Sách dịch chiếm gần 1/3 Giải thưởng sách quốc gia lần 4

Ông Hoàng Phong Hà, Phó chủ tịch thường trực Hội Xuất bản Việt Nam, trong buổi họp báo ngày 10.11 cho biết năm nay tỷ lệ sách dịch khá cao cả ở số lượng sách dự thi lẫn sách được giải thưởng. Nếu ở Giải thưởng sách quốc gia lần 3, số sách dịch được chọn trao giải là 7/27 tác phẩm, thì đến giải lần này là 9/25 tác phẩm (gần 1/3).

Một cuốn sách dự Giải thưởng sách quốc gia

Với tỷ lệ sách dịch dự giải và được giải cao hơn, nhiều thành viên hội đồng chấm giải cũng khá băn khoăn để làm sao mùa giải tới đây có nhiều tác phẩm viết được giải hơn nữa. Mặc dù vậy, ông Hà khẳng định lại điều lệ và quy chế của giải thưởng nêu rõ giải dành cho cả sách viết lẫn sách dịch.

Giải thưởng sách quốc gia lần 4 được trao cho 25 cuốn sách, bộ sách thuộc 5 mảng: chính trị; kinh tế; khoa học tự nhiên và công nghệ; khoa học xã hội và nhân văn; văn hóa, văn học và nghệ thuật. Trong đó, có 2 giải A, 9 giải B và 14 giải C. Các tác phẩm này được lựa chọn từ 284 tựa sách gồm 365 cuốn sách của 47 NXB. Ban tổ chức cho biết 2 tác phẩm được giải A năm nay thuộc về một tác phẩm khoa học xã hội và nhân văn, một tác phẩm văn học thiếu nhi.

Theo thể lệ, mỗi mảng sách được phép trao 1 giải A, 2 giải B và 3 giải C. Tuy nhiên, các thành viên giám khảo sau khi cân nhắc đã không trao hết số lượng giải theo thể lệ. Ông Hoàng Phong Hà cho hay thành viên hội đồng xem xét kỹ từng cuốn sách, chấm chéo, bỏ phiếu. Những cuốn sách được trên 50% thành viên Hội đồng chung khảo đồng ý mới được chuyển lên Hội đồng Giải thưởng sách quốc gia. Sách được đề xuất giải A đều được phản biện kín.

Giải thưởng sách quốc gia lần này có một trường hợp thành viên ban giám khảo được nhận giải thưởng, đó là tác giả Nguyễn Quang Thiều. Về trường hợp này, ông Hoàng Phong Hà giải thích quy chế không cấm thành viên trong hội đồng chấm giải có sách tham gia mà chỉ không cho phép người có sách tham gia được chấm, bỏ phiếu hay góp ý cho tác phẩm của mình. Cũng theo ông Hà, NXB gửi tác phẩm của tác giả Nguyễn Quang Thiều dự giải và việc chấm tác phẩm này cũng được tiến hành rất chặt chẽ. Sau khi tiểu ban sách thiếu nhi với 5 thành viên (không có tác giả Nguyễn Quang Thiều) đề xuất giải, tác phẩm này đã được chuyển tới 2 người thẩm định (một người là chủ nhiệm khoa văn học của một trường ĐH lớn và một người nguyên là tổng biên tập một NXB). Thêm vào đó, cuốn sách cũng được đưa đi phản biện kín.

Ông Hà cũng cho biết năm nay, ban giám khảo có một số thay đổi nhân sự. Theo đó, có sự bổ sung một số nhà khoa học và các chuyên gia để bảo đảm chất lượng đội ngũ cho những năm tiếp theo, khi một số chuyên gia sức khỏe không tốt. Vì thế, tiểu ban sách thiếu nhi đã tăng từ 4 lên 5 giám khảo. Các tiểu ban còn lại tăng từ 7 lên 8 giám khảo. Hội đồng chung khảo cũng tăng từ 17 lên 19 thành viên.