Bản sắc giới và can thiệp y tế

Trong những năm gần đây, cộng đồng chuyển giới đã đấu tranh không ngừng để được công nhận và tôn trọng bản dạng giới của mình. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại quan niệm phổ biến rằng can thiệp y tế là điều kiện tiên quyết để một người được công nhận là chuyển giới. Bài viết này đề xuất một cách tiếp cận toàn diện hơn về bản dạng giới, trong đó can thiệp y tế chỉ là một lựa chọn, không phải yêu cầu bắt buộc.

Nguồn ảnh: Pinterest

Theo Hiệp hội Tâm lý Học Hoa Kỳ, bản dạng giới là “cảm nhận nội tại của một người về việc là nam, nữ hay một số bản dạng khác”. Điều này có nghĩa bản dạng giới không phụ thuộc vào các đặc điểm sinh học hay ngoại hình bên ngoài. Một người có thể tự nhận là nam, nữ hoặc phi nhị nguyên giới mà không cần trải qua bất kỳ can thiệp y tế nào.

Tuy nhiên, thực tế là nhiều người chuyển giới vẫn cảm thấy cần can thiệp y tế để giúp cơ thể phù hợp hơn với bản dạng giới của họ. Đây là nhu cầu chính đáng và cần được tôn trọng. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Transgender Health năm 2021, 78% người chuyển giới được khảo sát cho biết họ mong muốn được tiếp cận các phương pháp điều trị y tế như liệu pháp hormone hay phẫu thuật chuyển đổi giới tính. Điều này cho thấy nhu cầu can thiệp y tế là phổ biến trong cộng đồng chuyển giới.

Vấn đề đặt ra là làm sao để đảm bảo quyền tiếp cận dịch vụ y tế cho người chuyển giới, đồng thời tránh áp đặt can thiệp y tế như một yêu cầu bắt buộc. Tiến sĩ Jack Turban, bác sĩ tâm thần chuyên về sức khỏe tâm thần của người LGBTQ+ tại Đại học Stanford, nhấn mạnh: “Can thiệp y tế có thể mang lại lợi ích to lớn cho nhiều người chuyển giới, nhưng nó cũng tiềm ẩn rủi ro. Việc đánh giá kỹ lưỡng và chuẩn bị đầy đủ là rất quan trọng”.

Vì sao can thiệp y tế tối thiểu nên được cân nhắc là lựa chọn phù hợp để công nhận người chuyển giới?

Chăm sóc cá nhân và quyền tự chủ

Tôn trọng quyền tự chủ của bệnh nhân là nền tảng của thực hành y tế có đạo đức. Người chuyển giới nên có quyền tự do lựa chọn các biện pháp can thiệp y tế đáp ứng tốt nhất nhu cầu và mục tiêu của họ. Đối với nhiều người, những biện pháp can thiệp tối thiểu như phẫu thuật ngực, kết hợp với liệu pháp hormone, có thể giúp họ giảm bớt chứng phiền muộn giới tính và điều chỉnh ngoại hình phù hợp với bản dạng giới của họ. Việc bắt buộc phẫu thuật bộ phận sinh dục triệt để có thể tạo nên áp đặt các thủ tục y tế không cần thiết lên các cá nhân trong cộng đồng.

Chỉ riêng phẫu thuật ngực đã có thể mang lại lợi ích sâu sắc về tâm lý và thể chất cho nhiều người chuyển giới. Đối với một số cá nhân, hình dáng bộ ngực là nguyên nhân chính gây ra chứng khó chịu, khiến sự can thiệp này đặc biệt có tác động. Các nghiên cứu của Ainsworth (2010), Fisher (2014), Van de Grift (2017), Barone (2017) Wolgensinger (2018) tiến hành nghiên cứu cho thấy tỷ lệ hài lòng cao và những cải thiện đáng kể về chất lượng cuộc sống cũng như sức khỏe tâm lý sau các liệu pháp hormon và ca phẫu thuật chuyển đổi giới tính, bao gồm nâng ngực và cắt bỏ vú. Các phẫu thuật này có thể làm giảm bớt chứng phiền muộn giới một cách hiệu quả và cải thiện sức khỏe tâm thần, nâng cao đáng kể chất lượng cuộc sống, ngay cả khi không phẫu thuật bộ phận sinh dục.

Nguồn ảnh: Pinterest

Rủi ro phẫu thuật và phục hồi

Phẫu thuật bộ phận sinh dục mang lại rủi ro đáng kể và đòi hỏi thời gian hồi phục lâu dài. Ngược lại, phẫu thuật ngực, mặc dù vẫn là một thủ tục y tế lớn nhưng thường ít biến chứng hơn và thời gian hồi phục ngắn hơn. Bằng cách không bắt buộc phẫu thuật bộ phận sinh dục triệt để, chúng ta có thể giảm thiểu khả năng người chuyển giới phải đối mặt với những rủi ro cao hơn này và đảm bảo quá trình chuyển giới an toàn hơn.

Nguồn ảnh: Pinterest

Khả năng tiếp cận và tài chính

Phẫu thuật triệt để bộ phận sinh dục rất tốn kém và thường khó tiếp cận hơn, đặc biệt ở những khu vực có ít cơ sở cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chuyên khoa. Nhiều người chuyển giới phải đối mặt với những thách thức về kinh tế và việc yêu cầu các thủ tục tốn kém như vậy có thể gây ra gánh nặng tài chính đáng kể. Phẫu thuật ngực, được phổ biến rộng rãi hơn và ít tốn kém hơn, mang đến một lựa chọn dễ tiếp cận hơn, cho phép nhiều cá nhân hơn được hưởng lợi từ việc chăm sóc khẳng định giới tính.

Tôn trọng quyền tự do trong lộ trình chuyển giới

Hành trình chuyển đổi giới tính mang tính cá nhân cao và khác nhau đáng kể giữa các cá nhân. Một số người có thể thấy rằng những biện pháp can thiệp tối thiểu như liệu pháp hormone và phẫu thuật ngực là đủ cho nhu cầu của họ, trong khi những người khác có thể tìm kiếm các lựa chọn phẫu thuật triệt để hơn. Bằng cách cho phép sự linh hoạt trong việc lựa chọn các biện pháp can thiệp y tế, chúng tôi tôn trọng và đồng hành hỗ trợ con đường cá nhân mà người chuyển giới lựa chọn trong quá trình chuyển đổi giới tính của họ.

Kết luận

Người chuyển giới dù ở đâu cũng có thể liên quan đến các khung khái niệm khác nhau về giới tính, tính dục tồn tại trong các bối cảnh văn hoá đa dạng và mang tính lịch sử. Cần xem xét các mối quan hệ phức tạp giữa các yếu tố xã hội, văn hoá, luật pháp và nhu cầu của người chuyển giới. Chúng ta có thể cân nhắc lựa chọn phương án can thiệp y học một cách linh hoạt để cá nhân có nhu cầu chuyển giới đạt được sự thể hiện giới tính mong muốn và cải thiện chất lượng cuộc sống của họ. Quan điểm bài viết cũng tương đồng với thông điệp của chiến dịch truyền thông toàn cầu Free and Equal của Liên hợp quốc, mong muốn truyền tải tới công chúng nhằm đảm bảo sự tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe một cách toàn diện của cộng đồng.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!