Nhiều dư địa mở rộng thị trường xuất khẩu

Trong đà tăng trưởng đó, ngoài mức tăng ở các thị trường truyền thống như Hoa Kỳ tăng gần 28%, Argentina tăng 188,9%, Colombia tăng 48%, Mexico tăng 18%, Canada tăng 15%, Ấn Độ tăng gần 50%, Hàn Quốc và Nhật Bản cùng tăng hơn 10% thì ghi nhận tăng trưởng đột phá ở một số thị trường mới nổi. Ở khu vực EU, thị trường Na Uy tăng 48%, Slovakia tăng 32%, Áo tăng 21%; khu vực châu Phi có Senegal tăng ấn tượng 249%, Angola 140%, Ghana 47%.

Dữ liệu thống kê cho thấy, với chiến lược phù hợp, cách thức thực hiện bài bản, đáp ứng các tiêu chí của thị trường, dư địa và cơ hội mở rộng xuất khẩu cho doanh nghiệp Việt Nam là rất lớn. Đặc biệt, từ các nền kinh tế có FTA với Việt Nam.

Ông Ngô Sỹ Hoài – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam, cho biết: trong thời gian qua, do tác đông của chính sách thuế quan từ Mỹ, các doanh nghiệp đã chủ động và nghiêm túc hơn trong việc tìm kiếm, mở rộng thị trường mới. Kết quả ban đầu cho thấy, một số thị trường như Tây Ban Nha, Hà Lan, Trung Đông có tốc độ tăng trưởng đạt 30-50%.

Tuy nhiên, những số liệu thống kê cũng đưa ra những chỉ dấu đáng lưu tâm khi một số ngành hàng mũi nhọn giảm tốc. Cụ thể, trong nhóm ngành nông sản, mặt hàng gạo, chè… giảm hay trong ngành chế biến chế tạo có nhóm nhiên liệu, khoáng sản cũng sụt giảm. Điều này cho thấy đã đến lúc cần cấp thiết tái cơ cấu sản xuất, nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng từ đầu tư cho công nghệ, chế biến…

Tương tự như vậy với các thị trường xuất khẩu. Trong khi nhiều thị trường ghi nhận tăng trưởng ấn tượng thì có một số thị trường khác lại giảm như Phần Lan giảm 35%, AiLen giảm 28%, Síp giảm 20% cho thấy cần tiếp tục đầu tư thời gian, nguồn lực hơn nữa cho xúc tiến xuất khẩu, qua đó khai thác hiệu quả hơn các cơ hội và dư địa từ những thị trường tiềm năng.

Bên cạnh đó, một số chính sách lớn từ các thị trường trọng điểm đang có điều chỉnh tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu. Đáng chú ý nhất ở thời điểm này là EU giãn tiến độ thực hiện một số quy định trong “thỏa thuận xanh” – một trong những nội dung khiến không ít doanh nghiệp xuất khẩu ứng phó khó khăn trong thời gian qua.

Với chủ trương giãn tiến độ, trong ngắn hạn giúp giảm áp lực thủ tục cho doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp nên tận dụng khoảng thời gian này để đầu tư cho chuyển đổi xanh, hoản thiện dần các yêu cầu mà đối tác đã đưa ra. Bởi về dài hạn, phát triển bền vững là quỹ đạo tăng trưởng của châu Âu; đáp ứng tiêu chuẩn xanh trở thành “hộ chiếu” mở đường cho sản phẩm, hàng hoá từ Việt Nam vào thị trường lớn này.

Ngoài ra, vấn đề cấp bách khác cũng được các doanh nghiệp xuất khẩu, địa phương và ngành hàng quan tâm là đảm bảo ổn định chất lượng, tiêu chuẩn an toàn, nhất là với ngành hàng nông sản. Thời gian vừa qua, một số sản phẩm nông thủy sản tiếp tục bị cảnh báo về an toàn thực phẩm, ảnh hưởng lớn đến uy tín cũng như thị phần xuất khẩu, giảm sản lượng và giá trị.