Tạo động lực thu hút đầu tư ngành điện

Ông Nguyễn Đình Tuấn – Giám đốc Công ty Nhiệt điện Sơn Động:

Bên cạnh vấn đề giá, hệ thống lưới điện cũng sẽ tác động lớn đến hoạt động đầu tư thu hút ngành điện. Đây là một bài toán, nếu như đầu tư lâu dài về mặt an toàn hệ thống, an ninh hệ thống cần phải có một hệ thống truyền tải đủ đảm bảo cũng như hệ thống truyền tải thông minh để có thể cân được nguồn từ các vùng, các miền, các thời điểm…

Phải có rất nhiều cơ chế thu hút đầu tư, vì khi đầu tư người ta sẽ tính đến lợi nhuận mà lợi nhuận sẽ liên quan đến giá.

Tốc độ phát triển của nguồn so với tốc độ phát triển kinh tế hiện tại đang không tương xứng, nguồn điện cơ sở như thủy điện, điện than không được phát triển nữa, vấn đề thu hút như thế nào để phát triển được nguồn điện gió, năng lượng tái tạo trong khi đứng về góc độ vận hành, sẽ có những tác động rất lớn.

Nhiệt điện Sơn Động là đơn vị được huy động chạy tải nền, nhưng việc điều chỉnh phụ tải, điều chỉnh công suất tần số rất nhiều. Hệ thống của ta không có tính ổn định cao, đặc biệt với khoảng gần 10% tỉ lệ điện mặt trời và điện gió hơn 8.000 MW trên tổng khoảng 85.000 MW, vào thời điểm giờ cao điểm, vào mùa mưa, mùa khô, lúc có thay đổi, biến động thì tác động, ảnh hưởng đến hệ số vận hành, đảm bảo an toàn hệ thống rất cao. Việc phát triển thêm các nguồn điện mới giá cao có ảnh hưởng đến chế độ vận hành của cả hệ thống. Có rất nhiều yêu cầu giá điện phải gánh vác, đấy cũng là bài toán rất khó xử lý.

Tôi đề xuất, liên thông điều chỉnh từ giá nhiên liệu đầu vào đến giá điện. Đặc biệt, như nhiệt điện than còn liên quan đến giá của các nguyên liệu và chuyển đổi, cần có cơ chế liên thông linh hoạt. Thứ hai, cần có một hệ thống truyền tải đảm bảo để có thể “cân” được nguồn từ các vùng, các thời điểm… Thứ ba là cơ chế mua bán điện.

Tuy nhiên, để giải quyết được những yêu cầu trên trong bối cảnh hiện tại, cần rất nhiều cơ chế và sự tham gia của nhiều ngành, đặc biệt là hành lang pháp lý.

Đối với các đơn vị nhiệt điện như Sơn Động là nguồn điện nền, cơ sở, rất cần thiết để ổn định hệ thống. Tới đây, theo lộ trình sẽ có chương trình thay đổi nhiên liệu, phối trộn. Điều này Bộ Công Thương đã chỉ đạo và các đơn vị đã nghiên cứu.

Tới đây, theo lộ trình thực hiện NetZero, Bộ Công thương đã có chỉ đạo các doanh nghiệp thay đổi nhiên liệu, phối trộn. Tuy nhiên, vẫn quay lại câu chuyện về giá, giá đầu vào của những nguyên liệu đốt Biomass, viên nén so với giá than có thể gấp 2-3 lần. Điều này sẽ tác động trực tiếp lên giá bán điện.