Cần phải cố gắng phấn đấu 200%, 300%, triển khai đồng bộ quyết liệt hơn nữa, có sự phối hợp tốt từ trung ương tới địa phương và đặc biệt là ý thức người dân đồng hành để gỡ “thẻ vàng” IUU ở lần kiểm tra thứ 5 này.
Giải pháp trọng tâm là chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm ở vùng biển nước ngoài và đảm bảo tàu cá khi hoạt động trên biển phải bật 100% thiết bị giám sát hành trình.
Theo Bộ NN&PTNT, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả trong công tác chống khai thác IUU, khung pháp lý đã được hoàn thiện theo khuyến nghị của EC.
Về tăng cường công tác quản lý đội tàu, theo dõi, kiểm soát và giám sát hoạt động tàu cá, đến nay đã rà soát, thống kê nắm được tổng số đội tàu cá cả nước là 85.495 chiếc; trong đó tàu đã được đăng ký là 70.910 chiếc; đã công bố hạn ngạch giấy phép tại vùng khơi giai đoạn 2024-2029 là 29.552 giấy phép.
Số lượng tàu cá từ 15m trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) đạt 98,5% (28.512/28.953 tàu cá), đánh dấu tàu cá đạt 98%. Đối với các tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, tàu cá có nguy cơ cao phạm khai thác IUU đã được các địa phương lập danh sách, theo dõi, quản lý.
Công tác theo dõi, giám sát hoạt động tàu cá trên biển qua hệ thống giám sát tàu cá, ra vào cảng, xuất nhập bến tại một số địa phương đã thực hiện nghiêm túc, đầy đủ theo quy định.
Một số cảng cá tại các địa phương như Khánh Hòa (Cảng cá Hòn Rở), Bình Định (Cảng cá Quy Nhơn), Kiên Giang (Cảng cá Tắc Cậu), Bình Thuận (Cảng cá Phan Thiết), Tiền Giang (Cảng Mỹ Tho)… đã tổ chức triển khai thực hiện tương đối tốt công tác theo dõi, kiểm soát hoạt động tàu cá ra vào cảng, giảm sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng.
Tuy nhiên, xét về tổng thể việc kiểm soát hoạt động tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác của toàn tỉnh mới đạt khoảng 50% theo quy định.
Giải pháp cho vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, giải pháp chủ yếu là thực hiện tốt Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó phát triển thủy sản dựa trên ba trụ cột: Giảm khai thác, tăng nuôi trồng và bảo tồn biển, để đảm bảo trữ lượng thủy sản dành cho thế hệ mai sau.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan nêu rõ, những giải pháp nhằm gỡ thẻ vàng IUU chúng ta thực hiện trong suốt 7 năm qua đã có những thành quả nhất định. Chúng ta cũng tổ chức lại hệ thống kiểm ngư, hiện 28 địa phương ven biển đều có lực lượng kiểm ngư; chúng ta có Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về hình sự hóa những hành vi vi phạm liên quan đến IUU.
Mặc dù đã giảm 20.000 chiếc tàu (từ hơn 100.000 chiếc xuống còn 86.000 chiếc) nhưng so với các nước trong khu vực, số lượng tàu của Việt Nam còn nhiều trên vùng biển, ảnh hưởng đến việc phát triển bền vững.
“Thời gian tới, chúng ta cần tiếp tục chứng minh về những nỗ lực của Việt Nam trong việc tháo gỡ thẻ vàng IUU. Phối hợp với Bộ Ngoại giao và Bộ Công an, Bộ Quốc phòng cùng vào cuộc triển khai tháng cao điểm. Tuy nhiên, cấu trúc ngành thủy sản rời rạc, manh mún, nhỏ lẻ, chưa có thiết chế thực hiện theo hướng cộng đồng cùng quản lý nguồn lợi thủy sản… đây cũng là nội dung đã được quy định trong luật…”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Đồng thời cũng cho biết, trình độ nhân lực nghề cá còn hạn chế, vì vậy thời gian tới sẽ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo có giải pháp để tăng cường nhận thức cho ngư dân cùng tham gia bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Nhận định điểm then chốt, cốt lõi để gỡ cảnh báo thẻ vàng IUU, ông Nguyễn Quang Hùng, Cục trưởng Cục Kiểm ngư Việt Nam nhấn mạnh, chúng ta phải gấp rút thực hiện các nhóm giải pháp gồm cả ngắn hạn và kết hợp cả giải pháp dài hạn.
Chuyên gia nhấn mạnh cần phải cố gắng phấn đấu 200%, 300%, triển khai đồng bộ quyết liệt hơn nữa, có sự phối hợp tốt từ Trung ương tới địa phương trong gỡ “thẻ vàng” IUU.
Đặc biệt, theo Cục trưởng Nguyễn Quang Hùng, từ nay tới tháng 10, chúng ta phải thực hiện 4 nhóm khuyến nghị của EC gồm hoàn thiện thể chế, kiểm soát đội tàu khai thác, tăng cường thực thi pháp luật và truy suất nguồn gốc sản xuất. Trong đó trọng tâm là chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm ở vùng biển nước ngoài. Đảm bảo tàu cá khi hoạt động trên biển phải bật 100% thiết bị giám sát hành trình và không mất kết nối trên biển, để quản lý các tàu cá và các lô hàng chúng ta xuất khẩu sang thị trường EC, đảm bảo tính minh bạch và pháp lý.
“Thực tế qua gần 7 năm triển khai chúng ta đã có chuyển biến rất lớn từ nghề cá quy mô nhỏ manh mún với số lượng tàu cá rất lớn đã có chuyển biến trong công tác quản lý, nhận thức của ngư dân cũng như chống khai thác IUU. Chúng ta vẫn có cơ hội gỡ cảnh báo thẻ vàng trong đợt tháng 10 này. Nhưng với những tồn tại vẫn còn, chúng ta cần phải cố gắng phấn đấu 200%, 300%, triển khai đồng bộ quyết liệt hơn nữa, có sự phối hợp tốt giữa các lực lượng từ trung ương tới địa phương và đặc biệt là ý thức người dân đồng hành, chúng ta sẽ có cơ hội tốt để gỡ thẻ vàng ở lần kiểm tra thứ 5 này”, Cục trưởng Cục Kiểm ngư khẳng định.
Nguồn: diendandoanhnghiep.vn
