Tiền thuê đất của doanh nghiệp tăng gấp 7 lần sau 3 năm

ẢNH: ĐỘC LẬP

Dẫn câu chuyện gia đình ông Nguyễn An (Hóc Môn, TP.HCM) vừa phản ánh có ngôi nhà cấp 4 xây năm 2005 với diện tích khoảng 75m²  trên đất được ông bà nội. Từ năm đó đến nay gia đình cũng chưa đủ điều kiện để xin cấp giấy chứng nhận. Năm 2010 thì được UBND huyện Hóc Môn (cũ) cấp số nhà cho căn nhà trên. Đến cuối năm 2024 thì gia đình quyết định xin giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, công ty đo vẽ ra được diện tích phần đất trên là 208m². Bảng giá đất theo quy định là hơn 11 triệu đồng/m². Khi gia đình tìm hiểu về dự kiến tài chính cần có để thực hiện việc hợp thức hóa nhà, xin cấp giấy chứng nhận thì được biết tiền thuế sử dụng đất phải đóng gần 1,7 tỉ đồng, ngoài khả năng tài chính của gia đình. 

Một trường hợp khác là có doanh nghiệp thuê kho diện tích 11.000 m² thuê đất ở Quận 4 (cũ) năm 2022, giá đất 300.000 đồng/m2 và tiền thuê trả hàng năm là 3,3 tỉ đồng. Đến năm 2023, TP điều chỉnh hệ số thì doanh nghiệp phải trả tiền thuê lên 7,7 tỉ đồng/năm. Sang tháng 1.2025 thì áp dụng tỷ lệ phần trăm trên bảng giá đất mới, giá đất tăng cao và tiền thuê đất doanh nghiệp phải trả lên hơn 21 tỉ đồng, cao hơn 3 lần so với năm 2023 và cao gấp 7 lần so với năm 2022. Chi phí thuê kho là chi phí logistics và sẽ được tính vào chi phí hàng hóa dịch vụ. 

Những ví dụ trên cho thấy, giá đất tăng, nghĩa vụ tài chính tăng đang dẫn đến rất nhiều bất cập trên thị trường với cả doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế. 

Tương tự, liên quan đến khoản thu bổ sung với hàng loạt doanh nghiệp do chậm định giá đất, ông Châu đặt vấn đề: Chính phủ quy định thu bổ sung là đúng luật Đất đai nhưng tại sao quy định thu 5,4% và hiện nay Bộ Tài chính đề xuất thu 3,6% trong khi không thuộc lỗi của doanh nghiệp?. Bởi quyền ban hành giá đất nhanh hay chậm đều do Nhà nước. Ví dụ một dự án A đã có quyết định giao đất cách đây 30 năm, năm 2025 mới được tính tiền sử dụng đất là 100 tỉ đồng, thì ngoài 100 tỉ đồng mới này doanh nghiệp còn phải nộp tiền bổ sung là 162 tỉ đồng. Nếu một dự án B được giao đất 20 năm và năm 2025 cũng được thông báo tiên sử dụng đất là 100 tỉ đồng thì tiền thuế phải nộp bổ sung là 108 tỉ đồng… là cực kỳ vô lý. Bộ Tài chính đang tính 3,6% trên cơ sở giảm so với đề xuất đầu tiên nhưng mức thu này là không hợp lý. Luật Đất đai chưa sửa thì phải quy định thu nhưng nếu chỉ thu 1% thì được không? Hoàn toàn được. “Chúng tôi đề nghị thay vì thu 5,4% hay 3,6% thì Bộ Tài chính trình Chính phủ chỉ thu bổ sung 0,5%. Quy định này của luật Đất đai không phù hợp với với luật Ban hành văn bản quy định pháp luật là chỉ áp dụng hồi tố với nghĩa vụ pháp lý nhẹ hơn, còn quy định nặng hơn không được áp dụng trước đó. Đến khi lấy ý kiến để sửa luật Đất đai thì chúng tôi đề nghị bỏ hoàn toàn khoản thu này”, ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh.