Nắm bắt cơ hội trong lĩnh vực xây dựng trạm sạc xe điện

Để hiểu rõ hơn về hành trình của những người tiên phong, Diễn đàn Doanh nghiệp đã có cuộc trò chuyện với ông Bùi Lừng Danh, Giám đốc Kinh doanh của Công ty CP Tập đoàn EVG – một trong những doanh nghiệp đầu tư trong lĩnh vực này.

– Điều gì thúc đẩy công ty tiên phong trong lĩnh vực này, dù thị trường còn non trẻ và rủi ro cao? Ông đánh giá thế nào về tiềm năng thực sự của hệ sinh thái xe điện Việt Nam trong 5–10 năm tới?

Chúng tôi tin vào xu hướng toàn cầu và cam kết của Chính phủ. Theo một báo cáo của tờ Bloomberg, doanh số xe điện (EV) tại Việt Nam dự kiến tăng 30% mỗi năm đến 2030. Quyết định 876/QĐ-TTg đã phê duyệt đề án phát triển EV cũng là tín hiệu rõ ràng. Dù rủi ro cao, nhưng nếu không hành động sớm, chúng ta sẽ bỏ lỡ cơ hội trở thành trung tâm EV của Đông Nam Á.

Ngoài ra, chúng tôi cũng tin rằng, với sự kết hợp giữa đầu tư công – tư và cam kết từ các chính sách của Nhà nước, thị trường xe điện Việt Nam có tiềm năng phát triển vượt bậc trong vài năm tới. Trong tầm nhìn của chúng tôi, để có được số lượng xe điện tăng lên, thì việc đầu tiên cần phải làm là hệ thống hạ tầng trạm sạc được bao phủ trước, khi đó mới góp phần tạo ra một mạng lưới giao thông xanh bền vững.

Về góc nhìn cá nhân, tôi rất thích một chiến lược kinh doanh trong quá khứ của Viettel, đó là “lấy nông thôn bao vây thành thị”, thể hiện sự sáng tạo trong việc phổ cập điện thoại di động ở thập kỷ trước. Họ phủ cột sóng khắp toàn quốc khi chưa mấy người có điện thoại. Khi đó, Viettel không có tiềm lực mạnh ngay từ đầu. Tại thời điểm khai trương, họ chỉ có khoảng 150 trạm tại 3 thành phố lớn: Hà Nội (45 trạm), Đà Nẵng (10 trạm) và TP HCM (91 trạm). Con số này quá ít so với hai nhà mạng lớn khác đã phủ sóng khắp các tỉnh thành. Ban lãnh đạo Viettel nhận định, thị trường còn sơ khai có thể mở rộng dần, nhưng khi đã “chín”, không thể đi theo cách tuần tự được. Do đó, họ đã tập trung nguồn lực để mở rộng vùng phủ sóng, nhanh chóng vươn tới mọi vùng sâu, vùng xa, hải đảo. Và chính đột phá về hạ tầng giúp Viettel trở thành lựa chọn ưu tiên của khách hàng ở nông thôn ngày nay.

– Nếu áp dụng chiến lược kinh doanh “phủ sóng” của Viettel, bài toán về mặt bằng cho mô hình trạm sạc sẽ được EVG giải quyết như thế nào, thưa ông?

Trên thực tế, chúng tôi đang triển khai mô hình trạm sạc theo hình thức chia sẻ doanh thu với chủ mặt bằng. Theo tôi đây là bước đi đột phá, giúp giảm thiểu gánh nặng đầu tư ban đầu cho cả doanh nghiệp và chủ mặt bằng. Thay vì tự mình đầu tư xây dựng toàn bộ hạ tầng, chúng tôi kết hợp với các chủ mặt bằng, người dân địa phương để cùng chia sẻ rủi ro và lợi ích. Mô hình này không chỉ giúp tạo ra nguồn doanh thu ổn định thông qua chia sẻ lợi nhuận từ việc sạc xe điện, mà còn góp phần thúc đẩy việc xây dựng mạng lưới trạm sạc rộng khắp toàn quốc và hướng đến thị trường quốc tế rộng lớn.

Với tỷ lệ xe điện hiện nay còn thấp và doanh thu từ trạm sạc chưa được khẳng định, việc thuyết phục các chủ mặt bằng là một thách thức lớn. Tuy nhiên, bằng cách minh bạch về mô hình chia sẻ doanh thu, với mức chia sẻ cố định đã được định sẵn và cam kết hỗ trợ toàn bộ công nghệ quản lý vận hành, chúng tôi đã tạo được niềm tin từ các đối tác. Theo tôi, nếu hệ thống được triển khai đồng bộ, các chủ mặt bằng sẽ nhận thấy cơ hội thu nhập bền vững từ dịch vụ sạc, đồng thời góp phần nâng cao giá trị bất động sản và thương hiệu khu vực.

– Ở góc độ doanh nghiệp, theo ông, Nhà nước cần có chính sách cụ thể nào để thúc đẩy đầu tư trạm sạc, đặc biệt về ưu đãi vốn, thuế, hoặc quy hoạch đất đai?

Để thúc đẩy mạng lưới giao thông xanh việc đầu tiền cần phải làm là đầu tư vào hạ tầng trạm sạc công cộng, vì thế tôi cho rằng Nhà nước cần sớm ban hành một loạt chính sách hỗ trợ rõ ràng và đồng bộ. Trước hết, cần có chính sách ưu đãi vốn cho các doanh nghiệp đầu tư vào trạm sạc, ví dụ như hỗ trợ vay vốn với lãi suất ưu đãi, miễn giảm thuế trong giai đoạn khởi động dự án. Điều này sẽ giúp giảm áp lực tài chính trong giai đoạn đầu khi doanh thu chưa ổn định.

Song song đó, việc quy hoạch đất đai cho mục đích xây dựng trạm sạc cũng cần được xem xét một cách ưu tiên. Nhà nước nên tạo ra một khung pháp lý rõ ràng, cho phép các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và sử dụng mặt bằng nhằm triển khai mạng lưới trạm sạc. Ngoài ra, cần có các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết kế, lắp đặt và vận hành trạm sạc, giúp đảm bảo chất lượng và an toàn.

Những chính sách này sẽ tạo động lực lớn cho cả khu vực tư nhân và góp phần hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi sang năng lượng xanh. Các chuyên gia đã chỉ ra rằng, trợ cấp cho cơ sở hạ tầng trạm sạc công cộng có thể hiệu quả gấp 5-6 lần so với trợ cấp mua xe điện, bởi nó trực tiếp giải quyết bài toán hạ tầng mà người tiêu dùng quan tâm.

Tôi cho rằng, hành trình phát triển trạm sạc tại Việt Nam giống như một cuộc đua marathon, đòi hỏi sự kiên nhẫn, tầm nhìn và hợp tác đa bên. Có lẽ chúng ta không thể đợi đến khi đường xá đầy xe điện mới xây trạm sạc. Hãy xây hạ tầng hôm nay để định hình tương lai!

– Trân trọng cảm ơn ông!