Hơn 7.500 tấn tro bay của Nhà máy đốt rác Cần Thơ chờ bãi chôn lấp

Nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ. (Ảnh: Thanh Liêm/TTXVN)

Sau gần 3 năm hoạt động, lượng tro bay phát sinh của Nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ – dự án đốt rác sinh hoạt phát điện đầu tiên của cả nước vận hành thương mại đã lên đến hơn 9.000 tấn.

Điều đáng nói là hơn 7.500 tấn trong số này đang phải để ngoài trời, chưa được xử lý đúng quy trình do bãi chôn lấp chưa được triển khai.

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Cần Thơ do ông Nguyễn Chí Kiên, Phó Giám đốc Sở ký gửi Ủy ban Nhân dân thành phố Cần Thơ, Nhà máy xử lý chất thải rắn (rác sinh hoạt) Cần Thơ (còn gọi là Nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ) nằm trong khu xử lý chất thải rắn tại ấp Trường Thọ, xã Trường Xuân, huyện Thới Lai, thành phố Cần Thơ, có diện tích 53.531 m2.

Loại hình hoạt động là xử lý chất thải rắn sinh hoạt để phát điện với công suất 7,5 MW.

Nhà máy đi vào hoạt động từ ngày 26/11/2018, số lượng công nhân sản xuất là 60 người. Công suất xử lý chất thải rắn sinh hoạt trung bình khoảng 500 tấn/ngày.

Nhà máy đã đầu tư xây dựng các công trình xử lý môi trường, trong đó có công trình lưu giữ, ổn định hóa rắn tro bay phát sinh từ hệ thống xử lý khí thải, công suất thiết kế 40 tấn/ngày; khu vực ổn định hóa tro bay có diện tích khoảng 234m2; khu vực lưu chứa tạm thời tro bay có diện tích khoảng 1.221m2.

Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động của nhà máy mỗi ngày phát sinh từ 8-10 tấn tro bay. Do đó khu vực lưu chứa tạm thời tro bay của nhà máy với sức chứa 1.500 tấn đã quá tải từ tháng 5/2019.

Vì vậy nhà máy đã xin ý kiến thành phố để tạm tro bay phát sinh thêm ra khu đất trống cạnh nhà máy trong khi chờ thành phố bố trí khu chôn lấp chất thải tro bay, với diện tích khoảng 5.000 m2 đang lưu giữ 7.571 tấn tro bay. Hiện số tro bay này đang để lộ thiên ngoài trời.

Trong thời gian chưa có bãi chôn lấp, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Năng lượng môi trường EB Cần Thơ (đơn vị quản lý, vận hành nhà máy) đã đầu tư sử dụng hai lớp lót màng chống thấm và che nắng, che mưa cho lượng tro bay nói trên.

Giải pháp này chỉ là tạm thời, không đúng quy định vì theo báo cáo đánh giá tác động môi trường và giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường của nhà máy được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt và xác nhận hồi tháng 9/2020 thì tro bay được xem là chất thải nguy hại.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Cần Thơ, việc quản lý tro bay không hợp lý, xử lý tro bay không hợp kỹ thuật vệ sinh sẽ dẫn đến ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí và ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng.

Để đảm bảo môi trường trong mùa mưa, lũ, tránh bị phát tán vào môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất Ủy ban Nhân dân thành phố Cần Thơ chấp thuận chủ trương đấu thầu, lựa chọn các công ty có năng lực vận chuyển và xử lý số lượng tro bay hiện đang để ngoài trời…

Khu vực chứa tro xỉ còn lại sau quá trình đốt rác của nhà máy. (Ảnh: Thanh Liêm/TTXVN)

Trước tình hình trên, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Cần Thơ vừa có văn bản giao Sở Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và các đơn vị có liên quan khẩn trương hoàn tất thủ tục để kêu gọi lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án xử lý, chôn lấp chất thải tro bay của Nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ.

Thành phố thống nhất chủ trương tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà thầu có năng lực để vận chuyển và xử lý số lượng tro bay hiện đang lưu trữ tạm tại nhà máy.

Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Cần Thơ giao Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương rà soát, xác định kinh phí và kế hoạch thực hiện lựa chọn nhà thầu vận chuyển và xử lý số lượng tro bay, trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt theo đúng trình tự, thủ tục quy định.

Theo hợp đồng dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt số 06/2017 ngày 22/6/2017 giữa Công ty Trách nhiệm hữu hạn Năng lượng môi trường EB Cần Thơ và thành phố Cần Thơ (ủy quyền cho Sở Xây dựng ký kết hợp đồng), thành phố chịu trách nhiệm tìm và cung cấp cho bên Công ty diện tích đất cần thiết làm bãi chôn lấp tro bay sinh ra trong quá trình đốt chất thải tại nhà máy được Công ty vận chuyển tới.

Thành phố Cần Thơ phải chịu trách nhiệm xử lý chôn lấp tro bay và chi trả các chi phí liên quan đến việc chôn lấp số tro bay đó.

Trả lời với phóng viên Thông tấn xã Việt Nam hồi tháng 3/2021, ông Chen Wei, Tổng Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Năng lượng môi trường EB Cần Thơ cho hay, theo thông tin được thành phố Cần Thơ công bố về việc kêu gọi nhà đầu tư thực hiện Dự án xử lý chất thải rắn công nghiệp thông thường và Dự án xử lý chôn lấp tro bay của Nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ tại huyện Thới Lai, dựa trên kinh nghiệm và nguồn nhân lực của mình, Công ty tự tin có đủ điều kiện tham gia thực hiện dự án đầu tư hai dự án này.

Dự án nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ thuộc sở hữu của Công ty Everbright International (Trung Quốc) có tổng diện tích 5,3 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 1.050 tỷ đồng.

Đơn vị quản lý dự án là Công ty Năng lượng môi trường EB Cần Thơ – pháp nhân tại Việt Nam của Công ty Everbright International.

Đây là dự án sử dụng kỹ thuật đốt rác phát điện để xử lý rác sinh hoạt đầu tiên ở Việt Nam.

Theo công bố ban đầu, rác thải khi vào nhà máy, sau khi xử lý xong, ngoài việc phát điện còn lại khoảng 5% tro xỉ chôn lấp, chất thải dạng rắn, lỏng, khí sẽ thông qua các thiết bị xử lý đạt tiêu chuẩn thải ra ngoài./.