Hội Pháp y học Việt Nam kiến nghị điều chỉnh dự thảo luật Giám định tư pháp theo hướng nhập Trung tâm pháp y cấp tỉnh (thuộc Sở Y tế) và Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố lại làm một.
Hiện, Bộ Tư pháp đang tổ chức lấy ý kiến đối với dự án luật Giám định tư pháp (sửa đổi). Dự thảo đã bổ sung nhiệm vụ “giám định pháp y thương tích” cho Phòng Kỹ thuật hình sự công an các tỉnh, thành phố.
Cụ thể, tại khoản 4 điều 15 dự thảo luật Giám định tư pháp cho phép Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được thực hiện giám định pháp y tử thi và giám định pháp y thương tích.
Trao đổi với PV Báo Thanh Niên, ông Ngô Hường Dũng, Chủ tịch Hội Pháp y học Việt Nam, cho biết hội đã có văn bản gửi đến các cơ quan có thẩm quyền đề nghị cần xem xét, đánh giá kỹ quy định trên.

Ông Ngô Hường Dũng, Chủ tịch Hội Pháp y học Việt Nam
ẢNH: NVCC
Theo ông Hường Dũng, ngành y tế Việt Nam hiện sở hữu một hệ thống pháp y hoàn chỉnh từ Trung ương đến địa phương gồm Viện Pháp y quốc gia và 34 Trung tâm pháp y cấp tỉnh, thành phố (thuộc Sở Y tế). Tổng nhân lực toàn hệ thống hơn 1.000 người, trong đó gần 300 giám định viên chuyên trách và hàng trăm giám định viên kiêm nhiệm là các bác sĩ chuyên khoa, chuyên gia giàu kinh nghiệm.
“Trung tâm pháp y cấp tỉnh, thành phố hoàn toàn đủ sức đáp ứng mọi yêu cầu giám định pháp y trên phạm vi cả nước mà không quá tải. Thực tế, nhiều trung tâm hiện còn dư năng lực, sẵn sàng đảm nhận thêm khối lượng công việc”, ông Ngô Hường Dũng nhấn mạnh.
Hệ thống pháp y ngành y tế cũng đã được đầu tư nhân lực, trang thiết bị hiện đại từ khi pháp lệnh Giám định tư pháp 2006, sau đó đến luật Giám định tư pháp 2012 được ban hành và đến nay vẫn vận hành tốt, không bị quá tải.
“Trong bối cảnh cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy, việc tồn tại nhiều tổ chức cùng làm một nhiệm vụ trên cùng địa bàn sẽ lãng phí đầu tư máy móc, nhân sự. Do đó, Hội Pháp y học Việt Nam đề xuất nếu phải mở rộng thì nên nhập Trung tâm pháp y cấp tỉnh, thành phố và Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố lại làm một”, ông Ngô Hường Dũng nhấn mạnh.
Nhiều trung tâm pháp y “đói việc”
Theo Chủ tịch Hội Pháp y học Việt Nam, lịch sử phát triển của chuyên ngành pháp y Việt Nam, từ hàng chục năm trước. Hoạt động giám định pháp y chủ yếu do các giáo sư, bác sĩ thuộc trường đại học y, bệnh viện Trung ương và bệnh viện các tỉnh đảm nhận.
Đến năm 1988, Nghị định 117 của Hội đồng Bộ trưởng được ban hành, thành lập các tổ chức giám định pháp y, công tác giám định pháp y chủ yếu là do ngành y tế thực hiện tại các tổ chức giám định pháp y các tỉnh, thành phố trực thuộc Sở Y tế quản lý.
Tiếp đến pháp lệnh Giám định tư pháp năm 2004 quy định về tổ chức giám định pháp y gồm: Viện Pháp y quốc gia; Trung tâm pháp y tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Viện Pháp y quân đội; Trung tâm pháp y thuộc Viện Khoa học hình sự của Bộ Công an.
Sau đó, theo luật Giám định tư pháp năm 2012 và luật sửa đổi năm 2020, tại khoản 2, điều 12 quy định tổ chức giám định tư pháp công lập về pháp y bao gồm: Viện Pháp y quốc gia thuộc Bộ Y tế; Trung tâm pháp y cấp tỉnh; Viện Pháp y quân đội thuộc Bộ Quốc phòng; Trung tâm giám định pháp y thuộc Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an.
Căn cứ Nghị định 85 năm 2013 của Chính phủ quy định Trung tâm pháp y cấp tỉnh có chức năng nhiệm vụ là thực hiện giám định pháp y theo quy định của pháp luật tố tụng và luật Giám định tư pháp. Theo đó Bộ Y tế ban hành Thông tư số 42 năm 2015 hướng dẫn chức năng nhiệm vụ của Trung tâm pháp y bao gồm: thực hiện giám định thương tích, giám định tử thi, giám định các loại hình khác theo quy định của pháp luật và trưng cầu của cơ quan tiến hành tố tụng.
Hằng năm, giám định pháp y ngành y tế giám định trên 50.000 vụ việc giám định thương tích, tử thi, mô bệnh học, ADN, độc chất… Công việc này đã đáp ứng tốt yêu cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng trên cả nước, góp phần điều tra truy tố xét xử các vụ án vụ việc được chính xác, khách quan.
Tuy nhiên, theo khoản 5, điều 12 luật Giám định tư pháp 2012 cũng quy định: “Căn cứ vào nhu cầu và điều kiện thực tế của địa phương, Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an cấp tỉnh có giám định viên pháp y thực hiện giám định pháp y tử thi”. Do đó, nhiều địa phương, chủ yếu trưng cầu giám định tại Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an cấp tỉnh.
“Trước đây, có Trung tâm pháp y giám định hàng trăm ca tử thi mỗi năm, nay gần như chỉ còn giám định thương tích. Dự thảo lần này cho phép cả hai cơ quan là Trung tâm pháp y và Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an cấp tỉnh cùng được giám định pháp y thương tích tại một địa phương. Như vậy, có thể sẽ không khai thác hết công suất cơ sở vật chất hiện đại, từ phòng mổ, phòng xét nghiệm độc chất, mô bệnh học đến thiết bị chuyên dụng”, ông Ngô Hường Dũng, Chủ tịch Hội Pháp y học Việt Nam chia sẻ.
Nguồn: thanhnien.vn