biệt, trước khi hành lễ, mỗi tín đồ Hồi giáo đều cần phải rửa tay, chân, mặt để thanh tẩy cơ thể, tâm trí. Đó là lý do mà thánh đường có rất nhiều vòi nước, được tập kết ở một khu vực riêng.

ẢNH: THÁI THANH – HOÀI NHIÊN

Những tia nắng cuối ngày bắt đầu thưa dần, người dân bắt đầu đổ về thánh đường để nhận cháo gà miễn phí, làm lễ và xả chay. Ông Mahayuosot mời chúng tôi ở lại ăn cháo và ăn quả chà là cùng mọi người.

Ông nói: “Cháo gà này hoàn toàn miễn phí, người dân muốn ăn bao nhiêu thì đến nhận bấy nhiêu. Số tiền dùng để nấu cháo trong tháng Ramadan được các nhà hảo tâm đóng góp. Không chỉ người trong đạo, ngay cả những người ngoại đạo cũng có thể đến nhận cháo, chúng tôi sẵn sàng mời mọi người cùng ăn. Còn quả chà là chúng tôi ăn để nhận ân phước. Bởi vì đạo chúng tôi tin rằng, thuở khai thiên lập địa, quả chà là có đầu tiên nên chứa nhiều phước báu”. Nói đoạn, ông Mahayuosot gọi nhà bếp mang lên cho chúng tôi hai phần cháo ăn thử.

Lần đầu tiên đặt chân đến xóm đạo Hồi ở TP.HCM, chúng tôi có chút e dè, lo ngại rằng mình là một người ngoại đạo, liệu có được chào đón? 

Nhưng những ấm áp, chân tình của người dân đã xua tan nỗi lo sợ đó. Có lẽ, bất kỳ ai nếu có dịp đến TP.HCM vào tháng Ramadan cũng nên ghé đến xóm đạo Hồi một lần để trải nghiệm nét đẹp văn hóa của cộng đồng theo đạo.