Trường trung cấp công lập sẽ bị xóa sổ?

Phát triển cơ sở ngoài công lập

Theo nội dung dự thảo đặt ra, đến năm 2030 giảm 20% số cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) công lập (so với năm 2020), giảm 100% số trường cao đẳng”>trường trung cấp (so với năm 2020), phát triển cơ sở ngoài công lập lên 45%. Để thực hiện chỉ tiêu trên, sáp nhập trường trung cấp công lập vào trường cao đẳng (CĐ) hoặc giải thể nếu hoạt động không hiệu quả.

Không chỉ xóa sổ trường trung cấp công lập, dự thảo còn đặt ra mục tiêu mỗi địa phương sẽ chỉ còn một trường CĐ đa ngành công lập cấp tỉnh dựa trên việc sắp xếp lại các cơ sở GDNN. Điều này có nghĩa cả nước sẽ chỉ còn 63 trường CĐ công lập tại 63 tỉnh, thành.

Học sinh một trường trung cấp ở TP.HCM trong giờ thực hành

Trong khi đó, các cơ sở GDNN ngoài công lập sẽ được thu hút đầu tư để phát triển, đưa số cơ sở này chiếm 45% tổng các cơ sở GDNN vào năm 2030. Cùng với đó là việc hoàn thiện hệ thống trung tâm GDNN công lập tại các đơn vị hành chính cấp huyện nhằm thúc đẩy dạy nghề, học nghề ở các địa phương.

Theo Tổng cục GDNN, mạng lưới cơ sở GDNN tuy đã phát triển nhưng còn nhiều bất cập, chưa phân bố hợp lý giữa các vùng miền, chủ yếu tập trung ở khu vực đô thị…

Bên cạnh đó, quy mô tuyển sinh của các trường không đạt mục tiêu quy hoạch do tuyển sinh khó khăn, chủ yếu vẫn là trình độ sơ cấp và dưới 3 tháng (chiếm hơn 80%), trong khi trình độ trung cấp, CĐ chỉ chiếm khoảng 20%. Tuyển sinh đã thấp, chất lượng, hiệu suất đào tạo cũng chưa cao, người tốt nghiệp còn yếu về ngoại ngữ và các kỹ năng mềm. Ngoài ra, mối quan hệ giữa các trường với doanh nghiệp còn lỏng lẻo…

Tại sao phân đều mỗi tỉnh chỉ còn 1 trường CĐ ?

Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD-ĐT, cho rằng: “Không thể phân bổ theo kiểu mỗi địa phương chỉ còn duy nhất một trường CĐ công lập. Những địa phương, vùng có nền kinh tế phát triển năng động như: TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng… đòi hỏi nguồn nhân lực lớn thì tại sao lại chỉ có một trường CĐ công lập, trong khi hiện nay có rất nhiều trường đang tuyển sinh và đào tạo rất tốt, chất lượng được xã hội công nhận. Cho dù phát triển các cơ sở GDNN ngoài công lập, liệu có thu hút được người học như những trường công lập uy tín hiện nay hay không?”.

Ngoài ra, việc xóa sổ trường trung cấp công lập, theo tiến sĩ Vinh là vô lý. “Lẽ ra trường trung cấp nào có năng lực tuyển sinh, đào tạo tốt, phát triển mạnh được thì phải giữ lại. Trong cơ cấu việc làm, nhu cầu nhân lực bậc trung cấp vẫn luôn chiếm số lượng cao nhất so với các bậc học”, ông Vinh nhận định.

Thạc sĩ Đặng Minh Sự, Trưởng phòng Giáo dục nghề nghiệp, Sở LĐ-TB-XH TP.HCM, cho rằng trước khi quy hoạch, cần có sự đánh giá tổng thể, chi tiết về hoạt động GDNN và công tác phân luồng ở từng khu vực để phân bổ hợp lý. Thực tế cho thấy nhiều tỉnh chỉ có rất ít trường nhưng việc tuyển sinh cũng vô cùng khó khăn, thậm chí trường xây lên mà không có người học. Vì thế, chưa chắc chia đều mỗi tỉnh có một trường CĐ công lập là học sinh sẽ tập trung học ở đó, vì nhiều người lại có nhu cầu học tại các trường CĐ, trung cấp ở các thành phố lớn.

“Các vùng kinh tế sôi động thì phải có nhiều trường hơn các tỉnh, thành có nền kinh tế ít sôi động để đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu thực tế. Bỏ trường trung cấp là đi ngược với sự phát triển đào tạo nghề trên thế giới và không phù hợp với cơ cấu nhân lực theo trình độ hiện nay. Kể cả chúng ta có phát triển trường ngoài công lập thì việc không giữ lại các trường CĐ, trung cấp công lập uy tín và đang phát triển tốt là một điều rất phi lý”, thạc sĩ Đặng Minh Sự chia sẻ.