Tự nguyện hay ép buộc ngầm?

Trước thông tin phản ánh nói trên, ông Cao Minh Quý, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Khuyến, cho biết trong ngày họp phụ huynh học sinh toàn trường vào cuối tháng 9, nhà trường có đưa ra dự thảo kế hoạch vận động tài trợ năm học 2025 – 2026 để xin ý kiến phụ huynh học sinh. Ông Quý nói nhà trường đã trình bày dự thảo trong buổi họp phụ huynh học sinh đầu năm với đầy đủ các nội dung. Theo biên bản thì các lớp thống nhất 100% và quan điểm là thực hiện đúng nguyên tắc tài trợ, hoàn toàn không ép buộc. Theo quy trình của việc xây dựng kế hoạch vận động tài trợ quy định trong Thông tư 16, sau khi nhận được ý kiến đồng thuận thì nhà trường hoàn chỉnh kế hoạch và trình Sở GD-ĐT. Sau khi được Sở phê duyệt, nhà trường tiến hành vận động tài trợ, theo nguyên tắc tự nguyện, không ép buộc và không cào bằng.

Biến tướng “xã hội hóa”

Phản hồi thông tin trên, bạn đọc (BĐ) Thanh Niên bày tỏ không đồng tình. “Vận động tài trợ phải hướng đến các tổ chức, nhà tài trợ chứ không phải thu “cào bằng” từ phụ huynh học sinh. Phụ huynh không phải là quỹ dự phòng của nhà trường. Chưa kể tivi, bảng lùa… là thiết bị cơ bản phục vụ giảng dạy, phải được trang bị từ ngân sách nhà nước hoặc quỹ phát triển của trường, không thể bắt phụ huynh đóng góp vào những tài sản cố định này”, BĐ Le Hoa bức xúc.

ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH

Cùng quan điểm, BĐ Thảo Ly ý kiến: “Tôi thấy việc vận động một khoản tiền lớn như 1,8 tỉ đồng cho các nhu cầu cơ sở vật chất là sự lạm dụng chính sách xã hội hóa một cách rõ ràng. Đây là cách nhà trường biến khoản thu không bắt buộc thành “nghĩa vụ” tài chính cho phụ huynh”.

Còn BĐ An Xuân viết: “Nói là “tự nguyện”, nhưng nếu không đóng góp, tôi lo con tôi sẽ bị cô lập hoặc giáo viên chủ nhiệm sẽ có những đánh giá không công bằng với cháu. Đề nghị Sở GD-ĐT ra danh mục cụ thể, rõ ràng những khoản nào được và không được vận động tài trợ, chấm dứt sự lập lờ trong các buổi họp phụ huynh”.

“Các khoản thu lớn phải được thông báo bằng văn bản chính thức, có chữ ký của hiệu trưởng, chứ không chỉ là “trình bày” qua lời nói của giáo viên chủ nhiệm trong cuộc họp”, BĐ Ngọc Tuấn nêu quan điểm.

Cần chấm dứt việc lập lờ

Nhiều ý kiến đề nghị Sở GD-ĐT TP.HCM, cũng như các địa phương khác, phải kiểm tra, giám sát chặt chẽ và xử lý nghiêm các hành vi lạm thu, đặc biệt là những khoản thu bị cấm theo quy định của Bộ GD-ĐT như mua sắm thiết bị, máy móc cho nhà trường. “Đề nghị Sở GD-ĐT TP.HCM có biện pháp mạnh mẽ và đột xuất kiểm tra các khoản thu này ngay từ giai đoạn ban đầu, không chờ đến khi mọi sự đã rồi”, BĐ Xuân Thiên góp ý.

Tương tự, BĐ Hoàng Long đề nghị: “Sở GD-ĐT cần chỉ đạo các trường chấm dứt hoàn toàn việc đưa ra mức đóng góp “bình quân” cho các khoản xã hội hóa vì đó là cách làm méo mó tinh thần tự nguyện”.

BĐ Tiểu Vân ý kiến: “Ban đại diện dường như đang trở thành “cánh tay nối dài” của ban giám hiệu, ký vào những dự thảo kế hoạch tài trợ lớn mà không thực sự đại diện cho tiếng nói và khả năng tài chính của số đông phụ huynh. Cần rõ ràng hóa vai trò của ban đại diện cha mẹ học sinh, tránh để ban này trở thành “cánh tay nối dài” của nhà trường nhằm hợp thức hóa các khoản thu”.

“Việc thu chi không đúng của ban đại diện hội phụ huynh ai cũng biết bắt nguồn từ nhà trường. Cần tăng mức độ xử lý vi phạm như cho thôi việc, buộc thôi giữ chức lãnh đạo ở nhà trường thì mới giải quyết được. Ví dụ hội phụ huynh thu tiền thì giáo viên chủ nhiệm phải nắm rõ các khoản thu và đúng theo quy định, sai thì cho thôi việc. Hiệu trưởng không giám sát quản lý tốt để xảy ra tình trạng thu tiền không đúng thì có biện pháp chấn chỉnh quyết liệt. Chỉ thế thôi là thấy sự việc giảm ngay và luôn”, BĐ Nguyen Khoa thẳng thắn.