Thương chiến toàn cầu trước nguy cơ leo thang ‘nóng’

Reuters hôm qua đưa tin hầu hết thị trường chứng khoán châu Á và châu Âu phục hồi nhẹ so với đợt giảm điểm mạnh vào ngày đầu tuần (31.3). Tuy nhiên, sự hoang mang và bất định vẫn là tâm lý chung của các nhà đầu tư trước khi Nhà Trắng công bố thuế suất mới vào ngày 2.4.

Ảnh: Reuters

Hôm qua 1.4, giá vàng tiếp tục lập kỷ lục mới trong phiên thứ tư liên tiếp khi giới đầu tư tìm kiếm chỗ trú ẩn an toàn. Trước đó, thị trường toàn cầu chứng kiến đợt bán tháo trong ngày 31.3 khi tâm lý lo ngại gia tăng về tác động của những thuế suất mà Tổng thống Trump dự định tung ra. Hôm 31.3, các chỉ số chứng khoán đại diện của Mỹ như S&P 500 và Nasdaq Composite khép lại quý giao dịch tệ nhất trong vòng 3 năm khi lao dốc lần lượt 4,6% và 10,4%.

Ngày 31.3, ông Trump nói sẽ đưa ra mức thuế tương tự thuế suất mà các nước áp đặt lên hàng hóa Mỹ, nhằm đảo ngược hoạt động thương mại không công bằng đối với Washington trong nhiều thập niên. Ông “úp mở” rằng Mỹ sẽ “rất tử tế” nhưng không nêu rõ mức thuế cụ thể và nước nào sẽ bị ảnh hưởng.

Theo dự báo của Goldman Sachs, Nhà Trắng có thể tung ra mức thuế trung bình 15%. Ngân hàng này cũng nâng mức dự báo lạm phát và hạ mức dự báo đối với tăng trưởng kinh tế của Mỹ cho cuối năm. Theo đánh giá, nền kinh tế số 1 thế giới có 35% nguy cơ suy thoái trong năm tới, cao hơn so với dự báo trước đó 15 điểm phần trăm. Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva cho rằng nỗ lực tăng thuế của Mỹ đang gây lo lắng và bất an nhưng khó có khả năng gây suy thoái trong ngắn hạn.

EU sẵn sàng đáp trả

Trước đòn thuế mới nhất từ Mỹ, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen hôm qua tuyên bố Liên minh Châu Âu (EU) “nắm rất nhiều lá bài” và sẵn sàng đáp trả bằng biện pháp mạnh nếu cần, dù bà nhấn mạnh mục tiêu của châu Âu là một giải pháp thông qua đàm phán.

Trong khi đó, Bộ trưởng Kinh doanh và Thương mại Anh Jonathan Reynolds hôm qua kỳ vọng London sẽ được miễn trừ khỏi thuế suất dự kiến của Mỹ trong ngày 2.4 khi hai bên thống nhất khuôn khổ của một thỏa thuận hợp tác kinh tế mới. Thủ tướng Keir Starmer cho hay cuộc đàm phán giữa hai bên đã “tiến triển tốt”.

Tờ The Guardian dẫn kết quả khảo sát của YouGov tại 7 nước châu Âu (Anh, Đan Mạch, Đức, Pháp, Tây Ban Nha, Thụy Điển và Ý) cho thấy đa số ủng hộ tung thuế đáp trả nếu Mỹ “khai hỏa”, dù họ thừa nhận rằng nhiều khả năng chịu thiệt hại từ đòn đánh của Washington. Báo cáo của các nhà kinh tế tại Trường Kinh doanh Aston thuộc Đại học Aston (Anh) vừa công bố cho thấy nếu một cuộc chiến tranh thương mại xảy ra khi Mỹ đánh thuế toàn cầu và các bên đáp trả tương xứng, tổng mức thiệt hại đối với kinh tế toàn cầu có thể lên đến 1.400 tỉ USD. Trước đó, Mỹ đã đánh thuế lên Canada, Mexico, Trung Quốc và EU, khiến các bên này ra đòn đáp trả.

Cuối tuần qua, bộ trưởng kinh tế và thương mại của hai đồng minh Mỹ là Nhật Bản và Hàn Quốc có cuộc họp cùng người đồng cấp Trung Quốc và nhất trí “thúc đẩy hơn nữa thương mại dựa trên quy tắc quốc tế”, theo Đài NHK. Sau cuộc họp, một số thông tin từ truyền thông Trung Quốc gợi ý rằng 3 nước đồng ý cùng nhau đối phó thuế suất từ Mỹ. Tuy nhiên, Hàn Quốc sau đó cho rằng thông tin này bị phóng đại trong khi Nhật Bản nói không có thảo luận nào như vậy. Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru hôm qua cho hay không ngại đến Washington để trực tiếp kêu gọi miễn trừ Tokyo khỏi thuế nhập khẩu ô tô mà Mỹ bắt đầu thu vào ngày 3.4.