Chính quyền Tổng thống Joe Biden ngày 12/11 cho biết Mỹ sẽ không hạn chế việc chuyển giao vũ khí cho Israel như lời đe dọa đưa ra 1 tháng trước, bất chấp việc Israel không đáp ứng được hạn chót vào ngày hôm qua về việc tăng cứu trợ vào Gaza.
Tháng trước, Mỹ đã gia hạn 1 tháng yêu cầu Israel tăng cường viện trợ cho Gaza, nếu không có thể kích hoạt đạo luật cho phép cắt giảm hỗ trợ quân sự cho Israel giữa lúc Israel tiến hành 2 cuộc chiến chống Hamas ở Gaza và Hezbollah ở Lebanon.
Lính Israel ở gần một lối vào đường hầm phát hiện được ở miền Trung Gaza. Ảnh: NY Times
Hạn chót đã hết vào ngày hôm qua mà Israel chưa đáp ứng yêu cầu song Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel cho biết, tới thời điểm này, Mỹ chưa đánh giá liệu Israel đang vi phạm luật pháp nhân đạo Mỹ hay không.
“Điều quan trọng nhất là chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi cách thức các bước đi mà Israel đã thực hiện cũng như cách thức chúng được triển khai. Chúng tôi sẽ tiếp tục đánh giá mức độ tuân thủ của Israel trước luật pháp nhân đạo của Mỹ. Dĩ nhiên, tôi không nói rằng tình hình ở Gaza hay hoàn cảnh nhân đạo ở đó là tươi sáng. Đó là một hoàn cảnh rất bi thảm. Nhưng điều chúng tôi cần thấy là những hành động. Và hy vọng cuối cùng là thông qua những bước này, viện trợ bổ sung sẽ được thực hiện, thêm các xe tải chở thực phẩm để cuối cùng sẽ có lợi cho người dân Palestine ở Gaza”, ông Patel nói.
Luật của Mỹ yêu cầu những quốc gia nhận viện trợ quân sự phải tuân thủ luật nhân đạo quốc tế và không cản trở việc cung cấp viện trợ đó. 8 nhóm cứu trợ quốc tế cho biết Israel đã không đáp ứng được yêu cầu của Mỹ về việc tạo điều kiện cho phép tiếp cận nhân đạo nhiều hơn tới Dải Gaza. Các cơ quan của Liên Hợp Quốc cũng đưa ra những đánh giá tiêu cực, cho rằng thậm chí hang cứu trợ được chuyển đến ít hợn do những hạn chế, giao tranh và tình trạng vô luật pháp, khiến việc thu thập và phân phối viện trợ ở phía Gaza trở nên khó khăn.
Ngay cả sau khi quân đội Israel cấp phép cho việc chuyển hàng đến vùng cực bắc của Gaza (nơi gần như bị cắt đứt nguồn lương thực trong hơn một tháng do cuộc bao vây của Israel), Liên Hợp Quốc cho biết họ không thể chuyển hầu hết số lương thực vì tình trạng hỗn loạn và hạn chế từ quân đội Israel trên thực địa. Ở phía Nam Gaza, hàng trăm xe tải chở hàng cứu trợ đang nằm ở phía biên giới Gaza vì Liên Hợp Quốc không thể tiếp cận để phân phối hàng cứu trợ.
Theo giới quan sát, viện trợ quân sự cho Israel luôn đi kèm yêu cầu tăng tiếp cận viện trợ nhưng trên thực tế, tiến độ Mỹ thúc ép viện trợ vào Gaza tỷ lệ nghịch với việc vội vã cung cấp hàng tỷ đô la viện trợ quân sự cho Israel trong suốt cuộc chiến.
Trong 1 diễn biến thể hiện sự ủng hộ “không dễ lay chuyển”, bất kể tổng thống Mỹ thuộc đảng Dân chủ hay Cộng hoà, dành cho Israel, Tổng thống đắc cử Donald Trump hôm qua đã đề cử cựu Thống đốc Arkansas Mike Huckabee làm đại sứ Mỹ tiếp theo tại Israel. Đây là nhân vật bảo thủ ủng hộ Israel, báo hiệu chính sách tương lai của Mỹ đối với các cuộc xung đột ở Trung Đông.
Ông Huckabee luôn là người ủng hộ mạnh mẽ cho Israel trong suốt sự nghiệp chính trị của mình và có quan điểm ủng hộ các khu định cư của người Do Thái ở Bờ Tây. Quan chức này từng chỉ trích Tổng thống Joe Biden vì gây sức ép buộc Israel phải điều chỉnh hành vi của mình trong cuộc chiến ở Gaza và phản đối lời kêu gọi ngừng bắn của chính quyền Mỹ hiện tại.
Tổng thống đắc cử Donald Trump ủng hộ mạnh mẽ mục tiêu tiêu diệt Hamas của Thủ tướng Netanyahu nhưng cũng hứa mang lại hòa bình cho Trung Đông dù không nói rõ sẽ thực hiện như thế nào. Theo giới quan sát, ông Trump có khả năng sẽ theo đuổi một cách tiếp cận ủng hộ Israel mạnh mẽ, thậm chí còn vượt ra ngoài sự ủng hộ vững chắc mà Tổng thống sắp mãn nhiệm Joe Biden dành cho đồng minh khu vực hàng đầu của Washington.
Nguồn: vov.vn
