Các quan chức quân sự và tình báo phương Tây cho rằng cuộc xung đột ở Ukraine không còn rơi vào tình thế bế tắc vì Nga đang giành được những bước tiến vững chắc và ổn định, trong khi đó, tâm lý bi quan tại Kiev và Washington ngày càng gia tăng.
Phương Tây lo Ukraine vỡ trận
Sự suy giảm tinh thần và những hoài nghi về việc liệu Mỹ có tiếp tục ủng hộ Ukraine hay không đang làm ảnh hưởng đến sức chiến đấu của quân đội nước này. Ukraine đang mất lãnh thổ ở phía Đông và lực lượng của họ bên trong vùng Kursk của Nga đã bị đẩy lùi một phần.
Ukraine đang rơi vào tình thế khó khăn trên mọi mặt trận. Ảnh: Getty
Quân đội Ukraine đang phải chật vật để tuyển mộ binh sỹ và trang bị cho các đơn vị mới. Giới chức phương Tây và nhiều chuyên gia khác cho biết tình trạng thiếu hụt binh lính và trang thiết bị của Nga cũng ngày càng trầm trọng hơn. Moscow đã phải trả giá không hề nhỏ cho những thành quả mà họ đạt được trong cuộc chiến.
Nếu sự ủng hộ của Mỹ dành cho Ukraine vẫn mạnh mẽ cho đến mùa hè năm 2025, Ukraine có thể có cơ hội tận dụng điểm yếu của Nga cũng như tình trạng thiếu hụt binh sỹ và xe tăng mà Moscow phải đối mặt, các quan chức Mỹ lưu ý.
Nga tốc chiến ở Kursk và Donbass
Các nhà phân tích của chính phủ Mỹ cho rằng, Nga khó có thể đạt được những bước tiến đáng kể ở Ukraine trong những tháng tới, vì lực lượng nước này đang gặp nhiều thách thức trong việc đột phá qua hàng phòng ngự của Ukraine. Nhưng đánh giá này có vẻ không chính xác.
Quân đội Nga đã tiến vào khu vực Donbass ở miền Đông Ukraine. Họ giành lại hơn 1/3 lãnh thổ mà lực lượng Ukraine đã chiếm được trong một cuộc tấn công bất ngờ ở khu vực Kursk, miền Tây nước Nga trong năm nay. Số lượng các vụ tấn công bằng máy bay không người lái của Nga trên khắp Ukraine đã tăng từ 350 vào tháng 7/2024 lên 750 vụ vào tháng 8 và 1.500 vụ vào tháng 9/2024.
“Tình hình rất căng thẳng. Chúng tôi liên tục mất các vị trí đã chiếm trước đó, đối phương có lợi thế về quân số và pháo binh, và chúng tôi đang cố gắng giữ vững phòng tuyến”, thiếu tá Ukraine, có biệt danh Grizzly, đóng quân ở phía biên giới Ukraine gần tỉnh Kursk cho biết.
Các lực lượng Nga đã tránh được nhiều sai lầm mà họ mắc phải ở giai đoạn đầu xung đột. Theo một quan chức quân sự cấp cao của Mỹ, quân đội Nga đã lớn mạnh dần và đang “tiến lên”.
Một số cơ quan tình báo và quan chức Mỹ tỏ ra bi quan về khả năng của Ukraine có thể ngăn chặn bước tiến của Nga khi Kiev cố gắng tìm cách khôi phục lực lượng đang suy yếu sau gần 3 năm giao tranh.
Tuy nhiên, Nga vẫn chưa đạt được mục tiêu của chính của nước này. Đáng chú ý, họ vẫn chưa thể chiếm được thành phố Pokrovsk, một trung tâm hậu cần quan trọng của lực lượng Ukraine. Nhiều nhà quan sát dự đoán, tình trạng thiếu hụt radar, xe bọc thép và binh sỹ của Nga, sẽ lên đến đỉnh điểm vào năm 2025.
Một số nhà quan sát nhận định, điều quan trọng nhất đối với Ukraine hiện giờ không phải là tình hình trên chiến trường mà là cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Cựu Tổng thống Donald J. Trump và Phó Tổng thống Kamala Harris – 2 ứng viên trong cuộc bầu cử, đã đưa ra những lập trường rất khác nhau về sự hỗ trợ trong tương lai của Mỹ dành cho Kiev.
Ông Trump cam kết sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột Nga-Ukraine và người đồng hành tranh cử với ông – Thượng nghị sĩ JD Vance, đã phác thảo một kế hoạch hòa bình. Ngược lại, bà Harris cam kết sẽ tiếp tục chiến đấu, cảnh báo rằng nếu Nga không bị ngăn chặn ở Ukraine, lực lượng của họ có thể tấn công NATO. Cuộc bầu cử Mỹ với kết quả khó đoán định đang đè nặng lên phía Ukraine.
“Đây là một cuộc chiến rất khó khăn và gian khổ”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd J. Austin phát biểu với báo chí trong chuyến thăm Ukraine tuần trước.
Tại Ukraine, các quan chức đang lo ngại trước động thái của Nga, cũng như sự suy giảm sự hỗ trợ của phương Tây trong bối cảnh nguồn cung cấp không có gì đảm bảo lâu dài.
“Hiện tại, tình hình ở tiền tuyến rất khó khăn. Chúng tôi thiếu thốn mọi thứ, binh lực và vật lực hạn chế trong khi Nga có nhiều binh sỹ, vũ khí hơn”, ông Yevhen Strokan, chỉ huy trung đội vận hành máy bay không người lái chiến đấu thuộc Tiểu đoàn Phòng thủ Lãnh thổ 206 của Ukraine cho biết. Sự bi quan cũng lan rộng đến các thủ đô phương Tây.
“Không chỉ riêng Ukraine mà các nước phương Tây cũng đang lo lắng về mọi phương diện. Đây là một năm rất khó khăn và Nga vẫn đang tiến về phía trước”, ông Frederick W. Kagan, một học giả của Viện Doanh nghiệp Mỹ nhấn mạnh.
Thách thức đối với Ukraine
Đầu năm nay, quân đội Ukraine đã phải gồng mình ứng phó với tình trạng thiếu hụt đạn dược trong bối cảnh Mỹ chậm trễ khi phê duyệt thêm viện trợ. Ngay cả sau khi Quốc hội Mỹ thông qua khoản viện trợ bổ sung vào tháng 4, các quan chức Ukraine vẫn phàn nàn rằng vũ khí được chuyển giao quá chậm, khiến việc tiếp tế cho tiền tuyến trở nên khó khăn.
“Đây là quy luật của xung đột. Bạn phải tính đến những điều rất cụ thể trong thời gian rất cụ thể, nếu không bạn không thể quản lý được tình hình, không thể quản lý được các tuyến phòng thủ, không thể bảo vệ được mọi người và cũng không thể chuẩn bị cho mùa đông”, Tổng thống Zelensky cho biết.
Hồi đầu tuần này, ông Jake Sullivan – Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Biden và ông Andriy Yermak, Cố vấn cấp cao của ông Zelensky, đã có cuộc họp tại Washington. Hai bên thảo luận về kế hoạch của chính quyền Biden nhằm đẩy nhanh việc chuyển giao hệ thống pháo binh, xe bọc thép và đạn dược phòng không đến Ukraine trước cuối năm nay.
Các quan chức quân sự Mỹ cho biết, Ukraine hiện không còn bị áp đảo trước Nga về nguồn cung cấp vũ khí nữa. Kiev đã thu hẹp đáng kể lợi thế pháo binh của Nga và binh sỹ nước này cũng sử dụng máy bay không người lái mang thuốc nổ để phá hủy số lượng lớn xe bọc thép của Nga. Tuy vậy, điểm yếu lớn nhất của Kiev hiện nay là thiếu binh sỹ.
Các quan chức Ukraine đã gặp rất nhiều thách thức để đưa ra một bản dự thảo quân sự về việc tuyển quân. Nước này đã do dự trong việc hạ độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự, lo ngại về tác động nhân khẩu học lâu dài. Kết quả là họ đang thiếu binh sỹ trầm trọng.
Giới chức Mỹ nói rằng, Ukraine đã sử dụng số điện thoại di động, địa chỉ email và nhiều phương tiện điện tử khác để thuyết phục người dân đăng ký nhập ngũ. Họ cũng sử dụng nhiều biện pháp cưỡng chế hơn để tìm và tuyển dụng những người đủ điều kiện nhập ngũ. Tuy vậy, số lượng người đăng ký vẫn rất hạn chế. Việc phải chiến đấu liên tục và không có thời gian nghỉ ngơi trên chiến trường đã khiến nhiều người không muốn nhập ngũ.
Bộ Quốc phòng Mỹ đánh giá, Ukraine có đủ binh lực để chiến đấu trong 6 đến 12 tháng nữa nhưng sau đó họ sẽ phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng.
Vấn đề nằm ở chỗ Ukraine chuyển một số lữ đoàn mới thành lập hỗ trợ cuộc tấn công vào tỉnh Kursk của Nga thay vì điều động họ tới bảo vệ miền Đông và miền Nam Ukraine như kế hoạch ban đầu hoặc xây dựng lực lượng dự bị cho cuộc phản công dự kiến vào năm 2025.
“Họ đang nỗ lực hết sức để thuyết phục người dân nhập ngũ. Họ phải đào tạo lực lượng mới và tái tạo sức chiến đấu”, ông Austin phát biểu với báo chí khi được hỏi về tình trạng thiếu hụt quân đội tại Ukraine.
Trong cuộc gặp Tổng thống Zelensky tại Kiev, Bộ trưởng Quốc phòng Austin không chỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Ukraine phải bảo vệ Pokrovsk và giữ vững lãnh thổ chiếm được Kursk mà còn nêu bật vấn đề “tái tạo sức chiến đấu và tuyển dụng binh sỹ”, một quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc cho biết.
Trong một cuộc họp riêng với những người đồng cấp Ukraine, ông Austin và các chỉ huy khác đã thảo luận về kế hoạch quân sự cho mùa đông và những loại vũ khí, đạn dược mà Mỹ có thể gửi cho Kiev trong 5 tháng tới, nguồn tin trên cho biết.
Phát biểu tại Kiev, ông Austin cho rằng, không “viên đạn bạc” nào có thể xoay chuyển cục diện cuộc chiến theo hướng có lợi cho Ukraine.
“Điều quan trọng là cách Ukraine phản công và tập trung vào những hoạt động chiến đấu hiệu quả”. Ông nói thêm, “Nga sẽ không bao giờ thắng thế ở Ukraine”.
Nguồn: vov.vn
