2 vụ án khai thác khoáng sản trái phép với quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi, tổ chức chuyên nghiệp vừa bị Phòng Cảnh sát điều tra về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (PC08), Công an TP.HCM phát hiện, triệt phá.

Công an TP.HCM triệt phá 2 đường dây khai thác khoáng sản phép quy mô lớn ẢNH: CACC
Theo Công an TP.HCM, thủ đoạn của các đối tượng trong 2 vụ án tinh vi, tổ chức chuyên nghiệp, dưới vỏ bọc cải tạo mặt bằng hoặc nạo vét hồ thủy lợi để khai thác đá trái phép, thu lợi hàng chục tỉ đồng, gây thất thoát nghiêm trọng tài nguyên quốc gia.
Chiêu thức “làm sạch mặt bằng” ở Hồ Tràm
Tài liệu ban đầu thể hiện, từ tháng 3, Vũ Đức Sơn (44 tuổi, ở xã Hồ Tràm) bắt đầu tổ chức hoạt động cải tạo thửa đất trồng cây lâu năm tại thôn Bà Rịa, xã Hồ Tràm (Vũng Tàu cũ). Tuy nhiên, thay vì chỉ san gạt đất như mục đích sử dụng đã đăng ký, Vũ Đức Sơn đã chỉ đạo đục phá hàng chục nghìn mét khối đá tự nhiên để đem bán trái phép ra thị trường.

Trần văn Tuấn tại cơ quan công an ẢNH: CACC
Với sự hỗ trợ của nhóm nhân công được thuê, gồm người điều khiển máy xúc, máy đục, xe ben, Vũ Đức Sơn đã khai thác trái phép hơn 26.440 m³ đá, thu lợi bất chính nhiều tỉ đồng.
Tại hiện trường, lực lượng công an ghi nhận còn lại 2.240 m³ đá chưa tiêu thụ, nằm rải rác trên diện tích hơn 1.900 m² đất bị biến dạng địa hình, với dấu tích khai thác rõ ràng. Toàn bộ khu vực khai thác không được cấp giấy phép và là đất nông nghiệp.
Tại cơ quan công an, Vũ Đức Sơn đã khai nhận toàn bộ hành vi, đồng thời khai rõ cách thức thuê người, máy móc, phương tiện để khai thác, vận chuyển, tiêu thụ đá một cách có hệ thống.
Dự án “nạo vét hồ” thành chiến trường khoáng sản
Trong khi vụ Hồ Tràm đang được điều tra, một vụ việc nghiêm trọng hơn đã được Phòng Cảnh sát điều tra về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, Công an TP.HCM phát hiện tại khu vực hồ chứa nước Đá Đen, xã Ngãi Giao. Tại đây, một dự án có giấy phép nạo vét và tận thu đất san lấp đã bị “biến tướng” thành công trường khai thác đá trái phép quy mô cực lớn.

Vụ khai thác khoáng sản trái phép tại hồ chứa nước Đá Đen ẢNH: CACC

Vụ khai thác khoáng sản trái phép tại hồ chứa nước Đá Đen ẢNH: CACC
Theo hồ sơ, dự án nạo vét hồ Đá Đen được giao cho Công ty CP đầu tư và phát triển Đại Nguyên, do Trần Văn Tuấn làm đại diện pháp luật, chủ đầu tư, thi công bởi Công ty TNHH Đại Long Nguyên do Phạm Thị Hồng Ngọc (vợ của Trần Văn Tuấn) làm giám đốc. Từ năm 2023, khi phát hiện trong lòng hồ có lớp đá đen, Trần Văn Tuấn đã chỉ đạo vợ là Phạm Thị Hồng Ngọc ký hợp đồng cung cấp đá với nhiều đơn vị tư nhân, ghi tên hàng là “đá phong hóa” hoặc “đất phong hóa loại 1” để tránh bị phát hiện.
Chỉ tính riêng 3 khách hàng lớn, tổng khối lượng đá bị khai thác và tiêu thụ lên tới hơn 365.000 m³, tương đương giá trị khoảng 29,8 tỉ đồng.
Đáng chú ý, các đối tượng sử dụng “hợp đồng chuyển nhượng đất đai” để thanh toán nhằm qua mặt cơ quan chức năng, cho thấy mức độ nghiêm trọng và tinh vi của đường dây này.
Nguyễn Việt Hà, Giám đốc Ban Quản lý dự án của Công ty Đại Nguyên, cũng bị Cơ quan Cảnh sát điều tra xác định là có hành vi tiếp tay khi biết rõ việc khai thác là không đúng theo giấy phép nhưng vẫn làm ngơ để hành vi vi phạm pháp luật diễn ra.
Một số đối tượng khác đã được xác định là có hành vi tiếp tay khi biết rõ việc khai thác sai phép nhưng vẫn làm ngơ, cho phép các nhà thầu tận thu đá trái phép.
Cả 2 vụ việc đều cho thấy thủ đoạn lợi dụng dự án hợp pháp, thuê nhân công và phương tiện chuyên dụng, tổ chức vận hành như doanh nghiệp chính quy nhưng thực chất là khai thác khoáng sản trái phép nhằm thu lợi bất chính.
Đặc biệt, hành vi của các đối tượng trong vụ hồ Đá Đen còn có tính chất có tổ chức, phân công nhiệm vụ cụ thể, trục lợi qua các pháp nhân che chắn. Dù các hợp đồng được ghi tên hàng là “đá phong hóa” hay “đất san lấp”, nhưng qua tài liệu chứng cứ thu thập được, Cơ quan Cảnh sát điều tra xác định rõ bản chất là “đá đen”, loại khoáng sản cần phải xin phép khai thác và chịu sự giám sát nghiêm ngặt của cơ quan chức năng.
Bằng tài liệu thu thập được, ngày 23.7, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM đã khởi tố cả 2 vụ án, đồng thời ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Trần Văn Tuấn, Phạm Thị Hồng Ngọc, Nguyễn Việt Hà (trong vụ hồ Đá Đen) và Vũ Đức Sơn về hành vi vi phạm quy định về khai thác tài nguyên.
Theo Công an TP.HCM. đây là một trong những vụ khai thác khoáng sản trái phép có quy mô lớn trên địa bàn thành phố, thể hiện rõ sự manh động, coi thường pháp luật của một số đối tượng vì mục đích trục lợi cá nhân. Đây cũng là lời cảnh tỉnh đối với các cá nhân, tổ chức có hành vi núp bóng dự án để phá hoại tài nguyên quốc gia.

Vũ Đức Sơn sau khi bị bắt ẢNH: CACC
Hiện Công an TP.HCM tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan. Đồng thời, kiên quyết xử lý các hành vi khai thác trái phép, gây thất thoát tài nguyên, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự và môi trường sinh thái của thành phố.
Nguồn: thanhnien.vn