Quảng Ninh “khai thông” vật liệu san lấp, gỡ khó cho dự án đầu tư

“Mở van” tài nguyên

Theo thống kê của Sở Xây dựng, giai đoạn 2020-2025, trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Ninh cần khoảng hơn 130 triệu m3 đất đá thải phục vụ san lấp các dự án trọng điểm, như: Khu đô thị phức hợp Hạ Long Xanh, các khu công nghiệp và một số dự án tại TP Hạ Long,v.v… Theo kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 và các dự án đầu tư ngoài ngân sách, nhu cầu sử dụng nguồn vật liệu san lấp đến năm 2030 của Quảng Ninh vào khoảng 1,05 tỷm3. Từ năm 2026 đến 2030 cần gần 490 triệum3. Cùng với đó, nhu cầu cát san lấp đến năm 2030 cần khoảng 38,5 triệu m3.

Đặc biệt, trong giai đoạn 2021-2023, hầu hết dự án đầu tư công và dự án ngoài ngân sách đều đang gặp khó khăn về nguồn vật liệu san lấp. Nhiều dự án, công trình đã phải thi công cầm chừng hoặc dừng thi công do thiếu nguồn vật liệu san lấp. Thực tế này đã gây ra rất nhiều hệ lụy trong quá trình thu hút đầu tư cũng như việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Theo kế hoạch, năm 2025, Quảng Ninh triển khai tổng số 77 dự án trọng điểm sử dụng nguồn vốn ngân sách. Trong đó, 28 dự án đang trong giai đoạn hoàn thành và hoàn thiện thủ tục thanh quyết toán, 46 dự án chuyển tiếp và 3 dự án khởi công mới.

Đây đều là các công trình trọng điểm, động lực, kỳ vọng đem lại diện mạo mới, thúc đẩy kinh tế – xã hội phát triển và đặc biệt sẽ đóng góp rất lớn vào mục tiêu tăng trưởng của Quảng Ninh. Tuy nhiên, gần 6.500 tỷ đồng vẫn còn gặp phải rất nhiều khó khăn, chủ yếu nằm tại các công trình giao thông như: đường ven sông nối cao tốc Hạ Long – Hải Phòng đến TP Đông Triều. Đường kết nối cao tốc Vân Đồn – Móng Cái đến cảng Vạn Ninh. Cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 342. Dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 279… Nguyên nhân chủ yếu vẫn là thiếu hụt nguồn vật liệu san lấp và những tồn tại, khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng.

Để giải những tồn tại, bất cập trên, Quảng Ninh đã công bố 14 khu vực khai thác đất, đá khổng lồ, tổng trữ lượng lên tới hàng chục triệu m³. Trong đó, có 3 khu vực khai thác đất đá thải mỏ làm vật liệu san lấp. 7 khu vực mỏ cát, đất, đá làm vật liệu san lấp đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản, đủ điều kiện khai thác. 4 dự án đầu tư xây dựng công trình có lượng đất, đá dư thừa lớn được cấp phép để san lấp cho các dự án trên địa bàn.

Bên cạnh đó, Quảng Ninh cũng đã công bố 26 địa điểm tiếp nhận chất nạo vét thuộc phạm vi quản lý của tỉnh năm 2025. Trong số này có khá nhiều điểm được tiếp nhận chất nạo vét, gồm: bùn, đất, đá… từ quá trình thi công các dự án, công trình khác là các dự án đang rất cần nguyên liệu san lấp mặt bằng. Có thể nói, hoạt động này của Quảng Ninh rất thông minh và hiệu quả khi biến “núi phế liệu” thành “mỏ vàng” cho san lấp. Thay vì đau đầu tìm chỗ đổ thải, các dự án giờ đây có nguồn cung vật liệu dồi dào, giảm chi phí, tăng tốc độ thi công. Đây là nước cờ “một mũi tên trúng hai đích”, vừa giải quyết bài toán môi trường, vừa “khơi thông” dòng vốn đầu tư.

“Siết kỷ luật” để bứt phá

Không chỉ “mở van” tài nguyên, Quảng Ninh còn siết kỷ luật nội bộ để đảm bảo dòng vốn chảy nhanh và hiệu quả. Từng dự án được phân công lãnh đạo theo dõi sát sao, kế hoạch giải ngân được “cân đo đong đếm” theo từng tháng, từng quý.

Cụ thể, Quảng Ninh đã ra “tối hậu thư”, yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương và các chủ mỏ hết sức đề cao trách nhiệm, thần tốc hoàn thành dứt điểm các thủ tục để đưa các mỏ đất san lấp vào khai thác. Gắn trách nhiệm cá nhân, cơ quan, đơn vị trong triển khai thực hiện, rõ đầu mối, rõ trách nhiệm các chủ thể. Đồng thời, quyết liệt, rút ngắn tối đa thời gian để hoàn thành dứt điểm các hồ sơ, thủ tục đối với các mỏ đất san lấp đang triển khai. Tỉnh Quảng Ninh cũng yêu cầu các chủ đầu tư phải chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện (máy móc thi công, thỏa thuận hợp đồng, tuyến đường vận chuyển…) để khai thác đất sớm nhất có thể.

Năm 2025, Quảng Ninh đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế đạt trên 14%. Trong kế hoạch thực hiện chỉ tiêu tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2025, một trong những giải pháp trọng tâm được Quảng Ninh xác định đó là đẩy mạnh hoạt động đầu tư, đảm bảo giải phóng toàn bộ nguồn lực cho phát triển.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh ông Vũ Đại Thắng yêu cầu các cấp, ngành, địa phương phải vào cuộc quyết liệt hơn nữa để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn, nút thắt nhằm khơi thông, giải phóng nguồn lực. Đối với những dự án đầu tư công đã được tháo gỡ về đất san lấp, mặt bằng, các nhà thầu cần tập trung cao độ, tranh thủ thời tiết thuận lợi phải đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án. Kiên quyết thay thế ngay các nhà thầu hạn chế về năng lực, không đảm bảo tiến độ thi công. Đối với các dự án đầu tư ngoài ngân sách, các sở, ngành, địa phương phải có giải pháp đồng hành, hỗ trợ hiệu quả hơn đối với các chủ đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi nhất để hoàn thành thủ tục đối với các dự án đầu tư mới.

Đồng thời đề nghị các sở, ngành phải tăng cường hơn nữa công tác phối hợp để tập trung tháo gỡ triệt để những vấn đề còn vướng mắc. Phải làm rõ trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị trong quá trình triển khai thực hiện. Đối với các địa phương, không để các hoạt động chỉ đạo, điều hành bị gián đoạn trong quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy, làm với tinh thần quyết tâm, quyết liệt cao nhất, đặt mục tiêu phát triển kinh tế lên hàng đầu.

Với những động thái quyết liệt, Quảng Ninh đang biến “vốn mồi” đầu tư công thành “lửa thử vàng”, tạo đà cho kinh tế tư nhân cất cánh. Mục tiêu tăng trưởng 14% không phải là con số “trên trời”.