Tra cứu thấy thông báo phạt nguội, nhiều chủ xe máy hoang mang

Anh Đặng Minh Hiền, ngụ phường Hạnh Thông, TP.HCM không khỏi bất ngờ khi nhận được thông báo phạt nguội lỗi điều khiển xe máy chạy quá tốc độ trên đường Phạm Văn Đồng, đoạn qua phường Bình Lợi Trung. “Sau khi nhận thông báo, tôi tra cứu trên trang thông tin của Cục CSGT, xuất hiện đầy đủ thông tin ngày, giờ, vị trí vi phạm. Trước giờ nghĩ xe máy không bị phạt nguội nên tôi cũng chủ quan”, anh Hiền nói thêm.

Tương tự trường hợp kể trên, anh Lê Minh N., ngụ phường An Hội Tây, TP.HCM cũng bị phạt nguội lỗi điều khiển xe máy chạy quá tốc độ từ 5 – 10 km/giờ khi lưu thông trong nội thành. “Phạt nguội từ trước đến nay tôi thấy chỉ có ở ô tô, tra cứu thông tin và phát hiện xe máy vẫn bị xử phạt theo cách này khiến tôi khá bất ngờ”, anh N. nói thêm.

Thực tế cho thấy, quan niệm “phạt nguội chỉ áp dụng với ô tô” không chính xác. Trước đây, nhiều người đi xe máy cho rằng chỉ khi bị CSGT trực tiếp dừng xe, lập biên bản tại chỗ mới bị xử lý vi phạm. Tuy nhiên, với hệ thống giám sát ngày càng hiện đại, các lỗi vi phạm của người điều khiển xe máy cũng được ghi nhận, xử lý phạt nguội tương tự ô tô.

Hiện TP.HCM đã lắp đặt hơn 1.000 camera tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), tự động phát hiện và ghi nhận hành vi vi phạm của người điều khiển xe máy, phổ biến như chạy quá tốc độ, vượt đèn đỏ, đi ngược chiều… Toàn bộ dữ liệu từ camera đều kèm theo vị trí, tuyến đường, tọa độ và thời gian cụ thể, trở thành cơ sở để lực lượng chức năng gửi thông báo phạt nguội minh bạch và chính xác, hạn chế tối đa tranh cãi hay khiếu nại từ người dân.

Mặc dù Nghị định 168/2024/NĐ-CP (Nghị định 168) có hiệu lực từ đầu năm 2025 đã siết chặt, nâng cao các mức xử phạt vi phạm giao thông nhưng ý thức chấp hành chỉ cải thiện trong những tháng đầu năm. Khoảng 3 – 4 tháng trở lại đây, tình trạng vi phạm có dấu hiệu gia tăng trở lại, cho thấy công tác giám sát qua camera và phạt nguội đối với xe máy vẫn cần duy trì.

Lỗi điều khiển xe máy chạy quá tốc độ bị phạt thế nào?

Căn cứ theo điều 7, Nghị định 168, người điều khiển xe chạy quá tốc độ từ 5 đến dưới 10 km/giờ sẽ bị phạt từ 400.000 – 600.000 đồng; vượt quá từ 10 – 20 km/giờ, mức phạt nâng lên 800.000 đồng đến 1 triệu đồng. 

Trường hợp chạy nhanh hơn quy định trên 20 km/giờ, người vi phạm bị phạt 6 – 8 triệu đồng, đồng thời bị trừ 4 điểm bằng lái. Nếu gây tai nạn giao thông khi chạy quá tốc độ, mức phạt có thể tăng lên 10 – 14 triệu đồng và bị trừ 10 điểm giấy phép lái xe (GPLX).

So với Nghị định 100/2019/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP), mức phạt mới cao hơn đáng kể. Trước đây, lỗi chạy quá tốc độ từ 5 đến dưới 10 km/giờ chỉ bị phạt 300.000 – 400.000 đồng; từ 10 – 20 km/giờ là 800.000 – 1 triệu đồng; trên 20 km/giờ bị phạt 4 – 5 triệu đồng và bị tước GPLX từ 2 đến 4 tháng. 

Như vậy, Nghị định 168 không chỉ tăng tiền phạt mà còn bổ sung hình thức trừ điểm bằng lái, áp dụng với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng gây tai nạn.