VTV.vn – Vươn dòng thời cuộc chính là tinh thần của những người làm báo chân chính, luôn tiến về phía trước, không ngừng học hỏi, sáng tạo.
Ngày 21/6/2025, kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam, hành trình tròn một thế kỷ của những người đi giữa dòng thời cuộc. Một thế kỷ trôi qua, báo chí không ngừng chuyển mình – từ tờ giấy in đầu tiên đến dòng thông tin số hóa hôm nay – nhưng điều không đổi chính là khát vọng đồng hành và dẫn dắt thời cuộc. Trong hành trình ấy, có những người với vai trò làm quản lý đang chèo lái con thuyền truyền thông giữa nhiều áp lực và biến động. Có những người làm báo lặng thầm bước giữa tâm bão sự kiện, ghi lại sự thật bằng mồ hôi và cả lòng can đảm. Và cũng có những người hướng dẫn nghề báo, thầm lặng truyền lửa cho thế hệ đi sau, giữ cho ngọn nguồn của nghề không lạc lối. Dù ở vị trí nào, mỗi người làm báo chân chính đều đang góp một dòng chảy mạnh mẽ, bản lĩnh và nhân văn, để báo chí Việt Nam luôn là tiếng nói kịp thời, trung thực và truyền cảm hứng trong lòng xã hội.
BÁO CHÍ ĐỔI MỚI ĐỂ GIỮ VỮNG NIỀM TIN CÔNG CHÚNG
Giữa dòng chảy không ngừng của thời cuộc, báo chí đang đứng trước cả thách thức và cơ hội để tự làm mới mình. Trong hành trình đó, có những người không chỉ là người làm báo mà còn là người kiến tạo xu hướng, đặt nền móng cho sự chuyển đổi số trong toàn ngành. Nhà báo Lê Quốc Minh được xem là một trong những người tiên phong trong việc kiến tạo mô hình tòa soạn hội tụ, thúc đẩy chuyển đổi số, đưa công nghệ và sáng tạo trở thành trụ cột của nền báo chí chính thống.
Từ vị trí Tổng Biên tập Báo Nhân Dân đến vai trò Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, ông không chỉ tham gia hoạch định chiến lược phát triển ngành báo, mà còn trực tiếp dẫn dắt các sáng kiến như báo chí dữ liệu, báo chí giải thích, podcast và truyền thông đa nền tảng – những bước đi táo bạo nhưng phù hợp với xu thế toàn cầu. Ở mỗi vị trí, ông đều nhấn mạnh một triết lý xuyên suốt: báo chí phải đổi mới để giữ vững niềm tin công chúng và đổi mới không có nghĩa là đánh mất bản sắc.
Nhà báo Lê Quốc Minh
Chia sẻ trong chương trình Cất cánh, nhà báo Lê Quốc Minh khẳng định chưa bao giờ báo chí Việt Nam gặp khó khăn như lúc này. Khó khăn từ việc thay đổi thói quen “tiêu dùng” thông tin của người dân, từ sự cạnh tranh khốc liệt trong hoạt động sản xuất nội dung với sự tham gia của nhiều đơn vị và cá nhân, khó khăn từ việc suy giảm nguồn doanh thu, từ sự phát triển bùng nổ của công nghệ…
Bên cạnh đó, báo chí Việt Nam cũng đứng trước nhiều cơ hội lớn. Chưa bao giờ các nhà báo có nhiều công cụ trong tay như hiện nay, từ những thiết bị hiện đại, những phần mềm tối tân hỗ trợ công tác xuất bản, cho đến những ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp cho công việc của người làm báo đơn giản hơn. Công nghệ giúp báo chí hiểu rõ người dùng để cung cấp đúng nội dung mà họ cần, thậm chí cá nhân hóa trải nghiệm của độc giả, nhắm trúng đối tượng độc giả, khán thính giả.
“Nội dung là vua, công nghệ là nữ hoàng. Nhưng ngoài hai trụ cột ấy thì còn cần đổi mới sáng tạo”.
Ông Lê Quốc Minh cho rằng, hơn lúc nào hết, báo chí chính thống phải bước khỏi vùng an toàn để mạnh dạn đổi mới sáng tạo và đổi mới sáng tạo liên tục. Phải mạnh dạn thử nghiệm những điều mới mẻ, dám chấp nhận sai lầm, thậm chí cả thất bại, để tìm ra những cách làm mới, tạo ra những sản phẩm mới để chinh phục độc giả, khán thính giả, kéo họ trở lại với báo chí chính thống.
“Chúng tôi cho rằng muốn thực hiện được sứ mệnh của báo chí cách mạng Việt Nam là phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân, tuyên truyền hiệu quả đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước thì phải có độc giả, khán thính giả trước đã. Và khi đó, ta hoàn toàn có thể tin tưởng báo chí Việt Nam sẽ cất cánh trong những năm tiếp theo”, ông Lê Quốc Minh nói.
THẮP LỬA NGHỀ CỦA NHÀ BÁO
Trong chương trình Cất cánh tháng 6, có những người chọn ở lại thật lâu với nghề không chỉ vì yêu nghề mà còn vì muốn thắp lửa cho những người đi sau. Có những bài giảng không nằm trong giáo trình, nhưng lại là hành trang suốt đời của nhiều thế hệ làm báo. Từ phòng biên tập đến giảng đường, từ những trang báo giấy đến bảng phân tích hình ảnh truyền hình – nhà báo, giảng viên Đinh Ngọc Sơn đã dành trọn hơn hai thập kỷ để song hành cùng báo chí và đào tạo những người làm báo. Trước khi trở thành Phó Trưởng khoa Phát thanh – Truyền hình tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, ông từng trực tiếp tác nghiệp tại báo địa phương, đi cơ sở, viết tin, dựng phóng sự, tất cả những kinh nghiệm đó trở thành hành trang giảng dạy thực tế, gần với nghề, sát với người học.
Nhà báo Đinh Ngọc Sơn
Trên đường băng Cất cánh, nhà báo Đinh Ngọc Sơn đã đưa trở lại với những ngày đầu bước chân vào báo chí, không phải bằng những kỹ thuật hay công nghệ, mà bằng tinh thần, bằng một niềm tin dài lâu với chữ, với người. Từ thực tế giảng dạy, thực tế làm nghề đến câu chuyện truyền nghề của ông, một điều dễ dàng nhận ra là tinh thần báo chí cách mạng không nằm ở giật tít, câu view, mà ở khả năng nuôi dưỡng con người làm báo, bằng sự tử tế và bền bỉ.
Ngay cả sau khi nghỉ hưu, ông vẫn tiếp tục giảng dạy các lớp đào tạo báo chí hiện đại, nghiên cứu và truyền đạt kiến thức mới về AI trong báo chí. Một lớp học đặc biệt với sự tham gia của những người lớn tuổi đã được tổ chức, mang đến những kiến thức mới nhất về AI, giúp người lớn tuổi không bị bỏ lại phía sau trong thời đại số.
Nhà báo Đinh Ngọc Sơn cho biết mỗi khi khoa học và công nghệ có phát minh mới thì sẽ có những loại hình truyền thông mới. Người làm báo không có cách nào khác là phải tiếp cận công nghệ để có thông tin nhanh nhất, hấp dẫn nhất. “Môi trường truyền thông, báo chí đang có rất nhiều thay đổi. Không chỉ những người làm báo mới có quyền đưa thông tin lên mà bất cứ ai muốn làm báo chí truyền thông đều có thể sở hữu cho mình một kênh thông tin có ích cho đất nước”, nhà báo Đinh Ngọc Sơn nói.
Phóng viên ảnh Nguyễn Tiến Anh Tuấn
NHÀ BÁO THỜI ĐẠI MỚI
Câu chuyện của diễn giả cuối cùng tham gia Cất cánh là về phóng viên ảnh Nguyễn Tiến Anh Tuấn (Tiến Tuấn), một người chọn nhìn thời cuộc qua ống kính, nhưng lại mang đến cái nhìn đầy nhân văn, tỉnh táo và không ít day dứt về nghề. Anh không đi tìm những khoảnh khắc ồn ào, mà luôn hướng về những lát cắt đời thường, nơi lòng nhân hậu vẫn len lỏi giữa dòng người hối hả. Với Tiến Tuấn, báo chí là ánh nhìn biết chậm lại, để thấy được điều tử tế trong những điều tưởng chừng vụt qua.
Tiến Tuấn là vậy, một người làm báo ảnh bền bỉ và âm thầm, chọn đứng bên lề hào quang để nhìn sâu vào những khoảng lặng của đời sống. Dù là ở tâm bão tin tức hay trong góc khuất của thành phố, anh luôn tìm ra những khoảnh khắc khiến người ta phải dừng lại, suy nghĩ và cảm được điều gì đó thật chân thành. Chia sẻ trong chương trình Cất cánh, phóng viên Tiến Tuấn nói nhiệm vụ của các phóng viên ảnh là phải đưa đến độc giả những hình ảnh đẹp, những câu chuyện cảm xúc và nhân văn.
“Trong những năm gần đây, các phóng viên ảnh đang phải đối mặt với 3 vấn đề lớn, đó là công nghệ thông tin, mạng xã hội và AI. Như smartphone, nó có thể trở thành một thứ tích hợp như một tòa soạn ở đó, bản thân các phóng viên ảnh cũng đang phải tự học rất nhiều” – phóng viên Tiến Tuấn cho biết – “Hiện nay, thông tin hình ảnh trên mạng xã hội không còn cập nhật hàng ngày nữa mà được tính theo hàng phút, các sản phẩm ảnh giả từ AI ngày càng nhiều hơn. Các phóng viên ảnh không chỉ chạy đua với việc đưa tin trên mạng xã hội mà còn phải nỗ lực để không cuốn vào vòng xoáy của ảnh AI. Phóng viên ảnh luôn theo đuổi việc tìm kiếm sự thật, tạo dựng giá trị để phụng sự độc giả, mang đến những câu chuyện chân thực nhất cho độc giả”.
100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam là dấu mốc để tri ân những người cầm bút đã đồng hành cùng dân tộc qua mỗi bước ngoặt thời đại. Trong dòng chảy đầy biến động hôm nay, báo chí càng cần bản lĩnh, đổi mới và giữ vững sứ mệnh phản ánh sự thật, truyền cảm hứng và kết nối cộng đồng. Vươn dòng thời cuộc chính là tinh thần của những người làm báo chân chính – luôn tiến về phía trước, không ngừng học hỏi, sáng tạo, để báo chí không chỉ hiện diện, mà tiếp tục là lực đẩy cho sự hiểu biết, đối thoại và phát triển xã hội.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
