Loạt phim ăn khách ‘DP’ làm dấy lên tranh luận về nghĩa vụ quân sự ở Hàn Quốc

DP là tên viết tắt của Deserter Pursuit (tựa Việt: Truy bắt lính đào ngũ) là loạt phim ăn khách hàng đầu ở Hàn Quốc kể từ khi công chiếu vào ngày 27.8. Loạt phim theo chân những quân cảnh truy bắt lính đào ngũ, phản ánh cuộc sống hằng ngày của nhiều lính nghĩa vụ, bao gồm cả sự lạm dụng tinh thần và thể chất.

Đạo diễn Han Jun Hee cho biết đã tìm cách kể một câu chuyện nhân văn về nguyên do khiến những kẻ đào ngũ vừa là nạn nhân vừa là tội phạm, cũng như số tiền chính phủ phải trả cho những người buộc phải đi săn họ. “DP xoay quanh việc truy tìm kẻ đào ngũ nhưng đồng thời cũng là câu chuyện nghịch lý về việc tìm kiếm con trai, anh trai hoặc người yêu bất hạnh của một ai đó”, đạo diễn Han Jun Hee chia sẻ với hãng Reuters qua một email.

Tân binh tập luyện khi gia nhập quân đội trong phim DP

Khi được hỏi về mức độ phổ biến của thực trạng được phản ánh trong loạt phim DP, một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Hàn Quốc nói môi trường quân sự đã thay đổi và Bộ này đang cố gắng ngăn chặn tình trạng lạm dụng cũng như đối xử khắc nghiệt với những người lính nghĩa vụ. Tuần trước, quân đội Hàn Quốc thông báo về việc từng lên kế hoạch loại bỏ việc yêu cầu các binh sĩ theo dõi đồng đội ngay cả trước khi loạt phim DP trình chiếu. Thay đổi đó sẽ có hiệu lực vào tháng 7.2022.

Hàn Quốc duy trì quân số 550.000 người, với 2,7 triệu quân dự bị, trong bối cảnh căng thẳng với Triều Tiên qua nhiều thập kỷ. Tất cả nam giới phải phục vụ quân đội đến 21 tháng. Luật hình sự Hàn Quốc xử phạt hành vi đào ngũ lên đến 10 năm tù.

Bộ Quốc phòng nước này cho biết tình trạng lạm dụng và đào ngũ trong số lính nghĩa vụ đã giảm xuống, phần lớn là do quyết định năm 2019 cho phép các binh sĩ nhập ngũ sử dụng điện thoại di động trong doanh trại của họ. Tuy Bộ từ chối xác nhận con số chính xác những người đào ngũ nhưng truyền thông Hàn Quốc đưa tin rằng 55 trường hợp đã được báo cáo vào năm ngoái, giảm so với 78 trường hợp vào năm 2019. Số binh lính tự sát cũng giảm từ 27 xuống 15 trong cùng thời gian.

Loạt phim trực tuyến DP xuất hiện khi Hàn Quốc đang tranh luận về tương lai của việc thực thi nghĩa vụ quân sự và khả năng bị lạm dụng, đặc biệt khi nhiều nam thanh niên phàn nàn gay gắt về việc họ mất thời gian đi lính mà lẽ ra họ có thể dành cho việc học hoặc nỗ lực làm việc. Quốc hội Hàn Quốc hồi năm ngoái cũng đã thông qua dự luật cho phép các ngôi sao K-pop hoãn nghĩa vụ quân sự đến khi họ 30 tuổi.

Quân đội Hàn Quốc bị rung chuyển bởi nhiều vụ bê bối lạm dụng tình dục trong năm nay khiến các nhà lập pháp thông qua đạo luật rằng lạm dụng tình dục và tội phạm bạo lực trong quân đội sẽ do các tòa án dân sự xử lý.

Phản ứng đối với loạt phim DP giữa các cựu lính nghĩa vụ trái ngược nhau. Một số người nói bộ phim phản ánh trải nghiệm của họ, những người khác thì cho rằng mô tả của phim về nạn lạm dụng bị thổi phồng quá mức và số khác thì tránh xem phim để ngăn những ký ức đau buồn tái hiện.

Cảnh hậu trường phim DP

“Trong DP có cảnh ném giày đánh trận vào người lính khiến tôi nhớ mình rất nhiều lần bị quấy rối tương tự”, Ma Joon Bin mô tả khoảng thời gian nghĩa vụ quân sự của mình từ 2013 – 2014 là “thời kỳ đen tối”. “Bây giờ nhìn lại tôi cảm thấy điều đó thật không công bằng, nhưng hồi đó chuyện này rất phổ biến”, anh xác nhận. Trong khi đó Lee Jun Tae (24 tuổi), phục vụ quân đội giai đoạn 2017 – 2019, cho biết: “Không có sự đối xử khắc nghiệt nào trong thời gian tôi đi lính”, anh nói. Hong Joon Pyo, một ứng cử viên của đảng đối lập, cho biết bản thân đã phải chịu đựng sự tàn ác khi còn là một người lính và cam kết sẽ đấu tranh để Hàn Quốc chuyển sang nghĩa vụ quân sự tình nguyện.

Nhà phê bình văn hóa Kim Hern Sik, từng phê bình phim DP, cho biết: “Miễn là còn nghĩa vụ quân sự, dù bắt buộc hay tự nguyện, thì thực trạng này là không thể tránh khỏi bằng cách này hay cách khác”. DP gồm 6 phần do Han Jun Hee đạo diễn với sự góp mặt của dàn diễn viên: Jung Hae In, Koo Kyo Hwan, Kim Sung Kyun, Son Seok Koo…