5 giải pháp trọng tâm để xuất nhập khẩu “về đích”

Tuy nhiên nhờ những nỗ lực nhiều kết quả đã vượt kỳ vọng, trong lĩnh vực Công Thương, tháng 9 ghi nhận mức tăng trưởng rất cao, đạt 13,6% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng đầu năm, mức tăng đạt 9,1%, gần sát với kịch bản đã đề ra. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 10,4%, so với mức 9,9% cùng kỳ năm trước, đạt mức tăng cao nhất từ đầu nhiệm kỳ đến nay.

Tại thị trường trong nước, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ trong tháng 9 tăng gần 2% so với tháng trước, đồng thời tăng 11,7% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng, mức tăng đạt 9,5%, cao hơn so với 8,8% của cùng kỳ năm trước.

Nguồn cung hàng hóa duy trì phong phú, giá cả ổn định, đáp ứng tốt nhu cầu sản xuất và đời sống của người dân, không để xảy ra tình trạng khan hiếm, đặc biệt tại những khu vực chịu ảnh hưởng của thiên tai.

Nguồn cung điện và xăng dầu được bảo đảm, trong khi thương mại điện tử tiếp tục tăng trưởng mạnh với tốc độ khoảng 22 – 23%. Xuất nhập khẩu tục là điểm sáng của nền kinh tế. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong tháng 9 đạt 82,5 tỷ USD, còn tính chung 9 tháng, con số này lên tới 680,66 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước, vượt xa kịch bản đề ra chỉ 12%.

“Nếu tình hình không có biến động lớn, năm nay, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu dự kiến sẽ đạt mức kỷ lục trên 900 tỷ USD, với xuất siêu ước khoảng hơn 20 tỷ USD”, Bộ trưởng nhận định.

Tuy nhiên, dự báo trong 3 tháng cuối năm vẫn tồn tại nhiều yếu tố bất định. Tình hình thế giới tiếp tục căng thẳng, đặc biệt là các diễn biến liên quan đến chiến tranh, có thể làm gián đoạn nguồn cung nguyên liệu và hoạt động sản xuất, cung ứng. Bên cạnh đó, lạm phát đang có xu hướng tăng cao, hàng rào kỹ thuật của các đối tác nhập khẩu ngày càng được dựng lên, gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu. Thiên tai cũng là một yếu tố rủi ro đáng kể.

Để hoàn thành mục tiêu cả năm, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề xuất một số giải pháp nhằm ổn định sản xuất, bảo đảm nguồn cung và thúc đẩy xuất nhập khẩu trong những tháng cuối năm.

Một là, tiếp tục triển khai các giải pháp cấp bách để tháo gỡ khó khăn, phục hồi sản xuất, kinh doanh cho doanh nghiệp và ổn định đời sống nhân dân sau các trận bão, đặc biệt là bão số 10 và số 11, theo đúng Nghị quyết của Chính phủ đã đề ra từ tháng 8. Trong đó, nên thành lập các tổ công tác do thành viên Chính phủ trực tiếp chỉ đạo, hỗ trợ các địa phương tháo gỡ khó khăn, nhằm đảm bảo thực hiện các mục tiêu Chính phủ đã đề ra.

Hai là, đẩy mạnh tháo gỡ các nút thắt về thể chế để giải phóng mọi nguồn lực cho tăng trưởng kinh tế trong năm nay và tạo đà cho năm sau bằng việc thúc đẩy tiến độ sửa đổi luật, một luật sửa nhiều Luật, hoàn thiện thể chế kịp thời các Nghị quyết trọng tâm của Bộ Chính trị, cũng như ban hành các Nghị quyết đặc thù của Chính phủ nhằm tháo gỡ vướng mắc của các luật chuyên ngành.

Ba là, tập trung hỗ trợ chính quyền địa phương ở cả hai cấp để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, nhằm tạo chuyển biến mạnh trong triển khai nhiệm vụ, nhất là trong bối cảnh phân cấp, phân quyền được thực hiện sâu rộng, tăng trách nhiệm và thẩm quyền cho chính quyền cơ sở.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, để đạt được các mục tiêu đề ra, động lực chính vẫn phải xuất phát từ chính quyền địa phương. Các địa phương hiện đã hoàn thành đại hội Đảng bộ các cấp, với đường lối, mục tiêu và giải pháp rõ ràng, đặc biệt là tổ chức bộ máy và nhân sự đã được ổn định. Điều này tạo cơ sở vững chắc để các địa phương yên tâm triển khai các nhiệm vụ, đẩy nhanh tiến độ phát triển và thực hiện hiệu quả các mục tiêu kinh tế – xã hội.

Thứ tư, thúc đẩy hoàn thành giải ngân vốn đầu tư công và đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình, dự án lớn trên toàn quốc nhằm huy động và tập trung nguồn lực cho phát triển kinh tế, kích cầu tiêu dùng trong nước; đồng thời, thúc đẩy hợp tác về khoa học – kỹ thuật với các đối tác. Đặc biệt, các dự án đã khởi công từ đầu năm và những dự án trọng điểm do Chính phủ đã và đang chỉ đạo; cần quan tâm tháo gỡ khó khăn các dự án đang vướng mắc nhằm sớm đưa vào nền kinh tế.

Thứ năm, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, nhà sản xuất và các hiệp hội, ngành hàng trong nước tiếp cận, khai thác các thị trường trong và ngoài nước. Việc này được thực hiện thông qua các hội chợ, sự kiện thương mại theo chỉ đạo của Thủ tướng, như Hội chợ mùa Thu năm 2025. Bên cạnh đó, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia các hội chợ khu vực, đặc biệt tại ASEAN, Trung Quốc và Hàn Quốc, đồng thời khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết.

“Hai hiệp định là Hiệp định GCC (Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh) và MERCOSUR (thị trường chung Nam Mỹ) sẽ được Bộ Công Thương khởi động đàm phán trong tháng này. Đặc biệt, trong tháng 10, đoàn công tác của Bộ Công Thương sẽ sang đàm phán FTA với Pakistan và quyết tâm trong 3 tháng đàm phán xong. Bộ Công Thương nhận định Pakistan là thị trường lớn với 240 triệu dân và rất phù hợp với các chủng loại hàng hóa của Việt Nam”, Bộ trưởng thông tin.

Đặc biệt, Tư lệnh ngành Công Thương cũng kiến nghị Chính phủ và địa phương 3 nội dung. Thứ nhất, Chính phủ sớm chỉ đạo công bố vị trí việc làm của chính quyền địa phương ở cả hai cấp, gồm tỉnh và xã; chủ trương tuyển dụng, bố trí và sắp xếp tổ chức bộ máy, nhân sự cấp tỉnh, cấp xã nhằm hoàn thiện cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp xã để đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Thứ hai, cần xem xét và chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vướng mắc về công nghệ, đặc biệt là thúc đẩy phát triển nền tảng công nghệ để vận hành đồng bộ mô hình Chính phủ điện tử, chính quyền điện tử thông suốt từ trên xuống dưới. Bộ Khoa học và Công nghệ gần đây cho biết về mặt kỹ thuật vấn đề hoàn toàn có thể giải quyết, nhưng để đảm bảo tính đồng bộ và hệ thống, các cấp phải thực sự nỗ lực, vì nếu không, việc vận hành Chính phủ điện tử sẽ gặp nhiều khó khăn. Dữ liệu của các bộ, ngành đã được chuẩn bị sẵn sàng, nhưng việc kết nối với hệ thống Chính phủ vẫn gặp nhiều khó khăn.

Thứ ba, đề nghị các địa phương chú trọng điều chỉnh quy hoạch tỉnh sau hợp nhất, đảm bảo phù hợp với quy hoạch ngành quốc gia, tạo đầy đủ điều kiện để tiếp nhận và triển khai hiệu quả các dự án đầu tư. Đồng thời, cần khẩn trương lựa chọn chủ đầu tư để triển khai các dự án trong quy hoạch ngành quốc gia trên địa bàn, đặc biệt trong các lĩnh vực năng lượng, khoáng sản, công nghiệp và dịch vụ.