Trong Dấu chân những người yêu nước, TS Nguyễn Văn Khoan đã bỏ nhiều công sức sưu tầm tài liệu và gặp gỡ trực tiếp nhân chứng để khắc họa chân dung 19 nhân vật có đóng góp đặc biệt quan trọng trong quá trình giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước.
Sách vừa được NXB Trẻ ấn hành ẢNH: NXB
Những chân dung nói trên được sắp xếp liền mạch theo nhiều yếu tố, từ quá trình hoạt động, nhiệm vụ cách mạng cho đến điểm chung trên con đường họ đã lựa chọn. Chẳng hạn, về những người đáp ứng lời kêu gọi thanh niên yêu nước xuất dương, Đông Du sang Nhật học hỏi để mưu cứu nước, TS Nguyễn Văn Khoan khắc họa một Hoàng Trọng Mậu – Tổng tư lệnh Quang Phục quân “là người thực hành chứ không phải chỉ là nhà nghị luận mà thôi”; Hồ Học Lãm – người Đảng viên không mang thẻ Đảng “nằm vùng” trong chính quyền Tưởng Giới Thạch; Nguyễn Thức Đường – người cùng 2 anh em trai Nguyễn Thức Canh, Nguyễn Thức Độ không chịu làm nô lệ…
Bên cạnh đó ông cũng nhắc đến những người phụ nữ đặc biệt có đóng góp quan trọng. Đó là người vợ tên Ngô Khôn Duy cùng con gái Hồ Diệc Lan của Hồ Học Lãm – những người đã vận động để nhà chức trách thả lãnh tụ Hồ Chí Minh vào cuối năm 1942 tại Liễu Châu (Trung Quốc). Lý Phương Đức – nữ chiến sĩ giao liên cho Bác, cho Quốc tế Cộng sản… giữa nhiều khó khăn cũng được đề cập. Bên cạnh việc tham gia trực tiếp, họ cũng có thể là nguồn ảnh hưởng đặc biệt như bà Trần Thị Trâm – người được Phan Bội Châu tặng biệt danh Tiểu Trưng (Bà Trưng nhỏ) – đã dạy con trai Hồ Học Lãm rằng: “Con sinh ra là để rửa nhục cho nước, cũng như cái khăn này dệt ra là để rửa bẩn cho người”…
Đó còn là Lê Hồng Sơn – một trong những sáng lập viên Đảng Cộng sản VN, Hoàng Đạo Thúy – nhà cách mạng và nhà văn hóa…. Những trí thức từ bỏ cuộc đời trên cả nhung lụa để xếp mình vào hàng ngũ chiến sĩ của Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng được nhắc đến. Đó là bác sĩ Trần Hữu Tước rời nước Pháp với tay nghề cao để làm đúng lương tâm trách nhiệm công dân khi “quốc gia hưng vong”. Đó là Lương Định Của – bác sĩ nông học từ chối sang Mỹ, châu Âu phát triển sự nghiệp mà chọn quê nhà còn đang khó khăn, từ đó khai sinh những giống lúa, cây ăn quả mới…
Trong cuốn sách, mỗi một chân dung đều được tái hiện ngắn gọn, súc tích mà giàu thông tin. Tác giả cũng chọn những chi tiết thú vị, giúp các nhân vật trở nên sống động. Có thể nói qua những chân dung điển hình này, độc giả sẽ nhìn thấy những “dấu chân lịch sử” của các tấm gương lớn, từ đó được truyền cảm hứng cũng như tiếp nối niềm tự hào về truyền thống anh hùng bất khuất của dân tộc ta.
Nguồn: thanhnien.vn
