Ô tô điện có khả năng phóng pin ‘tự cứu mình’, giải pháp gây tranh cãi

Trong bối cảnh đó, tại Trung Quốc mới đây, một công ty công nghệ có tên Joyson Electronics hợp tác cùng Trung tâm nghiên cứu và kỹ thuật sửa chữa xe va chạm quốc gia, đưa ra thử nghiệm công nghệ mới liên quan đến pin xe điện, thu hút sự chú ý từ dư luận. Theo đó, công nghệ an toàn này giúp ô tô điện có thể tự phóng khối pin ra khỏi thân xe chỉ trong tích tắc, nếu cảm biến phát hiện có nguy cơ cháy nổ.

Đoạn video ghi lại toàn cảnh bài thử nghiệm cho thấy, một chiếc SUV cỡ nhỏ đang đứng yên bất ngờ phóng khối pin lớn đặt dưới gầm ra bên ngoài, trước sự ngỡ ngàng của nhiều người. Khối pin được đẩy ra xa, với khoảng 3 – 6 mét rồi rơi xuống khu vực được chuẩn bị sẵn, có đệm giảm va đập và chăn dập lửa. Ngay sau đó, nhân viên thử nghiệm đã nhanh chóng che phủ khối pin để xử lý tình huống cháy.

Theo đơn vị tổ chức, công nghệ mới này được nghiên cứu và thiết kế dựa trên nguyên lý hoạt động của túi khí ô tô. Khi cảm biến nhiệt phát hiện sự gia tăng nhiệt độ bất thường trong khoang pin (có dấu hiệu dẫn đến cháy nổ), cơ chế phóng pin sẽ được kích hoạt để loại bỏ “nguồn nguy hiểm” ra khỏi thân xe, nhằm bảo vệ người lái và hành khách.

Lý giải thêm cho nghiên cứu mới này, đơn vị tổ chức khẳng định, pin lithium-ion là bộ phận dễ xảy ra hiện tượng quá nhiệt hoặc cháy nổ nếu xe điện gặp sự cố. Trong khi, việc dập tắt đám cháy pin thường khó khăn và tốn nhiều thời gian hơn so với cháy động cơ xăng. Do đó, công nghệ “bắn pin” được kỳ vọng sẽ giúp ngăn chặn hoặc giảm thiểu hậu quả, tránh để ngọn lửa lan sang khoang hành khách.

Giới nghiên cứu tại Trung Quốc cho rằng, nếu triển khai thành công đây có thể là một bước đột phá trong lĩnh vực an toàn xe điện, bổ sung lựa chọn bên cạnh các biện pháp truyền thống như hệ thống làm mát pin, ngăn cháy bằng vật liệu đặc biệt hoặc thiết kế khoang pin nhiều lớp bảo vệ.

Đáng chú ý, công nghệ “bắn pin” sau khi công bố đang nhận được sự quan tâm lớn từ dư luận. Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến ủng hộ, không ít người bày tỏ lo ngại rằng việc phóng một khối pin nặng hàng trăm kg ra đường hoặc không gian xung quanh xe có thể tạo ra mối nguy hiểm khác. Cụ thể, trong điều kiện thực tế, pin có thể rơi trúng phương tiện khác, người đi bộ hoặc gây cản trở giao thông, dẫn đến tai nạn liên hoàn.

Bên cạnh đó, một số chuyên gia chỉ ra rằng trong các vụ va chạm mạnh, thân xe có thể bị biến dạng, khung gầm hư hỏng, khiến hệ thống phóng không thể hoạt động chính xác. Khi đó, khối pin vẫn nằm trong xe, đồng nghĩa công nghệ không phát huy được tác dụng như mong muốn.

Một vấn đề khác cũng được đặt ra là trách nhiệm pháp lý. Nếu khối pin bị phóng ra ngoài gây thương tích hoặc thiệt hại tài sản, thì ai sẽ phải chịu trách nhiệm? Chủ xe, nhà sản xuất hay đơn vị phát triển công nghệ? Hiện chưa có bất kỳ quy định cụ thể nào liên quan đến tình huống đặc biệt này.

Trao đổi với Thanh Niên, PGS.TS Lý Hùng Anh – thành viên Hội đồng kỹ thuật tổ chức đánh giá xe mới cho các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á (ASEAN NCAP), cho rằng công nghệ “bắn pin” có thể xem như một hướng nghiên cứu sáng tạo. Tuy nhiên, vấn đề cần xem xét là có nên triển khai và áp dụng thực tế hay không? Bởi lẽ, pin xe điện thường nặng từ 200 – 600 kg, nếu phóng ra với lực lớn trong điều kiện giao thông đông đúc thì hậu quả khó lường trước được.

Vị này cũng cho rằng, thay vì phóng mối nguy hiểm cho người khác, các nhà sản xuất nên tập trung vào việc phát triển vật liệu pin mới, chế tạo những loại pin ít nguy cơ cháy nổ hơn, đồng thời hoàn thiện hệ thống làm mát chủ động và công nghệ phát hiện sớm hiện tượng “nhiệt chạy trốn” (thermal runaway).