Hỗ trợ tâm lý sau thiên tai: Không phải chuyện viển vông

BAO NỖI LO SAU THIÊN TAI

Huỳnh Công Thành, sinh viên (SV) ngành luật kinh tế một trường đại học ở TP.HCM, quê nhà ở thôn Bình Khánh, xã Diên Lạc, tỉnh Khánh Hòa đến giờ vẫn ám ảnh về cuộc điện thoại của ba mẹ gọi lúc 2 giờ sáng 20.11: “nước vô tới sân rồi con ơi”. Anh thức trắng đêm, cầu trời cho mọi người ở quê an toàn.

ẢNH: BÁ DUY

Thành cho hay sau khi lũ rút, anh cảm nhận được nỗi lo lắng, áp lực về việc chi trả các khoản phí sinh hoạt, học phí của con cái, không chỉ trong gia đình mình mà còn ở nhiều nhà khác. Thu nhập của mọi người giảm sút trong khi phải sửa nhà, đồng thời vẫn phải lo cho con các khoản tiền đi học. Coi như nguyên một năm không làm được gì.

“Tôi không muốn phải tạm gác lại việc học. Tôi phải cầu tiến để về sau lo được cho gia đình. Nhưng tôi sợ tình hình mưa lũ mỗi năm lặp lại, học sinh (HS), SV sẽ rất khó khăn trong việc lo học phí, phí sinh hoạt, thuốc men…”, Thành kể.

Chị Huỳnh Ngọc Diệu Ngân, ở xã Đồng Xuân, Đắk Lắk (tỉnh Phú Yên cũ), có nhà hư hỏng nặng sau trận lũ, cho hay xóm làng quanh mình tiêu điều, xơ xác. Đặc biệt là nhiều ngôi trường bị thiệt hại nặng, các phòng máy vi tính hư hỏng sạch. Việc học tập của trẻ em trong thời gian tới còn vô vàn khó khăn. Người dân âu lo là điều khó tránh khỏi.

Chị Lưu Ngọc Thanh Thảo, SV ngành tâm lý học, Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn, cho rằng đối tượng HS, những người yếu thế rất cần được quan tâm sau thiên tai. Sự hỗ trợ không chỉ bằng học bổng, vật chất, mà còn bằng cả tinh thần, sự động viên, hỗ trợ tâm lý để vượt qua những cú sốc. Đặc biệt là những HS, SV bị mất người thân sau lũ dữ. “Nhiều thầy cô trong lĩnh vực tâm lý học đang khởi động các hoạt động tham vấn, hỗ trợ tâm lý từ xa tới các HS, SV, cộng đồng giáo viên (GV) vùng thiên tai”, Thảo cho hay.

CẦN NHIỀU CHƯƠNG TRÌNH GIÚP HS HỒI PHỤC TÂM LÝ SAU THIÊN TAI

Ông Nguyễn Minh Đăng Khôi, Phó viện trưởng thường trực, Viện Nghiên cứu ứng dụng khoa học tâm lý – giáo dục Phương Nam, khẳng định: “Quan tâm tới tâm lý HS, GV vùng lũ lụt không phải là viển vông”.

Theo ông Khôi, HS, SV và ngay cả GV, phụ huynh khi đối diện với mất mát, đau thương cả về con người, tài sản thì xảy ra những, cú sốc, tổn thương tâm lý là điều dễ hiểu.

Ông Khôi cho biết những ngày qua, sự cứu trợ của Nhà nước, những chuyến hàng nhu yếu phẩm hối hả của các nhà hảo tâm hướng về vùng lũ miền Trung chứng minh một điều: nhân dân ta vô cùng đoàn kết, nghĩa tình, không ai bị bỏ lại phía sau. Lương thực thực phẩm, quần áo, tiền mặt, sách vở, dụng cụ học tập cho HS, hỗ trợ kế sinh nhai trong giai đoạn hồi phục sau lũ là sự hỗ trợ thiết thực cho bà con – cũng là những GV, phụ huynh. Khi phụ huynh, GV vững tâm, họ sẽ có thể vực dậy những lớp học, cộng đồng HS trong hoàn cảnh khó khăn.

Ông Khôi cho rằng HS càng cần hơn sự động viên lúc này. Học tập là hành trình dài, trọn đời, có thể các em sẽ kết thúc năm học trễ hơn, việc ôn tập, thi cử có thể bị gián đoạn, nhưng các em vẫn đang nhận được sự hỗ trợ của cộng đồng. Vì vậy, nuôi dưỡng hy vọng, nỗ lực trong mỗi em HS là điều rất cần thiết lúc này.

Ảnh: Bá Duy

“Tôi luôn tin hoàn cảnh sẽ tạo nên động lực, rèn giũa nên những HS giàu khát vọng, ý chí. Dù học tập, theo đuổi lĩnh vực nào, các em cũng sẽ hướng tới sự phát triển bền vững, phát triển kinh tế địa phương thích ứng với biến đổi khí hậu…”, ông Khôi nói.

“Tôi mong trong thời gian tới, các cơ quan, đơn vị tâm lý, giáo dục sẽ tổ chức các hoạt động, chương trình giúp HS hồi phục tâm lý sau thiên tai. Đó có thể là những buổi chia sẻ, đào tạo về kỹ năng, trao đổi để các con có cơ sở khoa học, thêm điểm tựa tâm lý, tinh thần sau biến cố. Sự chăm sóc vật chất, tinh thần trong giai đoạn khi sắp tết đến, xuân về cũng tạo động lực lớn cho bà con”, ông Khôi chia sẻ.

Đồng thời, ông Khôi nhấn mạnh việc giáo dục kỹ năng sinh tồn, phòng chống thiên tai cần được chú trọng hơn trong chương trình giáo dục địa phương, đặc biệt ở những vùng thường xuyên xảy ra thiên tai.

Còn bác sĩ Phan Thị Lan Viên, Trưởng dự án an toàn cho trẻ thuộc Trung tâm nghiên cứu cải tiến y tế (CHIR), cho biết khi tham gia buổi chia sẻ mới đây của thạc sĩ Phạm Trường Sơn, giảng viên công tác xã hội, bà tâm đắc nhiều thông điệp về hoạt động thiện nguyện hiệu quả, an toàn. Khi hỗ trợ ở các vùng thiên tai, chúng ta cần lắng nghe nhu cầu tại địa phương bằng cách kết nối với người dân. Sau thiên tai, bão lũ, việc hỗ trợ tái thiết cuộc sống rất quan trọng, mỗi chúng ta đều xem mình có thể giúp gì trong khả năng. Và đặc biệt, sau thiên tai, không quên những đối tượng dễ bị lãng quên, đối tượng yếu thế như người khuyết tật, trẻ em hòa nhập…