Bụi từ má phanh ô tô gây nguy hại sức khỏe hơn khí thải động cơ

Thực tế, nhiều mẫu mã ô tô điện hiện nay sử dụng hệ thống phanh tái tạo năng lượng, giúp xe tiết kiệm năng lượng và giảm đáng kể việc sử dụng phanh ma sát truyền thống. Tuy nhiên, ô tô điện thường nặng hơn đáng kể so với các loại xe đốt trong, do đó quá trình phanh giảm tốc độ mỗi lần để xe điện dừng lại sẽ tạo ra nhiều bụi hơn.

Các nhà khoa học của Đại học Southampton ở Anh mới đây đã nghiên cứu tác động của các hạt bụi mịn thải ra từ các loại má phanh khác nhau trên ô tô đến sức khỏe con người. Một loại má phanh ô tô có thành phần kim loại thấp, trong khi ba loại còn lại là bán kim loại, hữu cơ không chứa amiăng và gốm.

Thông thường, chúng ta thường nghĩ rằng bất cứ thứ gì có nhãn hữu cơ sẽ tốt cho sức khỏe hơn, nhưng trong các cuộc thử nghiệm, má phanh có thành phần hữu cơ không chứa amiăng gây viêm nhiều nhất. Chúng được đánh giá là độc hại hơn đối với phổi của con người so với khí thải từ động cơ diesel. Theo các tác giả của nghiên cứu này, loại má phanh này phổ biến nhất ở Mỹ vì chúng rẻ, êm và có tỷ lệ hao mòn khá thấp.

Được phát triển để thay thế các loại má phanh cũ chứa amiăng, chúng chứa sợi đồng, giúp cải thiện độ dẫn nhiệt. Amiăng đã được loại bỏ khỏi hỗn hợp sản xuất loại má phanh này vì có nguy cơ cao gây bệnh phổi. Tuy nhiên, bụi đồng trong các má phanh hiện đại cũng được phát hiện có nguy cơ gây các bệnh về phổi hay ung thư, hen suyễn và bệnh phổi mãn tính.

Một số tiểu bang ở Mỹ như California và Washington đều đã thông qua luật để giảm hàm lượng đồng trong má phanh ô tô. Các quy định về tiêu chuẩn khí thải Euro 7 có hiệu lực từ năm 2026 cũng sẽ bắt đầu hạn chế lượng khí thải từ bụi phanh. Dù vậy, những quy định mới sẽ chỉ ảnh hưởng đến ô tô mới chứ không phải các bộ phận có sẵn trên ô tô hiện hành.

Hiện tại, có rất ít quy định trên toàn thế giới về khí thải của xe không có ống xả. Tuy nhiên, bụi hay khí thải từ hệ thống phanh ô tô, lốp xe… cũng là một nguồn phát thải nguy hiểm cho sức khỏe con người.