Sở Y tế TP Hồ Chí Minh vừa có thông tin nhanh về trường hợp viêm não do virus cúm gia cầm H5N1 đang điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 1.
Cụ thể: Bệnh nhi L.B.A., nữ, sinh năm 2017, cư ngụ tại Bến Cầu, Tây Ninh được bệnh viện tỉnh Tây Ninh chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 1 ngày 13/4/2025 với chẩn đoán viêm não màng não.
Ngày 11/4/2025, bệnh nhi khởi phát sốt, đau đầu, ói vọt nhiều lần, nhập bệnh viện tỉnh điều trị 2 ngày tình trạng bệnh không giảm. Ngày 13/4/2025, bệnh nhi được chuyển lên Bệnh viện Nhi Đồng 1 với tình trạng ngủ gà, nói lẫn, cổ gượng nhẹ lúc nhập viện và được chẩn đoán theo dõi viêm não.
Bệnh viện Nhi đồng 1 đã lấy mẫu bệnh phẩm dịch não tủy và hô hấp gửi Khoa Xét nghiệm Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP Hồ Chí Minh. Ngày 17/4/2025, kết quả xét nghiệm PCR dịch não tủy dương tính với cúm A/H5; xét nghiệm PCR bệnh phẩm hô hấp âm tính với cúm.
Bệnh viện Nhi đồng 1 tiếp tục gửi mẫu đến Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh để xác định lại chẩn đoán. Đến ngày 18/4/2025, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh khẳng định kết quả xét nghiệm dương tính với cúm A/H5N1 trên mẫu dịch não tủy, và âm tính virus cúm trên mẫu ngoáy mũi họng, đồng thời Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh có công văn hỏa tốc báo cáo về Cục Phòng bệnh – Bộ Y Tế.
Bệnh nhi hiện đang tiếp tục được cách ly điều trị tại Khoa Hồi sức Nhiễm – Bệnh viện Nhi đồng 1 trong tình trạng thở đều theo máy thở, mở mắt tự nhiên, sốt 38,5 độ C, sinh hiệu tạm ổn định.
Ngay khi có kết quả xét nghiệm sơ bộ, Sở Y tế đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố phối hợp với Bệnh viện Nhi đồng 1 và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Tây Ninh tiến hành điều tra dịch tễ học và xử lý ổ dịch theo quy định. Thông tin ban đầu ghi nhận bệnh nhi có tiếp xúc với gà chết hàng loạt tại nhà bà ngoại cách đây 2 tuần. Bệnh nhi là con thứ 2 trong gia đình, có tiền sử tim bẩm sinh (thông liên thất) đã mổ tại Bệnh viện Nhi đồng 1 lúc được 2 tháng tuổi.
Theo nhận định của các chuyên gia truyền nhiễm, đây là một trường hợp hiếm gặp trong đó virus cúm gia cầm A/H5N1 gây tổn thương hệ thần kinh trung ương và không tấn công vào đường hô hấp. Thông thường virus cúm gia cầm A/H5N1 gây dịch bệnh trên các gia cầm và thủy cầm, con người bị nhiễm virus khi tiếp xúc gần với gia cầm nhiễm bệnh chết. Biểu hiện chính khi nhiễm cúm gia cầm là viêm phổi rất nặng (hội chứng nguy ngập hô hấp cấp ARDS) với tỷ lệ tử vong của bệnh này là trên 50%. Điều may mắn cho đến hiện nay là virus cúm A/H5N1 chưa lây được từ người sang người.
Trường hợp viêm não do cúm H5N1 đã từng được ghi nhận trong y văn thế giới. Tại Đồng Tháp trong đợt bùng phát bệnh cúm gia cầm H5N1 trên người năm 2004, nhóm chuyên gia Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng ĐH Oxford (OUCRU) phối hợp với Bệnh viện Bệnh nhiệt đới và Bệnh viện Nhi đồng 1 đã từng phát hiện virus cúm A/H5N1 trong dịch não tủy của 2 trẻ có triệu chứng tiêu chảy nặng, co giật hôn mê rồi tử vong, không có biểu hiện bệnh ở đường hô hấp. Kết quả này đã được công bố trên tạp chí New England Journal of Medicine năm 2005.
Sở Y tế đã có công văn báo cáo Bộ Y Tế, đồng thời chỉ đạo Bệnh viện Nhi đồng 1 tích cực điều trị người bệnh, tuân thủ nghiêm các quy định phòng chống lây nhiễm và tiếp tục phối hợp với các chuyên gia truyền nhiễm Bệnh viện Bệnh nhiệt đới và OUCRU nghiên cứu sâu tìm hiểu về trường hợp đặc biệt này.
Để chủ động phòng, chống dịch cúm A(H5N1) lây từ gia cầm sang người, cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
1. Không ăn gia cầm, các sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc.
2.Hạn chế tiếp xúc, giết mổ, ăn các loại động vật hoang dã, đặc biệt là chim.
3. Không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc.
4. Khi phát hiện gia cầm ốm, chết tuyệt đối không được giết mổ, sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.
5. Ăn chín, uống chín; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.
6. Khi có biểu hiện cúm như sốt, ho, đau ngực, khó thở có liên quan đến gia cầm phải đến ngay cơ sở y tế.
