Xâm nhập mặn mùa khô ở ĐBSCL đến sớm và gay gắt hơn nhiều năm

Theo nhận định của Trung tâm khí tượng thủy văn Quốc gia, mùa khô năm 2023 – 2024, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mekong (trạm Kratie-Campuchia) về hạ lưu và ĐBSCL có khả năng thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN) từ 5 – 10%. Mực nước đầu nguồn sông Cửu Long dao động theo thủy triều với xu thế xuống dần.

Từ đó xâm nhập mặn mùa khô năm 2023 – 2024 sẽ đến sớm hơn và cao hơn TBNN, tại một số thời điểm có khả năng thiếu nước cục bộ do xâm nhập mặn vào sâu. Thời gian xâm nhập mặn ở các cửa sông Cửu Long có thể xuất hiện từ tháng 12.2023, trong đó xâm nhập mặn cao tập trung trong tháng 2, tháng 3.2024; riêng các sông Vàm Cỏ, sông Cái Lớn vào các tháng 3, 4, 5.2024.

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Quỳnh Thiện, Phó chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh cho biết, trước tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn ngày càng phức tạp, tỉnh đã xây dựng các kịch bản với ranh giới độ mặn 4‰, xâm nhập vào sâu hơn 50 km tính từ cửa sông để triển khai các giải pháp ứng phó khi có tình huống xảy ra.

Tỉnh Trà Vinh cũng đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, theo dõi dự báo, diễn biến nguồn nước của các cơ quan chuyên môn, xây dựng lịch thời vụ sản xuất phù hợp, vận động nhân dân tuân thủ lịch thời vụ, xuống giống đồng loạt theo kế hoạch, khuyến khích lựa chọn giống cây trồng vật nuôi phù hợp mùa vụ và ứng phó được với biến đổi khí hậu. Đồng thời, tăng cường công tác đo kiểm tra độ mặn trên các sông, rạch, các công trình đầu mối, các nhà máy nước để vận hành công trình thủy lợi lấy, trữ nước hợp lý, hiệu quả, phù hợp trong từng giai đoạn… Qua đó, người dân đã tích cực, chủ động hơn trong việc chuẩn bị ứng phó hạn mặn ngay từ đầu mùa khô góp phần giảm đáng kể thiệt hại do xâm nhập mặn gây ra.

Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT đề nghị các địa phương chủ động có các giải pháp cụ thể, phù hợp với từng địa phương để giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ sản xuất nông nghiệp, cuộc sống của nhân dân, nhất là bảo đảm nước sinh hoạt cho nhân dân.

Bên cạnh những giải pháp cấp bách, xử lý tình huống hạn hán, xâm nhập mặn như hiện nay, đồng thời tính đến các giải pháp dài hạn, coi hạn hán, xâm nhập mặn là đặc tính thường xuyên của vùng để xây dựng các kịch bản phát triển kinh tế phù hợp với điều kiện nguồn nước. Đối với các dự án đang được đầu tư, xây dựng có mục tiêu phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn, cần đẩy nhanh tiến độ thi công để đưa vào khai thác, sử dụng ngay trong mùa khô 2023 – 2024.

Ông Hiệp cũng đề nghị các địa phương làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền cho người dân để có nhận thức đầy đủ về tác động nghiêm trọng của hạn hán, xâm nhập mặn, chủ động có các giải pháp tích trữ nước, đặc biệt tích trữ nước hộ gia đình, đồng thời nâng cao ý thức sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; hỗ trợ người dân thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp điều kiện hạn hán, thiếu nước…