Giữa nhịp sống hối hả của một đô thị lớn nhất cả nước, TPHCM đang tồn tại những “nút thắt tử thần” âm thầm đe dọa tính mạng người dân mỗi ngày – những đường ngang giao cắt giữa đường sắt và đường bộ. Trong khi thành phố (TP) đang từng bước hiện đại hóa hạ tầng giao thông, thì những điểm giao cắt này vẫn là nỗi ám ảnh thường trực, gây ùn tắc giao thông và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn khó lường.
Dọc theo các tuyến đường sắt xuyên qua TP, hàng trăm đường ngang tồn tại trong tình trạng thiếu an toàn. Đáng chú ý, nhiều đường ngang không có rào chắn tự động, thiếu biển báo rõ ràng, hoặc có rào chắn nhưng không bảo đảm an toàn. Tại các khu dân cư đông đúc dọc theo tuyến đường sắt, tình trạng người dân tự ý mở lối đi qua đường sắt càng làm phức tạp thêm vấn đề.
Theo thống kê, mặc dù TP đã có nhiều nỗ lực cải thiện an toàn đường sắt, nhưng tai nạn tại các đường ngang vẫn xảy ra với tần suất đáng lo ngại. Mỗi sự cố không chỉ gây thiệt hại về người và tài sản, mà còn ảnh hưởng đến hoạt động vận tải đường sắt và đời sống của người dân xung quanh.
Tình trạng nguy hiểm tại các đường ngang TPHCM bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân. Về cơ sở hạ tầng, nhiều đường ngang xuống cấp, mặt đường gồ ghề, thiếu hệ thống cảnh báo đạt chuẩn. Sự phát triển đô thị nhanh chóng khiến mật độ phương tiện qua các đường ngang tăng cao, trong khi hạ tầng chưa được cải thiện tương xứng.
Đáng nói là ý thức của một bộ phận người tham gia giao thông. Nhiều người vẫn chủ quan, cố gắng vượt qua đường ngang khi rào chắn đã hạ, hoặc phóng nhanh khi thấy tàu đang đến gần. Tâm lý “may rủi” này đã dẫn đến những tai nạn thương tâm. Tình trạng đi ngược chiều lấn hết phần đường ngược lại tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông và gây ùn tắc nghiêm trọng. Mặt khác, sự phối hợp giữa chính quyền địa phương và ngành đường sắt trong quản lý các điểm giao cắt đôi lúc chưa thực sự hiệu quả. Việc xử lý các điểm giao cắt trái phép gặp nhiều khó khăn do nhu cầu đi lại thực tế của người dân.
Để giải quyết triệt để hiểm họa đường ngang, TPHCM cần một chiến lược đồng bộ và quyết liệt. Trước mắt, cần rà soát toàn bộ các đường ngang trên địa bàn, phân loại theo mức độ nguy hiểm để có giải pháp xử lý phù hợp. Với những điểm giao cắt quan trọng, cần lắp đặt hệ thống rào chắn tự động, đèn tín hiệu, chuông báo đạt chuẩn. Lắp đặt camera phạt nguội những người cố tình ngược chiều gây ùn tắc tại các điểm nóng.
Về lâu dài, TP cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng các cầu vượt, hầm chui tại các điểm giao cắt nguy hiểm, đồng thời có kế hoạch di dời các điểm giao cắt trái phép. Việc đầu tư xây dựng đường sắt đô thị và hiện đại hóa hệ thống đường sắt hiện có cũng sẽ góp phần giảm thiểu nguy cơ tai nạn. Công tác tuyên truyền nâng cao ý thức người tham gia giao thông cần được đẩy mạnh, với sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành đường sắt, cảnh sát giao thông và chính quyền địa phương. Cần xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vượt rào chắn, ngược chiều khi tàu đã đến gần.
An toàn đường ngang không chỉ là trách nhiệm của ngành đường sắt, mà là vấn đề của toàn xã hội. Trong quá trình phát triển và hiện đại hóa đô thị, TPHCM cần quan tâm thích đáng đến việc xóa bỏ những “nút thắt tử thần” này. Mỗi đường ngang an toàn không chỉ bảo vệ tính mạng người dân, mà còn góp phần xây dựng hình ảnh một TP văn minh, hiện đại. Sự sống của mỗi người dân phải được đặt lên hàng đầu trong mọi quyết sách về giao thông đô thị.
Theo thống kê của ngành đường sắt, 46% trong tổng số 68 vụ tai nạn đường sắt trong 5 tháng đầu năm 2023 xảy ra tại các lối đi tự mở. Trên toàn quốc, mạng lưới đường sắt đang phải đối mặt với hơn 4.000 lối đi tự mở bên cạnh khoảng 1.500 đường ngang hợp pháp, tạo nên một mối hiểm họa thường trực. Con số này phản ánh một thực trạng đáng báo động về an toàn giao thông đường sắt.
Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 358 phê duyệt Đề án bảo đảm trật tự hành lang an toàn giao thông và xử lý dứt điểm lối đi tự mở qua đường sắt, đề ra lộ trình cụ thể với nhiều giải pháp về hạ tầng, tuy nhiên theo đánh giá, các giải pháp căn cơ này đang triển khai rất chậm. Chính phủ đã có chỉ đạo quyết liệt. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu chậm nhất trong năm 2025 phải hoàn thành sửa chữa toàn bộ 566 đường ngang trên toàn quốc, trong đó 184 đường ngang còn lại cần được khẩn trương thực hiện. Việc sửa chữa, bổ sung đầy đủ hệ thống tín hiệu được đánh giá là “rất cần thiết, cấp bách” nhằm bảo đảm an toàn giao thông và an toàn chạy tàu.
Nguồn: congan.com.vn
