Lưu ý về chăm sóc dinh dưỡng khi trẻ ốm

Hiện nay, thời tiết đang trong giai đoạn chuyển mùa nắng – mưa, với nhiệt độ, độ ẩm thay đổi bất thường tạo điều kiện cho các loại mầm bệnh phát triển, tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh cho con người, nhất là đối với trẻ nhỏ hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện càng dễ mắc bệnh. Hơn nữa, trong bối cảnh hiện nay tình hình bệnh truyền nhiễm trên thế giới đang diễn biến phức tạp, nhất là do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 trong những năm qua đã ảnh hưởng đến tỷ lệ tiêm chủng các vaccine cho trẻ em, một số bệnh có vaccine phòng bệnh đã có xu hướng gia tăng. Các bệnh lưu hành như tay chân miệng, sốt xuất huyết cũng có xu hướng gia tăng trong thời gian qua làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở trẻ nhỏ.

Tầm quan trọng của dinh dưỡng khi trẻ ốm

Theo bác sĩ Hồ Thị Hồng – CDC Đồng Nai, khi trẻ ốm thường chán ăn và tăng năng lượng tiêu hao do sốt, đáp ứng viêm,… nên dễ sụt cân và có thể bị suy dinh dưỡng. Suy dinh dưỡng làm ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện và lâu dài của trẻ vì dinh dưỡng đóng vai trò trọng tâm đối với sự phát triển thể chất, nhận thức, khả năng học tập và năng suất lao động của trẻ trong tương lai. Do đó, khi trẻ ốm, ngoài điều trị thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, cần cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để nâng cao thể trạng, phòng suy dinh dưỡng.

Bên cạnh đó, khi trẻ ốm, chế độ dinh dưỡng đầy đủ còn giúp cung cấp các vi chất dinh dưỡng cho cơ thể, là nguyên liệu quý giá để tổng hợp các thành phần miễn dịch, giúp tăng sức đề kháng, từ đó giúp trẻ nhanh khỏi bệnh hơn. Ví dụ như sắt tham gia vào quá trình sản sinh ra các tế bào miễn dịch Lympho T – giúp chống lại sự tấn công của virus, vi khuẩn; cùng với sắt thì kẽm cũng đóng vai trò quan trọng với hệ miễn dịch vì kẽm vừa là thành phần, vừa là xúc tác tăng cường sản xuất ra các yếu tố miễn dịch, từ đó tạo một hệ thống phòng thủ giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh… Ngoài ra, việc cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng khi trẻ ốm còn giúp tăng hiệu quả điều trị, hạn chế biến chứng, đặc biệt giảm nguy cơ tử vong đối với trẻ.

Chăm sóc dinh dưỡng khi trẻ ốm

Khi trẻ ốm thường chán ăn nên các bậc phụ huynh cần chú ý chăm sóc và bổ sung dinh dưỡng hợp lý cho trẻ, giúp trẻ hấp thụ đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Sau đây là một số điểm lưu ý về chăm sóc dinh dưỡng khi trẻ ốm:

Đối với trẻ dưới 6 tháng đang bú mẹ

Vẫn tiếp tục cho trẻ bú bình thường, tăng số lần bú và thời gian mỗi lần bú kéo dài hơn vì trẻ mệt, khả năng mút vú của trẻ kém hơn. Đối với trẻ bị nghẹt mũi hoặc mệt quá không bú được thì người mẹ cần vắt sữa ra và cho trẻ ăn bằng thìa.

Trẻ từ 6 tháng trở lên

Ngoài sữa mẹ cần cho trẻ ăn thêm nhiều bữa và từng ít một với các thức ăn giàu dinh dưỡng như thịt, trứng, sữa, cá… và cho thêm dầu, mỡ để tăng thêm năng lượng của khẩu phần. Thức ăn cần mềm, nấu kỹ, loãng hơn bình thường để dễ tiêu hóa. Cho trẻ ăn ngay sau khi nấu để đảm bảo vệ sinh và giảm nguy cơ bội nhiễm. Cho trẻ ăn thêm quả chín hay nước quả chín như chuối, cam, chanh, xoài, đu đủ… để tăng cường vitamin và chất khoáng.

Khi trẻ ốm, không cần kiêng khem các loại thực phẩm như tôm, cá, dầu mỡ và rau xanh. Cần cho trẻ uống nhiều nước, nhất là đối với trẻ bị tiêu chảy. Súp, nước cháo, dung dịch Oresol chỉ là các dịch để bù nước, không nên coi là thức ăn vì không cung cấp đủ chất dinh dưỡng.

Trẻ bị tiêu chảy tránh cho ăn các thức ăn có nhiều đường, nước ngọt có ga vì có thể làm tiêu chảy nặng hơn. Đồng thời, cần tránh các thức ăn có nhiều chất xơ, ít dinh dưỡng như các loại rau thô, tinh bột nguyên hạt như ngô đỗ gây khó tiêu.

Khi trẻ ốm, gia đình cần dành nhiều thời gian hơn để chăm sóc, dỗ dành trẻ ăn được nhiều. Với trẻ bị viêm nhiễm hô hấp, sổ mũi gây khó thở cần làm thông thoáng mũi cho trẻ để giúp trẻ bú mẹ và ăn uống dễ dàng hơn.

Nói tóm lại, hiện nay đang là thời điểm giao mùa khiến trẻ dễ mắc bệnh. Các bậc phụ huynh cần quan tâm chăm sóc trẻ, nếu trẻ bị ốm cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để khám, điều trị và cần chăm sóc dinh dưỡng đúng cách để giúp trẻ nhanh khỏe.