TPHCM: Đề xuất tháo gỡ vướng mắc đối với xe bốn bánh có gắn động cơ hoạt động phục vụ du lịch

Được biết, trong thời gian qua, một số doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ xe bốn bánh có gắn động cơ (Công ty TNHH Saigon Public Transport, Công ty TNHH Dịch vụ thương mại San Hô Xanh 27-7, Chi nhánh Công ty TNHH Thương binh 27-7 Chiến Thắng tại Vũng Tàu, Công ty TNHH Thương mại du lịch Lika, Công ty Cổ phần đầu tư du lịch vận tải xanh chi nhánh Vũng Tàu, Công ty TNHH Thu Tâm Côn Đảo…) đã có văn bản đề xuất cơ quan có thẩm quyền rà soát các tuyến đường đủ điều kiện lắp đặt biển báo hạn chế tốc độ 30km/h cho tất cả các loại phương tiện giao thông để xác định phạm vi, thời gian tổ chức hoạt động cho xe bốn bánh có gắn động cơ trên địa bàn Quận 1, Quận 5 (cũ, TPHCM), thành phố Vũng Tàu và huyện Côn Đảo thuộc tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (cũ).

Do đó, Chủ tịch UBND TPHCM đã có những báo cáo cụ thể để kiến nghị Thủ tướng Chính phủ một số nội dung có liên quan.

Về việc thí điểm xe bốn bánh chở người chạy bằng năng lượng điện, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và các hướng dẫn của Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng), UBND TP trước đây đã phê duyệt các đề án liên quan đến hoạt động xe bốn bánh chạy bằng năng lượng điện trên địa bàn TP.

Tuy nhiên, chỉ có Công ty Cổ phần Tập đoàn Mai Linh, Công ty TNHH Quản lý và Kinh doanh bất động sản Phố Cảnh và Công ty TNHH Saigon Public Transport (Saigon PT) triển khai thí điểm. Hoạt động xe 4 bánh chạy bằng năng lượng điện vận chuyển khách tham quan, du lịch do Công ty Saigon PT thực hiện tại khu vực trung tâm TPHCM đã triển khai từ tháng 4/2024 (các thí điểm còn lại kết thúc trước năm 2025), đến tháng 6/ 2025 đã thực hiện 88.878 chuyến xe và vận chuyển được 369.022 lượt hành khách.

Riêng đối với khu vực tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu trước đây, trong giai đoạn trước năm 2025, huyện Côn Đảo có 5 đơn vị với tổng cộng 150 xe hoạt động; thành phố Vũng Tàu có 3 đơn vị với 133 xe đang hoạt động. Đến tháng 12/2024, các đơn vị đã vận chuyển gần 2 triệu lượt với khoảng 5 triệu hành khách.

Về tổ chức hoạt động xe bốn bánh có gắn động cơ từ năm 2025, từ ngày 01/01/2025, xe bốn bánh có gắn động cơ hoạt động theo quy định của Luật Đường bộ, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ và văn bản quy phạm pháp luật có liên quan hoạt động vận tải đối với loại hình này.

Ngày 25/01/2025, UBND TP đã có Công văn báo cáo Bộ Công an và Bộ Giao thông vận tải về khó khăn, vướng mắc trong triển khai thi hành các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan hoạt động xe bốn bánh có gắn động cơ.

Sau đó, Cục Cảnh sát Giao thông – Bộ Công an cũng đã ban hành công văn về giải quyết khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện quy định liên quan đến xe bốn bánh có gắn động cơ; và đã được UBND TPHCM (cũ) và UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) chỉ đạo Sở Giao thông vận tải, Sở Xây dựng nghiên cứu, báo cáo đề xuất phương án hoạt động của xe bốn bánh gắn động cơ trên địa bàn quản lý theo các quy định được đề xuất.

Tuy nhiên, tính đến thời điểm này, việc triển khai thi hành các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan hoạt động xe bốn bánh có gắn động cơ trên địa bàn TPHCM vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Mặc dù xe bốn bánh có gắn động cơ đã được quy định hoạt động như một loại hình tương tự xe ô tô trong Luật Đường bộ, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, nhưng không thể triển khai, áp dụng quy định tại Khoản 2 Điều 24 Nghị định số 165/2024/NĐ-CP trên địa bàn TP.

Hiện trên địa bàn TPHCM, các tuyến đường ngoài khu dân cư nội bộ gần như phục vụ cho tất cả các loại xe cơ giới; không có tuyến đường nào hạn chế tốc độ 30 km/h cho tất cả các phương tiện; không còn biển báo giới hạn tốc độ dưới 40 km/h, trừ một số vị trí đặc thù, đặc biệt nguy hiểm như trên nhánh A cầu vượt Cát Lái, một số ít khu vực công trình đang thi công.

Do đó, việc xác định các tuyến đường có thể đặt biển báo tốc độ khai thác tối đa 30 km/h (đối với xe chở người) hoặc tối đa 50 km/h (đối với xe chở hàng) áp dụng cho tất cả các phương tiện tham gia giao thông là rất khó thực hiện trong điều kiện TPHCM.

Ngoài ra, việc tổ chức hoạt động cho xe bốn bánh có gắn động cơ sẽ ảnh hưởng đến các phương tiện có năng lực vận chuyển cao hơn như ôtô con, ô tô khách, tô tô tải; không phù hợp với tốc độ khai thác tối đa được phép quy định tại Thông tư 38/2024/TT-BGTVT quy định về tốc độ và khoảng cách an toàn của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông trên đường bộ trong khu vực đông dân cư.

Đáng nói, theo quy định, xe bốn bánh gắn động cơ phải được thiết kế cho tốc độ tối đa là 30 km/h. Do đó, chỉ cần quy định tuyến đường hoặc phạm vi hoạt động của xe bốn bánh gắn động cơ thay vì quy định đặt biển báo tốc độ khai thác tại Khoản 2 Điều 24 Nghị định số 165/2024/NĐ-CP.

Rõ ràng, việc triển khai loại hình xe bốn bánh có gắn động cơ trong phạm vi hạn chế trên địa bàn TPHCM góp phần thúc đẩy phát triển du lịch địa phương; lưu thông trong các tuyến đường nhỏ hẹp mà loại xe lớn (16-45 chỗ) không vào được hoặc khu vực không phổ biến tuyến xe buýt như Côn Đảo; khuyến khích chuyển đổi xanh trong giao thông vận tải.

Vì vậy, UBND TPHCM kiến nghị, trong giai đoạn trước mắt, sẽ tiếp tục chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp với Công an Thành phố, Sở Du lịch, UBND các phường, xã, đặc khu Côn Đảo và các đơn vị có liên quan khảo sát thực tế một số tuyến đường đủ điều kiện tổ chức giao thông theo quy định tại Nghị định số 165/2024/NĐ-CP cho phương tiện này hoạt động trên một số tuyến đường, làn đường đảm bảo việc kết nối giữa cơ sở lưu trú với điểm tham quan du lịch, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực phục vụ nhu cầu của du khách trong khoảng thời gian nhất định, nhưng cũng phải tổ chức đảm bảo trật tự an toàn giao thông.

Song song đó, các nội dung yêu cầu cho hoạt động vận chuyển hành khách bằng xe bốn bánh có gắn động cơ được thực hiện theo quy định tại Điều 9, Điều 11, Điều 15 Nghị định số 158/2024/NĐ-CP. Đồng thời, hoạt động kinh doanh áp dụng hình thức hợp đồng điện tử, thanh toán không tiền mặt, ứng dụng phần mềm vận tải để hành khách đăng ký dịch vụ và cung cấp tài khoản cho cơ quan quản lý Nhà nước theo dõi.

Về lâu dài, để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực thi Luật Đường bộ, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và các quy định liên quan cho hoạt động phương tiện này, hướng tới hỗ trợ phục vụ du lịch địa phương và triển khai chuyển đổi giao thông xanh tại TPHCM (dự kiến triển khai trước cho đặc khu Côn Đảo và Cần Giờ thuộc Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông trên địa bàn TP), Chủ tịch UBND TP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng phối hợp với các Bộ, ngành xem xét, nghiên cứu sửa đổi Nghị định số 165/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024, trong đó cần bãi bỏ Khoản 2 Điều 24 Nghị định số 165/2024/NĐ-CP; giao UBND cấp tỉnh quyết định phương án tổ chức giao thông cho xe bốn bánh có gắn động cơ hoạt động trên địa bàn quản lý, đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.